29 August 2025

భారతదేశములో ఇస్లామిక్ బ్యాంకింగ్ ఏర్పాటు సాద్యా-సాద్యాలు ? Can India’s financial system make room for Islamic Banking?

 

 


భారతదేశం లో 200 మిలియన్లకు పైగా ముస్లిములు కలరు.  భారతదేశం ప్రపంచంలోనే మూడవ అతిపెద్ద ముస్లిం సమాజానికి నిలయం. ఏడు దశాబ్దాల స్వాతంత్ర్యం తర్వాత, కూడా దేశంలో ప్రబలంగా ఉన్న బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ, ముస్లిం సమాజ అవసరాలను తీర్చడంలో విఫలమవుతోంది. భారతదేశంలో ముస్లింలను బ్యాంకింగ్ రంగం  నుండి మినహాయించడాన్ని 2006లో సచార్ కమిటీ ఎత్తి చూపింది మరియు ముస్లిం సమాజం యొక్క సామాజిక-ఆర్థిక వెనుకబాటుతనాన్ని ఎత్తి చూపింది.

సచార్ నివేదిక ప్రకారం, బ్యాంకు డిపాజిట్లలో ముస్లింల వాటా కేవలం 7.4% మాత్రమే. క్రెడిట్‌లో ముస్లింల వాటా 4.7% మాత్రమే అని పేర్కొంది. వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించడం లేదా విద్యను అభ్యసించడం వంటి ప్రధాన పనులకు సంస్థాగత క్రెడిట్ ముస్లిములు  తీసుకోలేకపోవడం జరుగు తుంది.  వ్యాపారంలో వారి ప్రాతినిధ్యం తక్కువగానే ఉంది. 2015నాటి  బిఎస్‌ఇ 500 కంపెనీల ఇటి ఇంటెలిజెన్స్ గ్రూప్  నిర్వహించిన విశ్లేషణలో డైరెక్టర్ మరియు టాప్ ఎగ్జిక్యూటివ్ పదవుల్లో ముస్లిం ప్రాతినిధ్యం 2.67% మాత్రమే ఉందని తేలింది.

ముస్లిం కుటుంబాలు కలిగి ఉన్న జాతీయ సంపద (రూ. 9 .95 లక్షలు) హిందూ ఉన్నత కులాల (రూ. 27.73 లక్షలు) కంటే మూడు రెట్లు తక్కువ అని సచార్ నివేదిక హైలైట్ చేసింది. ఇది ఓబిసిల (రూ. 12.96 లక్షలు) కంటే కూడా తక్కువ. దీనితో పాటు ప్రధాన లావాదేవీలలో పూచీకత్తుగా ఉపయోగి౦చే  బంగారం వంటి ఆస్తులు లేకపోవడం కూడా ముస్లిములలో  ఉంది. ముస్లింలు బంగారంలో 9.2% మాత్రమే కలిగి ఉన్నారు మరియు హిందూ ఉన్నత కులాలు (31%) మరియు ఓబిసిలు (39%) వారిని అధిగమించారు.

ఇస్లాం ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు కొన్ని మార్గదర్శకాలను అందిస్తుంది. ఇస్లాం ప్రజలు వ్యాపారంలో పాల్గొనడానికి మరియు ఆస్తులను కలిగి ఉండటానికి ప్రోత్సహిస్తుంది, సంపద ప్రసరణను ప్రోత్సహిస్తుంది మరియు పేరుకుపోవడం మరియు నిల్వలను నిరుత్సాహపరుస్తుంది promotes circulation of wealth, and discourages accumulation and hoarding.అదే సమయంలో, ఆర్థిక వ్యవస్థ న్యాయం మరియు సంక్షేమం యొక్క పూర్వాపరాలపై నడుచుకోవాలని కోరుకుంటుంది.

