24 October 2017

13వ శతాబ్ధపు గొప్ప వైద్య శాస్త్రవేత్త మరియు హ్రుదోగ నిపుణుడు ఇబ్న్ నఫిస్ (IBN NAFIS A Great Medical Scientist and Cardiologist of 13th Century

-




అనాటమీ మరియు ఫిజియాలజీ వైద్య కళాశాలలలో అనాదిగా బోధించబడుతున్నాయి. ప్రతి సంవత్సరం వైద్య కళాశాలల నుండి ఉత్తీర్ణులయ్యే వైద్యులు మరియు శాస్త్రవేత్తలకు  గొప్ప ముస్లిం శాస్త్రవేత్త మరియు కార్డియాలజిస్ట్ అయిన ఇబ్న్ నఫిస్ గురించి ఎలాంటి ముఖ్యమైన సమాచారాన్ని కలిగి లేరు. సాధారణంగా అనేకులు  సైన్స్ మరియు ఔషధం రంగంలో ముస్లింల గణనీయమైన కృషి లేదు అని నమ్ముతారు, అయితే వాస్తవంగా సైన్స్ మరియు టెక్నాలజీ రంగం లో  ఇస్లాం/ముస్లింల  అద్భుతమైన కృషి ఉంది.
ముస్లిం చరిత్ర గురించి అవగాహన ఉన్న కొంతమంది శాస్త్రవేత్తలు మరియు చరిత్రకారులు బాగ్దాద్ లోని   బైతుల్ హిక్మామా మరియు ఇస్లామిక్ ఆండలూసియా నాశనం గురించి బాధపడతారు. ఆధునిక ప్రపంచం అనేక శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణలు మరియు పరిణామాలలో ఇంకా వెనుకబడి ఉందని  వారు నమ్ముతారు. వారి అభిప్రాయం లో ఇస్లామిక్ ఆండలూసియా మరియు బైతుల్ హిక్మా  విద్యాపరoగా  నాశనం కాబడకపోతే, ఆధునిక ప్రపంచం మూడు వందల సంవత్సరాల ముందే అనేక శాస్త్రీయ పరికరాలు మరియు వ్యవస్థలను కనుగొనేది.
"ఇబ్నెనఫిస్ విలియం హార్వేకు నాలుగు వందల సంవత్సరాల ముందు  రక్తపు పల్మోనరీ ప్రసరణను కనుగొన్నాడు. రక్తం యొక్క సాధారణ ప్రసరణలో భాగమైన రక్తం యొక్క పల్మోనరీ సర్క్యులేషన్ యొక్క ఆవిష్కరణ, ఆయన చేసిన అతి ముఖ్యమైన మరియు ఒరిజినల్ అవిష్కరణలలో  ఒకటి. "

