ప్రముఖ జాతీయతావాది డా. రఫిక్ జకారియా (1920 – 2005) Dr. Rafiq Zakaria (1920 – 2005)-An Indian Nationalist

 

డాక్టర్ రఫీక్ జకారియా ( 1920 ఏప్రిల్ 5 - 2005 జూలై 9) భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు, ఇస్లామిక్ మతగురువు. రఫీక్ జకారియా  భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమం, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీతో సన్నిహిత సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు.

మహారాష్ట్రకు చెందిన కొంకణి ముస్లిం అయిన రఫిక్ జకారియా ముంబైలోని ఇస్మాయిల్ యూసుఫ్ కళాశాల పూర్వ విద్యార్థి. ముంబై విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఎ పరీక్షలో చాన్సలర్ గోల్డ్ మెడల్ ను గెలుచుకున్న రఫిక్ జకారియా 1948లో లండన్ విశ్వవిద్యాలయంలోని స్కూల్ ఆఫ్ ఓరియంటల్ అండ్ ఆఫ్రికన్ స్టడీస్ నుండి పి.హెచ్.డి పొందాడు  ఇంగ్లాండులోని లింకన్ ఇన్ నుంచి బారిష్టర్ పట్టా పొందాడు.

ముంబైలో న్యాయవాదిగా ప్రాక్టీస్ చేసిన రఫిక్ జకారియా అక్కడ చీఫ్ పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్గా నియమితులయ్యారు. మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలో కొంతకాలం క్యాబినెట్ మంత్రిగా, తరువాత భారత పార్లమెంటు సభ్యుడిగా సహా 25 సంవత్సరాలకు పైగా ప్రజా సేవలో గడిపాడు. లోక్ సభలో కాంగ్రెస్ పార్టీ నాయకురాలు ఇందిరాగాంధీకి డిప్యూటీగా పనిచేశారు. జకారియా 1965, 1990, 1996 లో ఐక్యరాజ్యసమితితో సహా విదేశాలలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.

డాక్టర్ జకారియా జిన్నా యొక్క రెండు-దేశాల సిద్ధాంతాన్ని వ్యతిరేకించాడు మరియు గాంధీ, నెహ్రూ మరియు మౌలానా ఆజాద్ వంటివారు ప్రతిపాదిస్తున్న లౌకిక, బహుత్వ భారతదేశాన్ని సమర్ధించాడు.

తన అనేక పుస్తకాలు మరియు అసంఖ్యాక వార్తాపత్రికలు మరియు మ్యాగజైన్ కథనాల ద్వారా, డాక్టర్ జకారియా భారతీయ ముస్లింల గమ్యం వైవిధ్యమైన, మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగిన భారతదేశంలో  ఉంటుంది అని మరియు ఇస్లామిక్ పాకిస్తాన్‌తో కాదు అని బలంగా వాదించారు. 

విద్యార్ధిగా డాక్టర్ జకారియా ముంబయి మరియు ఇంగ్లండ్‌లలో విశ్వవిద్యాలయ చర్చలలో పాల్గొని భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో బహుత్వ భారతదేశం కోసం పోరాడారు. డాక్టర్ జకారియా శతాబ్దాల సహజీవనం మరియు సహకారంతో నిర్మించబడిన భారతదేశాన్ని ఇష్టపడ్డాడు.

డాక్టర్ జకారియా తన జీవితమంతా తను విశ్వసించిన సూత్రాల కోసం పోరాడాడు. హిందూ-ముస్లిం ఐక్యత మరియు మత సామరస్యం డాక్టర్ జకారియా విశ్వాసానికి సంబంధించిన వస్తువులు. డాక్టర్ జకారియా రష్దీ యొక్క దైవదూషణ పుస్తకానికి బలమైన ఖండనగా “ముహమ్మద్ మరియు ఖురాన్”” అనే పుస్తకాన్ని  రాశారు.

డాక్టర్ జకారియా భారతీయ ముస్లింలకు నిజమైన స్నేహితుడు. భారతీయ ముస్లింల విద్యా మరియు ఆర్థిక వెనుకబాటుతనం గురించి జకారియాకు అవగాహన ఉంది మరియు సమాజాన్ని మెరుగుపరచడానికి తన వంతు ప్రయత్నం చేశాడు.

