7 July 2025

సంస్కృతం తెలిసిన ఏడుగురు ముస్లిం పండితులు మరియు సూఫీలు Seven Muslim scholars and sufis who knew Sanskrit

 


ముస్లిం పండితులు మరియు సూఫీలు ​​హిందూ మతాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి మరియు మత సామరస్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి సంస్కృతం నేర్చుకున్నారు. సమాజంలో శాంతి, పరస్పర అవగాహన మరియు సాంస్కృతిక ఐక్యతను పెంపొందించడానికి  కృషి చేశారు. ముస్లిం పండితులు సూఫీలు ​​వేదాలు, రామాయణం,  మహాభారతం వంటి పవిత్ర హిందూ గ్రంథాలను పర్షియన్ మరియు అరబిక్‌లోకి అనువదించడానికి సంస్కృతంలో ప్రావీణ్యం సంపాదించారు.


ఇస్లాం భాషల పట్ల గౌరవాన్ని చూపుతుంది.. ఇతర దేశాలతో సంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ప్రవక్త ముహమ్మద్(స) వివిధ భాషలు తెలిసిన అనేక మంది సహచరులను నియమించారు. ఉదాహరణకు, హజ్రత్ జైద్ బిన్ థాబిట్ యూదుల అక్షరాలు మరియు పుస్తకాలను అర్థం చేసుకోవడానికి హిబ్రూ నేర్చుకోవాలని ఆదేశించబడ్డాడు.

భారతదేశంలోని ముస్లిం పండితులు మరియు సూఫీ సాధువులు చాలా మంది సంస్కృత భాషను నేర్చుకున్నారు, హిందూ గ్రంథాలను అధ్యయనం చేశారు, వాటిని అనువదించారు మరియు తులనాత్మక మతపరమైన అధ్యయనాలను చేశారు. సామాజిక సామరస్యం, మతపరమైన అవగాహన మరియు సాంస్కృతిక ఐక్యతను పెంపొందించడం వారి లక్ష్యం.

సంస్కృతం తెలిసిన ప్రముఖ ముస్లిం పండితులు:

అబూ రేహాన్ అల్-బిరుని

సంస్కృతం నేర్చుకున్న తొలి ముస్లిం పండితులలో అబూ రేహాన్ అల్-బిరుని ఒకరు. అబూ రేహాన్ అల్-బిరుని భారతదేశంలో హిందూ పూజారులు మరియు సన్యాసులతో నివసించారు, సంస్కృతం నేర్చుకున్నారు మరియు హిందూ మతం మరియు తత్వశాస్త్రంపై మొదటి అరబిక్ పుస్తకం అయిన "తహ్కిక్ మలిల్-హింద్" (భారతదేశంపై పరిశోధన) అనే ప్రసిద్ధ పుస్తకాన్ని రాశారు. ఇది అరబ్ ప్రపంచానికి  భారతీయ సంస్కృతిని  పరిచయం చేసింది.

అబ్దుర్ రహీం ఖాన్-ఇ-ఖానన్

రహీం ఖాన్ మొఘల్ కులీనుడు మరియు కవి, సంస్కృతం మరియు హిందీతో సహా అనేక భాషలు తెలుసు. రహీం ఖాన్ హిందీ ద్విపదలు (దోహాలు) భారతీయ సంప్రదాయాలు, హిందూ-ముస్లిం ఐక్యత, సూఫీ ఆధ్యాత్మికత మరియు నైతిక విలువలను ప్రతిబింబిస్తాయి. రహీం ఖాన్ రచనలు మతపరమైన విభజనలను అధిగమిస్తాయి మరియు ఉమ్మడి మానవ విలువలను నొక్కి చెబుతాయి.

అబుల్ ఫైజ్ ఫైజీ

అబుల్ ఫైజ్ ఫైజీ మొఘల్ కాలం నాటి ప్రఖ్యాత పండితుడు మరియు కవి. అబుల్ ఫైజ్ ఫైజీ  సంస్కృతంలో ప్రావీణ్యం సంపాదించాడు మరియు మహాభారతం, అథర్వణవేదం, లీలావతి మరియు ఇతర హిందూ గ్రంథాలను పర్షియన్ భాషలోకి అనువదించాడు.

