బేగం కిచ్లూ లేదా సాదత్ బానో (1893-1970) बेगम किचलू, या सादत भानो(1893-1970

 

సాదత్ బానో 1893లో అమృత్‌సర్‌లో జన్మించారు  మరియు 1915లో పంజాబ్ కాంగ్రెస్ నాయకుడు  సైఫుద్దీన్ కిచ్లూను వివాహం చేసుకున్నారు.

సాదత్ ఉర్దూ, పర్షియన్ మరియు ఇంగ్లీషులో ఇంటివద్ద విద్యాబ్యాశం  చేశారు. 20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో చాలా చిన్న వయస్సులోనే, సాదత్ బానో దక్కన్ రివ్యూ, తెహజీబ్ ఇ నిస్వాన్ మరియు ఖాతూన్ వంటి ప్రముఖ పత్రికలలో రాయడం ప్రారంభించింది. 16 సంవత్సరాల వయస్సులో తెహజీబ్ ఇ నిస్వాన్‌లో ప్రచురించబడిన హురియత్ ఇ నిస్వాన్ (మహిళల స్వేచ్ఛ) శీర్షికతో వరుస కథనాలతో, సాదత్ భారతదేశంలోని ప్రముఖ మహిళా ఆలోచనాపరులలో ఒకరిగా మారింది. సాదత్ రచనలు స్త్రీల సమస్యలకే పరిమితం కాలేదు; సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్ విద్యా సంస్కరణలు, మౌలానా అబుల్ కలాం ఆజాద్ రాజకీయాలు, ఫ్యాషన్ మొదలైన వాటి గురించి కూడా సాదత్ రాసింది.

1915లో కేంబ్రిడ్జ్-విద్యావంతుడైన సైఫుద్దీన్ కిచ్లెవ్‌ను వివాహం చేసుకోవడానికి కొన్ని సంవత్సరాల ముందు, సాదత్ కు కవయిత్రిగా కూడా పేరు వచ్చింది. సాదత్ జాతీయవాదం మరియు మానవతావాదంపై కవితలు రచించారు. "ప్యారే వతన్ కే నామ్ పే జావున్ నిసార్ మైం, ఉజ్దే చమన్ మై దేఖున్ ఇలాహి బహార్ మైన్" (నా దేశం కోసం నా జీవితాన్ని త్యాగం చేయాలని మరియు కోల్పోయిన దాని వైభవాన్ని తిరిగి తీసుకురావాలని నేను కోరుకుంటున్నాను) అనే పద్యంలోని ఒక ద్విపద సాదత్ భావోద్వేగాలకు సాక్ష్యంగా ఉంది. సామాజిక మరియు రాజకీయ అంశాలపై అద్భుతమైన వక్త.

22 ఏళ్లకే పెళ్లి తర్వాత సాదత్ ప్రజా జీవితంలో మరింత చురుగ్గా పాల్గొంది. లాలా లజపతిరాయ్ సుదీర్ఘ ప్రవాసం తర్వాత పంజాబ్‌కు తిరిగి వచ్చినప్పుడు, సాదత్ ఒక భావోద్వేగ పద్యంతో లాలా లజపతిరాయ్ ను స్వాగతించారు. సాదత్ వ్రాసింది, "వేలాది మంది జాతీయ కర్తవ్యాన్ని విస్మరించినప్పటికీ, లజపత్ దేశం యొక్క గౌరవాన్ని నిలబెట్టుకున్నారు".

సుప్రసిద్ధ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు సైఫుద్దీన్ కిచ్లెవ్ అరెస్టుకు వ్యతిరేకంగా అమృత్‌సర్‌లోని జలియన్‌వాలాబాగ్‌లో ప్రజలు నిరసన వ్యక్తం చేస్తున్నప్పుడు డయ్యర్ వారిపై కాల్పులు జరిపి, 379 మంది మరణించారు మరియు 1200 మందికి పైగా గాయపడ్డారు.జలియన్‌వాలాబాగ్‌కు వెళ్లేందుకు సాదత్ బానో ఇంటి నుంచి బయలుదేరారు, అయితే సాదత్ బానో అక్కడికి చేరుకునే సమయానికి కాల్పులు జరిగాయి.