ముంబైలోని బైకుల్లాలోని ఖిలాఫత్ హౌస్‌లోని విద్యా సంస్థల ద్వారా, నాగ్‌పాడ సమీపంలోని మహారాష్ట్ర కళాశాల మరియు ఔరంగాబాద్ (మహారాష్ట్ర)లో అతను సృష్టించిన విద్యా క్యాంపస్ ద్వారా జకారియా ముస్లిం సమాజానికి సహాయం చేసాడు.  మైనారిటీల కోసం సంస్థలను ఏర్పాటు చేసినా, అన్ని వర్గాల విద్యార్ధులకు ప్రవేశం కల్పించారు.. అభివృద్ధికి, విద్య కీలకమని సమాజం, లోని వెనుకబడిన వారి విద్యాభివృద్ది కి కృషి చేసాడు.

రఫిక్ జకారియా 1962లో కొత్తగా ఏర్పడిన మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర తొలి ఎన్నికల్లో ఔరంగాబాద్ నుంచి పోటీ చేసి మహారాష్ట్ర అసెంబ్లీకి ఎన్నికయ్యారు. కొత్త మంత్రివర్గంలో రఫిక్ జకారియా పట్టణాభివృద్ధి శాఖ మంత్రిగా నియమితులయ్యారు. రఫిక్ జకారియా మార్గదర్శకత్వంలోనే న్యూ ఔరంగాబాద్ ప్రణాళిక ప్రారంభమైంది. 1970వ దశకంలో అభివృద్ధిని ప్రారంభించిన సిడ్కోకు కొత్త నగర బాధ్యతలను అప్పగించారు.

రఫిక్ జకారియా తన నియోజకవర్గంలో అనేక పాఠశాలలు, కళాశాలలను స్థాపించారు. వీటిలో ఉమెన్స్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ అండ్ సైన్సెస్, ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హోటల్ మేనేజ్మెంట్ ఉన్నాయి, దీనిని ఇప్పుడు ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హోటల్ మేనేజ్మెంట్, ఔరంగాబాద్ (ఐహెచ్ఎం-ఎ) అని పిలుస్తారు. మౌలానా ఆజాద్ ఎడ్యుకేషన్ ట్రస్ట్ ఔరంగాబాద్ అనేక విద్యా సంస్థలను నిర్వహిస్తోంది.

రఫిక్ జకారియా ఉత్తర ప్రదేశ్లో అలీగఢ్ లోని జామియా ఉర్దూ ఛాన్సలర్, ముంబైలోని మహారాష్ట్ర కళాశాలకు అధ్యక్షుడిగా పనిచేసారు.

రఫిక్ జకారియ రచనలు:

రఫిక్ జకారియా ఎక్కువగా భారతీయ వ్యవహారాలు, ఇస్లాం, బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యవాదం గురించి రాశారు. ఇతని రచనలలో ముఖ్యమైనవి:

·       ఎ స్టడీ ఆఫ్ నెహ్రూ

·         ది మ్యాన్ హూ డివైడెడ్ ఇండియా

·         రజియా: క్వీన్ ఆఫ్ ఇండియా

·         ది వైడెనింగ్ డివైడ్

·         డిస్కవరీ ఆఫ్ గాడ్

·         ముహమ్మద్ అండ్ ది ఖురాన్

·         ది స్ట్రగుల్ వితిన్ ఇస్లాం

·         కాన్ఫ్లిక్ట్ బిట్వీన్ రిలీజియన్ అండ్ పాలిటిక్స్

·         ఇక్బాల్, ది పొయెట్ అండ్ ది పొలిటిషన్ (1993)

·         ది ప్రైస్ ఆఫ్ పార్టిషన్

·         ఇండియన్ ముస్లింస్: వేర్ హ్యావ్ దే గాన్ రాంగ్?

రఫిక్ జకారియ గతంలో యునైటెడ్ కింగ్ డమ్ లోని లండన్ లో న్యూస్ క్రానికల్, ది అబ్జర్వర్ పత్రికల్లో పనిచేశారు. టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా వార్తాపత్రికకు జకారియా వారానికి రెండుసార్లు కాలమ్ రాశారు.