ప్రబలంగా ఉన్న ఇతర ఆర్థిక వ్యవస్థల మాదిరిగా కాకుండా, ఇస్లామిక్ ఆర్థిక వ్యవస్థలు వడ్డీ లేదా రిబాపై నడవవు. ఇస్లామిక్ న్యాయశాస్త్రం వడ్డీ నిషేధాన్ని నొక్కి చెబుతుంది మరియు ప్రత్యేకమైనదిగా ప్రస్తుత ఇతర ఆర్ధిక వ్యవస్థల నుండి వేరు చేయబడుతుంది. వడ్డీ నిషేధం అనేది ఎటువంటి రిస్క్ తీసుకోకుండా లాభం పొందేలా ప్రోత్సహించే వాస్తవం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.

అంతేకాకుండా, ఇస్లాంలో సంపదను ఒక వస్తువుగా పరిగణించలేము, అయినప్పటికీ దానిని సంబంధిత ఆర్థిక కార్యకలాపాలతో మార్పిడి చేసుకోవచ్చు లేదా పొందవచ్చు. ఇస్లాం న్యాయశాస్త్రం ప్రకారం వడ్డీ తరచుగా రుణగ్రహీతకు డబ్బు ఎక్కువగా అవసరమైన సమయాల్లో దోపిడీ చేయడానికి అన్యాయమైన మార్గంగా మారుతుంది. వడ్డీ ఉన్నవారికి మరియు లేనివారికి మధ్య అంతరాన్ని పెంచుతుంది.

ప్రజలు కలిసి అభివృద్ధి చెందాలని ఆస్తి ఆధారిత లావాదేవీలకు మద్దతు ఇవ్వాలని, భాగస్వామ్యాలలో పాల్గొనాలని, ఉమ్మడి వెంచర్లలో పెట్టుబడి పెట్టాలని మరియు లాభాలు మరియు నష్టాల భాగస్వామ్య ఒప్పందాలలో పాల్గొనాలని ఇస్లాం కోరుకుంటుంది, ఇస్లాం లో భాగస్వామ్య యాజమాన్యం, జవాబుదారీతనం మరియు బాధ్యత ఉంటుంది. ఇది భాగస్వామ్యాన్ని మరియు సంపదను పెంచడమే కాకుండా, వ్యక్తుల మధ్య సోదరభావాన్ని మరియు రిస్క్ తీసుకునే ధైర్యాన్ని కూడా ప్రోత్సహిస్తుంది.

ఇస్లాం యొక్క సామాజిక మరియు నైతిక ఆదేశాలు వ్యక్తిగత దురాశ లేదా దుర్బలమైన వారిని దోపిడీ చేయడం కంటే సహకారం మరియు పరస్పర మద్దతుపై ఆధారపడిన సమాజాన్ని రూపొందిస్తాయి. ఇస్లాం ఆర్ధిక వ్యవస్థ లో వడ్డీ రహిత ఫైనాన్సింగ్‌ అమలు చేయబడుతుంది.

కానీ బ్యాంకింగ్ నియంత్రణ చట్టం, 1949, అధికారికంగా వడ్డీని భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు వెన్నెముకగా చేస్తుంది. ఇక్కడ, మొత్తం ఆర్థిక యంత్రాంగం అదనపు రుసుము(వడ్డీ)పై రుణాలు మరియు రుణాల వ్యవస్థపై నడిచేలా రూపొందించబడింది, వడ్డీ కాలక్రమేణా రుణాన్ని పెంచుతుంది మరియు ఆర్థిక అంతరాన్ని మరింత తీవ్రతరం చేస్తుంది. గతంలో, వివిధ కమిటీలు భారతదేశంలో ఇస్లామిక్ బ్యాంకింగ్ ను చర్చించాయి..

ఆనంద్ సిన్హా కమిటీ (2005) ప్రస్తుత చట్టపరమైన చట్రంలో దీనిని ప్రవేశపెట్టే అవకాశం లేదని ప్రకటించింది, అయితే రఘు రామ్ రాజన్ కమిటీ (2008) వడ్డీ రహిత బ్యాంకింగ్ ఆర్థిక వ్యవస్థను ఒక ప్రధాన మినహాయించబడిన సమాజానికి తలుపు తెరవగలదని సూచించింది. ఈ ప్రతిపాదనలు ఉన్నప్పటికీ, 2017లో ఇస్లామిక్ బ్యాంకింగ్ ఆలోచన తిరస్కరించబడింది.