సైఫుద్దీన్ జైలులో ఉన్నప్పుడు, సాదత్ సమావేశాలలో ప్రసంగించారు, రాజకీయ నాయకులను కలుసుకున్నారు, కాంగ్రెస్ సమావేశాలకు హాజరయ్యేవారు, వార్తాపత్రికలలో వ్రాసారు మరియు ఆల్ ఇండియా ఉమెన్ కాన్ఫరెన్స్ కార్యక్రమాలలో పాల్గొన్నారు. సాదత్ మంచి వక్త.

సాదత్ బానో స్వరాజ్ ఆశ్రమాన్ని చూసుకునేవారు, సాదత్ ఆల్ ఇండియా ఉమెన్స్ కాన్ఫరెన్స్‌లో చురుకైన  కార్యకర్త గా  మారడం ద్వారా కాంగ్రెస్ తెహ్రిక్స్‌లో పాల్గొనేవారు.

పాకిస్తాన్ కోసం జిన్నా డిమాండ్‌ను తీవ్రంగా విమర్శించిన వారిలో సైఫుద్దీన్‌తో పాటు సాదత్ కూడా ఒకరు. అమృత్‌సర్ నుండి చాలా మంది ముస్లింలు పాకిస్తాన్‌కు పారిపోయినప్పుడు సైఫుద్దీన్‌-సాదత్ జంట ఢిల్లీని విడిచిపెట్టారు.

1947 లో దేశ విభజన తరువాత, సాదత్ బానో ఇండియా లోనే ఉన్నారు.. కానీ ఆతరువాత జరిగిన మతకల్లోలాలలో వేలాది మంది ప్రజలకు ఆశ్రయం కల్పించిన సాదత్ ఇల్లు దోచుకోబడి తగులబెట్టబడింది. సాదత్ సర్వస్వం కోల్పోయినది.

సాదత్ బానో తర్వాత ఢిల్లీకి వచ్చి తన శేష జీవితాన్ని ఢిల్లీలోనే గడిపింది. బేగం కిచ్లు అంజుమన్ ఉర్దూ పురోగతికి గట్టి మద్దతుదారు. సాదత్ జీవితం కష్టాలలో గడిచిపోయింది కానీ ప్రభుత్వం నుండి ఏమీ ఆశించలేదు.

డాక్టర్ సైఫుద్దీన్ కిచ్లూ అనారోగ్యానికి గురైనప్పుడు, కిచ్లూ వద్ద చికిత్స కోసం డబ్బు లేదు, ఈ విషయం ప్రధాని నెహ్రూకు తెలియడంతో, నెహ్రు స్వయంగా కిచ్లూను ఆసుపత్రికి తీసుకువెళ్ళారు, కానీ  కిచ్లూ హాస్పటల్ లో మరణించారు. భర్త మరణం తో బేగం కిచ్లూ అనాధ గా మారింది మరియు బేగం కిచ్లూ తన శేష జీవితాన్ని వైఫల్యంతో గడిపింది, 18 ఆగస్టు 1970న, మరణించినది.

బేగం కిచ్లు షేర్ మరియు అదాబ్‌ల పట్ల మొదటి నుండి ఆసక్తిని కలిగి ఉన్నారు. ప్రతి ఒక్కరికి సహాయం చేయడానికి బేగం కిచ్లూ ఎల్లప్పుడూ సిద్ధంగా ఉంటుంది. అందుకే బేగం కిచ్లూ ఆపాజీ పేరుతో ప్రసిద్ధి చెందింది. బేగం కిచ్లూ మహిళా సంస్థలు మరియు శాంతి సదస్సులో చురుకుగా ఉన్నారు. చివరకు బేగం కిచ్లూ మందు, చికిత్స లేకుండానే ఈ లోకాన్ని విడిచిపెట్టినది.