అబుల్ ఫజల్ అల్లామి

అబుల్ ఫజల్ ఒక చరిత్రకారుడు మరియు "ఐన్-ఎ-అక్బరి" రచయిత. అబుల్ ఫజల్ కు సంస్కృతంలో కొంత జ్ఞానం ఉంది మరియు హిందూ మతాన్ని అధ్యయనం చేశాడు, ఇది అబుల్ ఫజల్ యొక్క హిందూ విశ్వాసాలు మరియు ఆచారాలను చర్చించే పుస్తకంలోని కొన్ని భాగాలలో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది.

ముల్లా అబ్దుల్ ఖాదిర్ బదాయుని

అక్బర్ ఆస్థానంలో ప్రసిద్ధ చరిత్రకారుడు మరియు భాషావేత్త. బదాయునికు సంస్కృతం బాగా తెలుసు మరియు మూడు ప్రధాన హిందూ గ్రంథాలు - మహాభారతం, రామాయణం మరియు అథర్వణవేదం  రాజ ఆదేశం ప్రకారం పర్షియన్ భాషలోకి అనువదించాడు.

దారా షికో

మొఘల్ యువరాజు మరియు సూఫీ ఆలోచనాపరుడు, అయిన దారా షికో పర్షియన్ భాషలో నిష్ణాతులు మరియు సంస్కృత పండితుడు. దారా షికో ఉపనిషత్తులను పర్షియన్ భాషలోకి "సిర్ర్-ఎ-అక్బర్" (గొప్ప రహస్యం) అనే పేరుతో అనువదించారు, హిందూ మరియు ఇస్లామిక్ ఆధ్యాత్మికత ఉమ్మడి జ్ఞానాన్ని పంచుకుంటాయని నమ్మారు.

ఫతుల్లా షిరాజీ

షిరాజీ ఇరాన్ నుండి భారతదేశానికి వలస వచ్చి అక్బర్ కాలంలో నివసించిన పండితుడు. ఫతుల్లా షిరాజీ సంస్కృతం నేర్చుకున్నాడు మరియు మహాభారతం వంటి హిందూ గ్రంథాలను పర్షియన్ భాషలోకి అనువదించడానికి దోహదపడ్డాడు.

పైన పేర్కొన్న  పండితులు సంస్కృత గ్రంథాలను పర్షియన్ భాషలోకి అనువదించడమే కాకుండా వారు వేదాంత మరియు సూఫీ మతం మధ్య ,  ఇస్లామిక్ మరియు భారతీయ నాగరికతల మధ్య వారధులను నిర్మించారు.వారి ప్రయత్నాలు  మిశ్రమ భారతీయ సంస్కృతి యొక్క మూలాలను బలోపేతం చేశారు.

సమాజంలో సామరస్యాన్ని పెంపొందించడానికి ముస్లిం పండితులు మరియు సూఫీ సాధువులు సంస్కృతాన్ని చురుకుగా అధ్యయనం చేసినారు.  

దురదృష్టవశాత్తూ, నేడు ముస్లిం పండితులలో సంస్కృతం మరియు ఇతర భాషలను నేర్చుకునే సంప్రదాయం క్షీణించింది. ఈ వారసత్వాన్ని పునరుద్ధరించాల్సిన అవసరం ఉంది.

మదర్సాలు హిందీ మరియు సంస్కృతం బోధించడాన్ని అవసరంగా పరిగణించాలి. హిందూ గ్రంథాలను అధ్యయనం చేయాలనుకుంటే, సంస్కృతం నేర్చుకోవాలి. చారిత్రాత్మకంగా, ముస్లిం పండితులు ఎల్లప్పుడూ భాషల అభ్యాసానికి మద్దతు ఇచ్చారు.

No comments:

Post a Comment