3 June 2020

అల్-సూఫీ (అజోఫీ) 903 –986) - ఖగోళ శాస్త్రవేత్త Al-Sufi (Azophi) (903 –986)) – Astronomer


అబ్దుల్-రహమాన్ అల్-సూఫీ (పర్షియన్: عبدالرحمن صوفی) (డిసెంబర్ 7, 903 - మే 25, 986) ఒక పెర్షియన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త. అతనిని 'అబ్దుర్-రహమాన్ అస్-సూఫీ, లేదా' అబ్దుల్-రహమాన్ అబూ అల్-హుస్సేన్ , 'అబ్దుల్ రెహ్మాన్ సూఫీ,' అని అందురు. అబ్దుర్రహ్మాన్ సూఫీ ని పశ్చిమాన అజోఫీ లేదా అజోఫీ అరబస్  Azophi and Azophi Arabus అని కూడా పిలుస్తారు. ఇతను ఇస్లామిక్ స్వర్ణయుగ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త.

 చంద్రలోని  బిలం కు మరియు చిన్న గ్రహం 12621 అల్సుఫీ కి అతని పేరు పెట్టారు. అల్-సూఫీ తన ప్రసిద్ధ “బుక్ ఆఫ్ ఫిక్స్డ్ స్టార్స్‌ Book of Fixed Stars ను 964 లో ప్రచురించాడు. అతడు తన రచనలు  వర్ణనలలో మరియు చిత్రాలలో వివరించాడు. అల్-బెరుని ప్రకారం సూఫీ షిరాజ్‌లో గ్రహణంపై పరిశోధన జరిపాడు.

'ముస్లిం ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలలో తొమ్మిది మందిలో అబ్దుల్-రహమాన్ అల్-సూఫీ ఒకరు. అతను సూఫీ ముస్లిం నేపథ్యానికి చెందినవాడు అని అతని పేరు సూచిస్తుంది. అతను పర్షియాలోని ఇస్ఫాహాన్ Isfahan లోని ఎమిర్ అదుద్ అడ్-దౌలా Emir Adud ad-Daula యొక్క ఆస్థానంలో నివసించాడు మరియు గ్రీకు ఖగోళ రచనలను, ముఖ్యంగా ఆల్మాజెస్ట్ ఆఫ్ టోలెమిని అనువదించడానికి మరియు విస్తరించడానికి పనిచేశాడు. అతను టోలెమి యొక్క స్టార్ జాబితాకు అనేక సవరణలు చేసాడు. టోలెమి యొక్క స్టార్ జాబితాకు తన ప్రకాశం మరియు పరిమాణం brightness and magnitude estimates యొక్క అంచనాలను చేశాడు. అల్-సూఫీ యొక్క పరిమాణాలలో 55% మాత్రమే టోలెమికి సమానంగా ఉంటాయి.

అతను హెలెనిస్టిక్ ఖగోళశాస్త్రం యొక్క అరబిక్ అనువాదకుడు. సాంప్రదాయ అరబిక్ నక్షత్ర పేర్లు మరియు నక్షత్రరాశులను  గ్రీకుతో సంబంధం కలపటానికి  ప్రయత్నించిన మొదటి వ్యక్తి.


 స్థిర నక్షత్రాల పుస్తకం Book of Fixed Stars:
ఖగోళ నక్షత్రరాశుల వర్ణన నుండి ధనుస్సు రాశి.

అల్-సూఫీ ఇస్ఫాహాన్‌లో 32.7 of అక్షాంశంలో తన ఖగోళ పరిశీలనలు చేశాడు అతను పెద్ద మాగెల్లానిక్ మేఘాన్ని గుర్తించాడు, ఇది యెమెన్ నుండి కనిపిస్తుంది.16 వ శతాబ్దంలో మాగెల్లాన్ సముద్రయానం వరకు దీనిని యూరోపియన్లు చూడలేదు. అతను క్రీ.శ 964 లో ఆండ్రోమెడ గెలాక్సీని మొట్టమొదటిసారిగా పరిశీలించాడు; దీనిని "చిన్న మేఘం" గా వర్ణిoచాడు. పాలపుంత కాకుండా భూమి నుండి గమనించిన ఇతర గెలాక్సీలు ఇవి.