ఐబిన్ నఫీస్ సిరియా రాజధాని నగరం డమాస్కస్ సమీపంలోని ఖురాషియా అనే గ్రామంలో 601AH / 1213 CE లో జన్మించాడు. అతని పూర్తి పేరు అలా అల్-దిన్ అబ్దుల్ హసన్ అలీ ఇబ్న్ అబిల్ హజం  అల్-ఖరాషి అల్-డమాష్కి అల్-మిస్రీ (Ala al-Din Abdul Hasan Ali ibnAbilHazm al-Qarashi al-Damashqi al-Misri), కానీ ఆయన ఇబ్నెనఫిస్ పేరిట  మెడిసిన్  మరియు చరిత్ర లో ప్రసిద్ధి చెందారు. అతని  ప్రాథమిక విద్య మరియు ప్రారంభ జీవితం గురించి  ఎటువంటి సమాచారం అందుబాటులో లేదు.
ఎన్సైక్లోపెడియా బ్రిటానికా ప్రకారం అతను టర్కిష్ రాజు నూర్ అల్-మహ్ముద్ ఇబ్న్ జాంగి (Nur Al- Mahmud Ibn Zangi).చే స్థాపించబడిన డమాస్కస్ లోని  నూరి హాస్పిటల్ మరియు మెడికల్ కాలేజీలో వైద్య విద్యను అబ్యసించినాడు. ప్రముఖ వైద్య నిపుణుడు ముహదబ్ అల్-దిన్ అల్-డాఖర్ (Muhadhab al-Din al-Dakhwar) వద్ద  ఇబ్నె నఫిస్ వైద్యశాస్త్రం అబ్యసించినాడు.వైద్య శాస్త్రం తో  పాటు, ఫిఖా (ఇస్లామిక్ న్యాయ మీమాంస), అరబిక్ సాహిత్యం మరియు ఇస్లామిక్ థియాలజీలలో అతను ప్రసిద్ది చెందినాడు.
ఇబ్నెనఫిస్ తన మధ్య వయస్సులో కైరోకు వచ్చారు  మరియు అక్కడ తన  మిగిలిన జీవితాన్ని  గడిపారు. ఈజిప్టులో ప్రఖ్యాత విద్యాకేంద్రం ఉన్న అల్-మస్రూర్యయ్య (al-Masruriyy) లో చేరారు మరియు అక్కడ ఇస్లామిక్ లా బోధన ప్రారంభించారు. అతను తన యుగంలో ఉన్న గొప్ప వేదాంతిగా ప్రసిద్ది కెక్కారు మరియు వేదాంతం   పై కొన్ని పుస్తకాలను రచించారు.
తదనంతరం, అతను బిమెరిస్తాన్ అల్-నసిరి ఆసుపత్రి కమ్ మెడికల్ కళాశాల మరియు కైరోలోని బిమరిస్తాన్ అల్-ఖలావన్ హాస్పిటల్ (Bimaristan al-Nasiri hospital cum medical college and Bimaristan al-Qalawun Hospital) డైరెక్టర్ గా  నియమితులయ్యారు. క్లుప్తంగా, ఇబ్న్ నఫిస్ తన మొత్తం జీవితాన్ని ఈజిప్ట్ లోని కైరో  నగరంలో పరిశోధన, దర్యాప్తు, రచన మరియు వైద్య (research, investigation, writing and practising in medicine) ప్రాక్టిస్ లో  గడిపారు.
ఇబ్నెనఫిస్ మెడిసిన్  మరియు అనాటమీ విషయాలపై నోట్స్ మరియు పుస్తకాలను వ్రాసే పద్ధతిని కనుగొన్నారు. అతను మెడికల్ సైన్స్ మరియు సార్వసతం యందు ఆసక్తి గలిగి  తన మొత్తం ఆస్తిని తన మరణానికి ముందు లైబ్రరీ మరియు  ఆసుపత్రికి విరాళంగా ఇచ్చారు. అతను 687AH/1288 CE లో ఈజిప్ట్ లో మరణించారు. అతడు ఒక ధార్మిక ముస్లిం. అతను అనారోగ్యంతో ఉన్నప్పుడు వైద్యుడు వైన్ ను  ఔషధంగా తీసుకోమని సలహా ఇచ్చాడు, కానీ అతను వైన్ కన్నా మరణాన్ని ఇష్టపడతాడని చెప్పడం ద్వారా అతను వైన్ తీసుకోవటానికి నిరాకరించాడు.
ఇబ్న్ నాఫిస్ ఊపిరితిత్తుల రక్త ప్రసరణ (pulmonary blood circulate) సిద్ధాంతం, సరైన కొలత మరియు శాస్త్రీయ తార్కికంతో ఉద్భవించింది. సెప్టం (septum) అని పిలువబడే మందపాటి గోడ ద్వారా హృదయం రెండు భాగాలుగా విభజించబడింది అని అతను నిరూపించాడు. అధిక రక్తపోటు యొక్క చక్రం (cycle of greater circulation),  తరువాత, రక్తం గుండె యొక్క కుడి భాగానికి  తిరిగి వస్తుంది, అక్కడి నుంచి ఆక్సిజనేషన్ కోసం ఊపిరితిత్తులకు వెళుతుంది. ఊపిరితిత్తుల నుండి, ఇది గుండె యొక్క ఎడమ భాగంలోకి తిరిగి వస్తుంది, ఇక్కడ అది తాజా ప్రసరణలో తాజా చక్రానికి వెళుతుంది. గుండె నుండి రక్తం యొక్క రక్త ప్రసరణ ఊపిరితిత్తుల మినహా మొత్తం శరీర భాగాలకు పోవటాన్ని ఎక్కువ సర్క్యులేషన్ (greater circulation) అని పిలుస్తారు. హృదయానికి తిరిగి వచ్చే 'డియోక్సిజనేటెడ్' లేదా తక్కువ రక్తo (The ‘deoxygenated’ or deficient blood)  పెద్ద సర్క్యులేషన్ యొక్క తాజా చక్రంలోకి (fresh cycle of greater circulation) వెళ్లేముందు ఆక్సిజన్ పొందాలి. శ్వాస ద్వారా తాజా గాలిని స్వీకరించే ఊపిరితిత్తులలో ఆక్సిజన్ ప్రక్రియ జరుగుతుంది.

