వెల్లూరు తిరుగుబాటు The Vellore mutiny, or Vellore Revolution

 

 

వెల్లూరు తిరుగుబాటు, లేదా వెల్లూరు విప్లవం, జూలై 10, 1806న జరిగింది మరియు 1857 భారత తిరుగుబాటుకు అర్ధ శతాబ్దం ముందు, తూర్పు ఇండియా కంపెనీకి వ్యతిరేకంగా భారత సిపాయిలు చేసిన పెద్ద ఎత్తున మరియు హింసాత్మక తిరుగుబాటుకు ఇది మొదటి ఉదాహరణ.

భారతదేశంలోని వెల్లూరు నగరంలో జరిగిన తిరుగుబాటు సమయంలో తిరుగుబాటుదారులు వెల్లూరు కోటను స్వాధీనం చేసుకుని 200 మంది బ్రిటిష్ సైనికులను చంపారు లేదా గాయపరిచారు. టిప్పు సుల్తాన్ జెండాను ఎగురవేశారు

“వెల్లూర్ మరియు 1857లో జరిగిన పెద్ద తిరుగుబాటులలో, రెండు సారూప్యతలు ప్రముఖంగా కనిపిస్తాయి. ప్రతిదానిలోనూ మతం మరియు కుల సంస్థలపై దాడి జరుగుతుందనే అసమంజసమైన భయం ఉంది;.”

1799లో టిప్పు సుల్తాన్ పతనం తరువాత, టిప్పు సుల్తాన్ పిల్లలను ఇంగ్లీష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ , టిప్పు కుమారులను నిర్బంధించి వెల్లూరుకు తరలించింది.

1806 ప్రారంభంలో, కమాండర్-ఇన్-చీఫ్ కొత్త శిరస్త్రాణం మరియు గడ్డాలు, తిలక్‌లు, చెవిపోగులు లేదా కుల గుర్తింపు యొక్క ఏదైనా గుర్తును తొలగించాలని ఆదేశించాడు.

మద్రాస్ సైన్యం నుండి వచ్చిన భారతీయ సిపాయిలు, ప్రధానంగా హిందువులు మరియు ముస్లింలు తిరుగుబాటులో పాల్గొన్నారు. 1806 మే నెలలో 2వ బెటాలియన్ 4వ రెజిమెంట్ కు చెందిన భారతీయ సిపాయిలు ఈ ఆదేశాల పట్ల అసంతృప్తి వ్యక్తం చేసి, ఆ ఆదేశాలను పాటించలేదు. ఈ సిపాయిలను ఆర్మీ కోర్టులో విచారించి, వారిలో 21 మందిని 'దోషులుగా' తేల్చారు. వారిలో ఒక హిందూ నాయకుడు మరియు ఇతర ముస్లింలను విధుల నుండి తొలగించి, ఒక్కొక్కరికి 900 కొరడా దెబ్బలు శిక్ష విధించారు. మిగిలిన 19 మంది ఒక్కొక్కరికి 500 కొరడా దెబ్బలు విధించారు.

1806 జూలై 10న షేక్ కాసిం అనే సిపాయి బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ సిపాయిలకు నాయకత్వం వహించి బ్రిటిష్ దళాలపై ఊచకోతను ప్రారంభించాడు.

వెల్లూరులో ఉన్న 372 మంది ఆంగ్లేయులలో, 128 మందిని ఆ రాత్రి భారతీయ సిపాయిలు చంపారు. ఇంగ్లీష్ జెండా స్థానంలో టిప్పు సుల్తాన్ జెండాను ఉంచారు, టిప్పు పెద్ద కుమారుడు మొయిజుద్దీన్ ను విప్లవకారుల నాయకుడిగా ప్రకటించారు.

తిరుగుబాటుకు అనేక కారణాలు ఉన్నాయి, వాటిలో:

సిపాయి దుస్తుల కోడ్‌లో మార్పులు: బ్రిటిష్ వారు కొత్త తలపాగాను ప్రవేశపెట్టారు మరియు సైనికులు మతపరమైన లేదా కుల గుర్తులను ధరించకుండా నిషేధించారు, ఇది వారి మత విశ్వాసాలను మరియు ఆచారాలను అణగదొక్కే ప్రయత్నంగా భావించబడింది.

టిప్పు సుల్తాన్ పట్ల అగౌరవం: కోటలో టిప్పు సుల్తాన్ కుటుంబం ఉండటం మరియు అతని మరణం తర్వాత టిప్పు సుల్తాన్ జ్ఞాపకాల పట్ల అగౌరవం కూడా సిపాయిల మనోవేదనలకు దోహదపడింది.

రాజకీయ మరియు ఆర్థిక అంశాలు: విస్తృత రాజకీయ ఆశయాలు, యూరోపియన్ మిషనరీల సువార్తిక కార్యకలాపాలు మరియు అణచివేత భూ ఆదాయ విధానాలు కూడా పాత్ర పోషించాయి.

తక్షణ కారణం తలపాగా మరియు ఇతర ఆదేశాలు అయినప్పటికీ, తిరుగుబాటు చాలా కాలంగా ప్రణాళిక చేయబడింది.

ఒక బ్రిటిష్ అధికారి తప్పించుకుని ఆర్కాట్‌లోని బ్రిటిష్ దండును అప్రమత్తం చేశారు. కల్నల్ గిల్లెస్పీ నేతృత్వంలోని ఆర్కాట్ నుండి బ్రిటిష్ దళాలు వచ్చి తిరుగుబాటును అణిచివేశాయి. పట్టుకున్న సిపాయిలలో, ఆరుగురిని ఫిరంగి తుపాకులతో కాల్చి చంపారు, ఐదుగురిని ఫైరింగ్ స్క్వాడ్‌లు కాల్చి చంపారు, ఎనిమిది మందిని ఉరితీశారు మరియు అనేక మందిని జీవితాంతం ఖైదుకు తరలించారు. టిప్పు సుల్తాన్ కుమారులను మరింత నిఘాతో కోల్‌కతాకు పంపారు.

గవర్నర్ లార్డ్ విలియం బెంటింక్ మరియు సి-ఇన్-సి సర్ జె. ఎఫ్. క్రాడాక్‌లను వారి వారి కార్యాలయాల నుండి డైరెక్టర్ల కోర్టు తొలగించింది.