ఖగోళ భూమధ్యరేఖ (celestial equator) కు సంబంధించి గ్రహణం విమానం (ecliptic plane) వంపుతిరిగినట్లు మరియు ఉష్ణమండల సంవత్సరం పొడవు (length of the tropical year)ను మరింత ఖచ్చితంగా లెక్కించాడు. అతను నక్షత్రాలు, వాటి స్థానాలు, వాటి పరిమాణం మరియు వాటి రంగును గమనించాడు మరియు వివరించాడు, తన ఫలితాల రాశిని రాశి ద్వారా నిర్దేశించాడు. ప్రతి నక్షత్రరాశికి (constellation) అతను రెండు డ్రాయింగ్లను అందించాడు, ఒకటి ఖగోళ భూగోళం (celestial globe) వెలుపల నుండి, మరియు మరొకటి లోపలి నుండి (భూమి నుండి చూసినట్లు).

అల్-సూఫీ AD 964 లో “కితాబ్ అల్-కవాటిబ్ అల్-థాబిట్ అల్-ముసావార్ (బుక్ ఆఫ్ ఫిక్స్‌డ్ స్టార్స్ Kitab al-Kawatib al-Thabit al-Musawwar (also commonly known as the Book of Fixed Stars)” ను ప్రచురించినాడు  మరియు అదుద్ అల్-దావ్లాAdud al-Dawlaకు అంకితం చేసినాడు. ఈ పుస్తకం నలభై ఎనిమిది నక్షత్రరాశులను మరియు అవి ఏర్పడిన నక్షత్రాలను వివరిస్తుంది.

 స్థిర నక్షత్రాల పుస్తకంలో, అల్-సూఫీ గ్రీకు మరియు అరబిక్ నక్షత్రరాశులను మరియు నక్షత్రాలను ఒకదానితో ఒకటి సమానం చేయడానికి పోల్చారు. అతను ప్రతి నక్షత్రరాశి యొక్క రెండు దృష్టాంతాలను చేర్చాడు, ఒకటి ఖగోళ భూగోళం వెలుపల ఉన్న కోణం నుండి నక్షత్రాల ధోరణిని చూపిస్తుంది మరియు మరొకటి భూమిపై నిలబడి ఉన్నప్పుడు ఆకాశాన్ని చూసే కోణం నుండి.

అతను నక్షత్రరాశులను మూడు సమూహాలుగా విభజించాడు: ఇరవై ఒకటి ఉత్తర రాశులు, పన్నెండు రాశిచక్ర రాశులు మరియు పదిహేను దక్షిణ నక్షత్రరాశులు (twenty-one northern constellations, twelve zodiac constellations, and fifteen southern constellations) ఈ నలభై ఎనిమిది నక్షత్రరాశుల కోసం, అల్-సూఫీ నక్షత్ర సముదాయాన్ని ఏర్పరుచుకునే అన్ని నక్షత్రాలను కలిగి ఉన్న ఒక స్టార్ చార్ట్ను తయారు చేసినాడు.

ప్రతి నక్షత్ర చార్ట్ నక్షత్రరాశిలోని వ్యక్తిగత నక్షత్రాల పేర్లు మరియు సంఖ్యలు, వాటి రేఖాంశ మరియు అక్షాంశ కోఆర్డినేట్లు, ప్రతి నక్షత్రం యొక్క పరిమాణం లేదా ప్రకాశం మరియు గ్రహణం యొక్క ఉత్తరం లేదా దక్షిణాన దాని స్థానాన్ని అందిస్తుంది. ప్రతి నక్షత్రానికి మాగ్నిట్యూడ్ ఇచ్చినప్పటికీ, బుక్ ఆఫ్ ఫిక్స్‌డ్ స్టార్స్ యొక్క మిగిలిన 35 కాపీలలో లేఖకుల లోపం కారణంగా ప్రతి నక్షత్రానికి స్టార్ మాగ్నిట్యూడ్‌లు ఒకే సంఖ్యలో ఉండవు.