చట్టపరమైన అడ్డంకులను అధిగమించడమే కాకుండా, UK మరియు జర్మనీ వంటి కొన్ని పాశ్చాత్య లౌకిక దేశాలు చేసినట్లుగా బ్యాంకులను ముస్లిం సమాజ చేరువకు తేవడానికి  భారతదేశంలో నిశ్చయాత్మక చర్యలు తీసుకోవాలా అనే ప్రశ్న మిగిలి ఉంది.

మలేషియా మరియు ఇండోనేషియా వంటి ముస్లిం మెజారిటీ దేశాలలో  ఇస్లామిక్ బ్యాంకులు సాధారణ బ్యాంకులతో సహజీవనం చేయగలవని రుజువు చేస్తున్నాయి. భారతదేశం లో ఇస్లామిక్  ఆర్థిక నమూనాలను అనుమతించడం, ద్వారా మైనారిటీలు ఆర్థిక వ్యవస్థలో పూర్తిగా పాల్గొనేలా చూసుకోవడం గణనీయమైన సమానత్వాన్ని పెంచుతుంది

గ్రామీణ క్రెడిట్ బ్యాంక్ ఎలా పనిచేస్తుందో చట్టపరమైన యంత్రాంగంలో ఇస్లామిక్ బ్యాంకు, దాని ప్రత్యేక సూత్రాలతో పనిచేయగలదు. అంతేకాకుండా, ఇది మతం లేదా కులంతో సంబంధం లేకుండా అందరికీ సేవలను అందించగలదు. బ్యాంకులలో ముస్లిం సమాజ భాగస్వామ్యం మధ్య అంతరాన్ని తగ్గించడంలో ఇది సహాయపడవచ్చు.

కానీ ఇస్లామిక్ సూత్రాలపై మొత్తం బ్యాంకులను స్థాపించడం తక్షణ మరియు ఏకైక పరిష్కారంగా పరిగణించబడదు, ఎందుకంటే దీనికి చట్టపరమైన రంగంలో మరియు ప్రస్తుత ఆర్థిక యంత్రాంగాల్లో పెద్ద మార్పులు అవసరం. అందుకే ముస్లింలు ఇస్లామిక్ ఆర్థిక మార్గదర్శకాలను అనుసరించడానికి వీలు కల్పించే ప్రస్తుత సాధనాలను ఉపయోగించడం వెలుగులోకి తీసుకురావాలి.

నాన్-బ్యాంకింగ్ ఫైనాన్షియల్ కంపెనీలు (NBFC) వంటి ఉత్తమ ప్రత్యామ్నాయం వెసులుబాటును అందిస్తుంది. అవి బ్యాంకింగ్ నియంత్రణ చట్టం, 1949 పరిధిలోకి రావు కాబట్టి, అవి ఆస్తి ఆధారిత లావాదేవీలను అందించడానికి పరిమిత సామర్థ్యంతో పనిచేయగలవు. దీనిని కేరళలోని చేరమాన్ ఫైనాన్షియల్ సర్వీసెస్ ఆచరిస్తోంది, దీనిని 2013లో RBI ఆమోదించింది. అందువల్ల, ఇస్లామిక్ ఫైనాన్సింగ్ సూత్రాలను భారతదేశంలో ప్రారంభ స్థాయిలో NBFCల ద్వారా అన్వయించవచ్చు, ఇది మధ్యస్థ మార్గాన్ని అందిస్తుంది.

భారతదేశంలో పూర్తి స్థాయి ఇస్లామిక్ బ్యాంకులను స్థాపించడం చట్టపరంగా మరియు రాజకీయంగా సవాలుతో కూడుకున్నప్పటికీ, NBFCలు, సహకార నమూనాలు మరియు ఇప్పటికే ఉన్న సంస్థలలోని ఇస్లామిక్ బ్యాంకింగ్ విండోలు ఆచరణీయ ప్రత్యామ్నాయాలను అందిస్తాయి. అవసరమైనది అతిపెద్ద మైనారిటీ సమాజాలలో ఒకదానిని  ఆర్థిక భాగస్వామ్యంతో సమన్వయం చేయగల విధానాలు.

 

No comments:

Post a Comment