పల్మోనరీ ప్రసరణ గుండె నుండి ఊపిరితిత్తులకు మరియు వెనుకకు రక్తాన్ని (circulation of blood from the heart to the lungs and back) పంపిణీ చేస్తుంది. ఇది 640 AH / 1240 CE లో ఇబ్న్ నఫిస్ కనుగొన్న ప్రసరణ లో భాగం. ఇబ్న్ నఫిస్ రక్తపు పల్మోనరీ ప్రసరణ (pulmonary circulation of blood) వివరాలను వివరంగా వివరించారు.
ఈ ఆవిష్కరణతో, ఇబ్న్ నాఫిస్ రక్తం కుడి వైపు నుండి సెప్టుం (septum) ద్వారా ఎడమవైపుకు ప్రయాణిస్తుంది అనే  1,000 ఏళ్ళ పాత సిద్ధాంతాన్ని నిరాకరించాడు. ఈ సిద్ధాంతాన్ని ప్రాచీన గ్రీకు శాస్త్రవేత్త గాలెన్ (CE, 129-199) సమర్పించాడు, అతను సేప్టుం లో కనిపించని రంధ్రాలు ఉన్నాయని అన్నాడు. ఇబ్నెనాఫిస్ గాలెన్ సిద్ధాంతం అయిన సెప్టం ద్వారా రక్త ప్రసరణ ను తిరస్కరించాడు; అతను స్పష్టంగా సెప్టం ఘనంగా(solid) ఉందని మరియు దానిలో కనిపించని లేదా అదృశ్యంగా రంధ్రాలు లేవని  స్పష్టంగా చెప్పాడు. రక్తం సహజంగా కుడి జఠరిక (ventricle) నుండి ఊపిరితిత్తుల ద్వారా ఎడమ జఠరికకు వెళుతుంది. గుండె యొక్క గదులలో రక్త ప్రసరణ యొక్క సరైన ప్రక్రియ వైద్య శాస్త్ర  చరిత్రలో ప్రధాన ఆవిష్కరణలలో ఒకటి. ఇబ్నెనాఫిస్ దీనిని 13 వ శతాబ్దంలో కనుగొన్నారు, కానీ యూరోప్ లో  ఇది 20 శతాబ్దం లో బాగా వెలుగులోకి వచ్చింది
ఇబ్నెనాఫిస్ వైద్య శాస్త్రం మీద ఒక అత్యత్తమ  రచయిత; ఆయన అనేక పుస్తకాలు మరియు మోనోగ్రాఫ్లను వైద్యశాస్త్రం మీద రచించారు. అవి  ఇప్పటికీ వైద్యశాస్త్రంలో ఎన్సైక్లోపీడియా లాగా పరిగణించబడుతున్నవి. యూరోప్, మధ్యప్రాచ్యం మరియు దక్షిణాఫ్రికాలోని పలు వైద్య కళాశాలల అందు   పలు దశాబ్దాల పాటు వైద్య శాస్త్ర సిలబస్ లో అతని పుస్తకాలు చేర్చబడ్డాయి. ఇబ్నెనాఫిస్ తత్వశాస్త్రం, వేదాంతశాస్త్రం, ఫికా (ఇస్లామిక్ న్యాయ మీమాంస), వ్యాకరణం మరియు భాషలలో నైపుణ్యం ప్రదర్శించారు.

వైద్య విజ్ఞానంలో అతని  ప్రసిద్ధ పుస్తకాలు కొన్ని క్రింద  ఉన్నాయి:
Ø “కితాబ్ అల్ ముజాజ్ ఫి అల్ల్ టిబ్ Kitab al-Mujaz fi al-Tibb ” ఇబ్నెనాఫిస్ రచించిన మొదటి మెడిసిన్ పుస్తకం. ఇది బాగా వర్గీకృత మరియు క్లుప్తమైన వైద్య శాస్త్ర  పుస్తకం.

Ø “అల్-షమిల్ ఫిల్ అల్-టిబ్ Al-Shamil fi al-Tibb వైద్య శాస్త్రం పై మరో భారీ పుస్తకం. ఇది మూడు వందల అధ్యాయాలను కలిగి మెడికల్ సైన్స్ లోని  పలు అంశాలపై చర్చించినది , కాని అతని మరణం వలన  ఇది పూర్తి కాబడలేదు. పుస్తకం యొక్క మాన్యుస్క్రిప్ట్ ఇప్పటికీ డమాస్కస్ మ్యూజియంలో అందుబాటులో ఉంది.


అతను నేత్ర విజ్ఞానం  మరియు ఆహార నియమాల (ophthalmology and diet plane) పై ఒక పరిశోధనా పత్రాన్ని వ్రాశాడు. అంతే కాకుండా, ఆయన హిప్పోక్రేట్స్, అవిసెన్నా మరియు హునానేబ్న్ ఇషాక్ (HunaynibnIshaq). వైద్య పుస్తకాలపై వ్యాఖ్యానాలను వ్రాశారు.

No comments:

Post a Comment