అల్-సూఫీ తన ప్రతి డ్రాయింగ్‌లోని నక్షత్రాలను రెండు గ్రూపులుగా ఏర్పాటు చేశాడు: నక్షత్రరాశిని వర్ణించటానికి ఉద్దేశించిన చిత్రాన్ని రూపొందించే నక్షత్రాలు మరియు నక్షత్రరాశికి దగ్గరగా ఉన్న నక్షత్రాలు.టోలెమి చేయని నక్షత్రాలను అతను గుర్తించాడు మరియు వివరించాడు, కాని అతను వాటిని తన స్టార్ చార్టులలో చేర్చలేదు. టోలెమి నిర్మించిన వాటి మాదిరిగానే అతని చార్టులు రూపొందించబడ్డాయి అల్-సూఫీ వాటిని తన చార్టుల నుండి కూడా విడిచిపెట్టాడు.
 టోలెమి ఆల్మాజెస్ట్ ప్రచురించినప్పటి నుండి ఎనిమిది వందల ముప్పై తొమ్మిది సంవత్సరాలు గడిచాయి, కాబట్టి నక్షత్రరాశులలోని నక్షత్రాల రేఖాంశ స్థానం మార్చబడింది. నక్షత్రాల procession లెక్కింపుకు, టోలెమి గతంలో నక్షత్రాల స్థానం కోసం సూచించిన రేఖాంశాలకు 12 ° 42 'ను జోడించారు.

టోలెమిలో అల్-సూఫీ రెండు సమం చేసిన స్కేల్‌కు బదులుగా నక్షత్రాల పరిమాణాన్ని కొలవడానికి మూడు సమం చేసిన స్కేల్‌ను కలిగి ఉంది. ఈ అదనపు స్థాయి అతని కొలతల యొక్క ఖచ్చితత్వాన్ని పెంచింది. ఈ పరిమాణ కొలతలను నిర్ణయించే అతని పద్ధతులు మిగిలిన గ్రంథాలలో కనుగొనబడలేదు

ఖగోళ శాస్త్ర చరిత్రలో స్థిర నక్షత్రాల పుస్తకం యొక్క ప్రాముఖ్యత ఉన్నప్పటికీ, ఈ రచన యొక్క ఆంగ్ల అనువాదం లేదు.

అల్-సూఫీ ఆస్ట్రోలాబ్ అదనపు ఉపయోగాలు కూడా కనుగొన్నాడు: ఖగోళ శాస్త్రం, జ్యోతిషశాస్త్రం, జాతకాలు, నావిగేషన్, సర్వేయింగ్, సమయపాలన, కిబ్లా, సలా ప్రార్థన మొదలైన విభిన్న ప్రాంతాలలో అతను 1000 కి పైగా వివిధ ఉపయోగాలను వివరించాడు.

అల్-సూఫీ యొక్క ఖగోళ రచనను అతని తరువాత వచ్చిన అనేక ఇతర ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు ఉపయోగించారు, వీరిలో ఖగోళ శాస్త్రవేత్త అయిన ఉలుగ్ బేగ్ ఉన్నారు

సూఫీ పరిశీలన పోటీ Sufi Observing Competition:
2006 నుండి, ఆస్ట్రోనమీ సొసైటీ ఆఫ్ ఇరాన్ - అమెచ్యూర్ కమిటీ (ASIAC) సూఫీ జ్ఞాపకార్థం అంతర్జాతీయ సూఫీ పరిశీలన పోటీని నిర్వహిస్తుంది. మొదటి పోటీ 2006 లో సెమ్నాన్ ప్రావిన్స్ యొక్క ఉత్తరాన జరిగింది మరియు 2 వ మో పరిశీలన పోటీ 2008 వేసవిలో జహేదాన్ సమీపంలోని లాడిజ్లో Ladiz జరిగింది. ఈ కార్యక్రమంలో ఇరాన్ మరియు ఇరాక్ నుండి 100 మందికి పైగా పరిశీలకులు పాల్గొన్నారు.

డిసెంబర్ 7, 2016 , గూగుల్ డూడుల్ తన 1113 వ పుట్టినరోజును సూఫీ ని జ్ఞాపకం చేసుకుంది.
















No comments:

Post a Comment