రహమతుల్లా కైరనావి 1818-1891 Rahmatullah Kairanawi1818-1891

 

రహమతుల్లా కైరనావి رحمة الله الكيرواني  Rahmatullah Kairanawi లేదా రహమత్ అల్లాహ్ కైరానావా (రహమతుల్లా కైరన్వి లేదా అల్-కైరానావి లేదా షేక్ రహమత్ కైరానావి లేదా రహమతుల్లా ఇబ్న్ హలీల్ అల్-ఉత్మానీ అల్-కైరనావి లేదా అల్-హిందీ),(1818-1891) 1818లో  కైరానా, బ్రిటిష్ ఇండియాలో జన్మించినాడు. ఇతడు సున్నీ- షాఫి పండితుడు మరియు రచయిత. అతని ప్రసిద్ద రచన ఇజార్ ఉల్-హక్.

 

కైరానావి 1818 లో మొఘల్ ఇండియాలోని ముజఫర్ నగర్ లోని కైరానాలో జన్మించాడు. అతను మూడవ ఖలీఫ్, ఉత్మాన్ ఇబ్న్ అఫాన్ యొక్క వారసుడు, అతని కుటుంబ సంపదలో కొంత భాగం, (కైరానాలో పెద్ద ఆస్తి), అక్బర్ ది గ్రేట్ చేత మంజూరు చేయబడింది. చాలా మంది కైరానావి కుటుంబ సభ్యులు మేధావులు మరియు ఉన్నత పదవులు అలంకరించారు. రహమతుల్లా యొక్క 8వ ముత్తాత అయిన షేక్ హకీమ్ అబ్దుల్ కరీం అక్బర్ చక్రవర్తి వైద్యుడు.

 

కైరాన్వి 6 సంవత్సరాల వయస్సులో సాంప్రదాయ ఇస్లామిక్ విద్యను పొందడం ప్రారంభించాడు, ఖురాన్ ను 12 ఏళ్ళకు వల్లే వేసాడు. అతను అరబిక్ మరియు పెర్షియన్ భాషలను కూడా నేర్చుకున్నాడు. తరువాత అతను డిల్లి కి వెళ్లి అక్కడ గణితం మరియు వైద్యంతో సహా వివిధ విభాగాలను అభ్యసించాడు. ముఫ్తీ మరియు షరియా ఉపాధ్యాయుడిగా పనిచేస్తూ, కరియానాలో ఒక మత పాఠశాలను స్థాపించారు

ఇస్లామిక్ సాంఘిక సంస్కరణ వాది. కైరాన్వి,  క్రైస్తవ మతానికి వ్యతిరేకంగా చర్చ అందు ప్రధాన ఆసక్తి చూపేవాడు. ఇతను బ్రిటిష్ మిషనరీ కార్ల్ గాట్లీబ్ ఫాండర్‌ తో ఆగ్రా లో జరిపిన చర్చ మిక్కిలి ప్రసిద్ది గాంచినది.

1837 లో, చర్చ్ మిషన్ సొసైటీ ఉత్తర భారతదేశంలోని ఆగ్రాకు కార్ల్ గాట్లీబ్ ఫాండర్‌ను మిషనరీ గా నియమించింది. అక్కడ అతను 1854 లో ప్రముఖ ఇస్లామిక్ పండితులతో ప్రసిద్ధ బహిరంగ చర్చలో పాల్గొన్నాడు.  గాట్లీబ్ ఫాండర్‌ కు  ప్రధాన ముస్లిం డిబేటర్ కైరానావి, ఇతనికి ఇంగ్లీష్ మాట్లాడే ముహమ్మద్ వాజర్ ఖాన్ మరియు ఇస్లామిక్ రచయిత ఇమాద్ ఉద్-దిన్ లాహిజ్ సహాయం చేశారు. కైరానావి ఇటీవలి యూరోపియన్ వేదాంతపరంగా విమర్శనాత్మక రచనల నుండి తన వాదనలు వినిపించాడు. కార్ల్ గాట్లీబ్ ఫాండర్‌ వాదనకు ప్రధాన మూలం అపోక్రిఫాల్ పదహారవ శతాబ్దపు బర్నబాస్ సువార్త, ఇది ప్రామాణికమైనదిగా అతడు భావించాడు..

బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా 1857 నాటి భారతీయ తిరుగుబాటు లో కైరాన్వి వ్యక్తిగతంగా పాల్గొన్నాడు.  బ్రిటిష్ వారిపై జరిగిన సాయుధ తిరుగుబాట్ల తరువాత, కైరానావానీ ఆస్తి ఇంపీరియల్ బ్రిటిష్ రాజ్ చేత జప్తు చేయబడింది. కైరాన్వి తన ఆస్తి మొత్తాన్ని విడిచిపెట్టి (తరువాత వేలం వేయబడింది), మరియు బొంబాయిలో ఓడలో ఎక్కవలసి వచ్చింది. యెమెన్‌లోని మోచా నౌకాశ్రయానికి చేరుకున్న కైరాన్వి మక్కాకు పాదయాత్ర చేసాడు, ఈ ప్రయాణానికి రెండు సంవత్సరాలు పట్టింది.

కైరనావి అరబిక్, పర్షియన్ మరియు ఉర్దూ భాషలలో పుస్తకాలు రాశారు.ఇతని ప్రధాన రచన:ఇజార్ ఉల్-హక్ (నిజం బయటపడింది Izhar ul-Haq (Truth Revealed): ఆరు సంపుటాలలో మొదట అరబిక్‌లో వ్రాయబడిన ఇజార్ ఉల్-హక్ పుస్తకం తరువాత ఉర్దూలోకి, మరియు ఉర్దూ నుండి టా-హా ప్రచురించిన సంక్షిప్త ఆంగ్ల వెర్షన్ లోకి అనువదించబడింది. ఇస్లాం పట్ల క్రైస్తవ విమర్శలకు స్పందించడం ఈ పుస్తకం లక్ష్యం. బైబిల్ యొక్క లోపాలు మరియు వైరుధ్యాలను తెలుసుకోవడానికి పాశ్చాత్య పండితుల రచనలను ఉపయోగించిన మొదటి ముస్లిం పుస్తకం ఇది. ఇందులో బైబిల్, క్రిస్టియన్ మరియు ఇతర వనరులను ఉపయోగించి ట్రినిటీ సిద్ధాంతం చాలెంజ్ చేయబడినది, ఈ కృషిలో అల్-కైరానావా అలీ తబారా, ఇబ్న్ హజ్మ్ లేదా ఇబ్న్ తైమియా రచనలను విస్తృతంగా ఉపయోగించినాడు.

మదర్సా సవ్లాటియాMadrasah as-Sawlatiyah:

మక్కాలో నివసిస్తున్నప్పుడు, కైరనావి అక్కడ మదర్సా-సావ్లాటియా అనే ధార్మిక పాఠశాలను స్థాపించారు. రహమతుల్లా కైరనావిని మసీదు-ఎ-హరామ్‌లో లెక్చరర్‌గా షేక్-ఉల్-ఉలామా (ప్రముఖ పండితుడు) షేక్ అహ్మద్ దహ్లాన్ అస్-షఫీ నియమించారు. కైరనావి బోధన ప్రారంభించాడు. కొంతమంది భారతీయ ముస్లిం వలసదారులు , ధనవంతుల సహాయం తో  కైరనావి ఇస్లామిక్ శాస్త్రాలను బోధించడానికి ఒక ప్రామాణికమైన ఇస్లామిక్ లా స్కూల్ 1874 A.D లో  స్థాపించాడు. మదరసా కు ప్రధాన సహకారి కలకత్తాకు చెందిన సావ్లాట్-ఉన్-నిసా అనే మహిళ. ఆమె  పేరు మీద మదర్సా పేరు పెట్టబడింది. మదర్సా ఇప్పటికీ ఉనికిలో ఉంది మరియు మదర్సా అస్-సవ్లాటియా పూర్వ విద్యార్థులు  ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్నారు.

 

కైరన్వి 1891 లో (22 రంజాన్ 1308 AH) మక్కాలో మరణించాడు మరియు జన్నాత్ అల్ ముల్లాలో ఖననం చేయబడ్డాడు.