సుఘ్రా హుమాయున్ మీర్జా Sughra Humayun Mirza1882- 1958

 

సుఘ్రా హుమాయున్ మీర్జా డిసెంబర్ 1882లో హైదరాబాద్‌లో జన్మించారు. సుఘ్రా తండ్రి డాక్టర్ సఫ్దర్ అలీ మీర్జా నిజాం సైన్యంలో కెప్టెన్-సర్జన్ మరియు సూఫీ. డాక్టర్ సఫ్దర్ అలీ మీర్జా మీర్ నిజాం అలీ ఖాన్, అసఫ్ జా Il పాలనలో హైదరాబాద్‌కు వలస వచ్చారు.

సుఘ్రా పర్షియన్ మరియు ఉర్దూ భాషలలో నిపుణురాలు. సుఘ్రా జాతీయవాద మరియు సంస్కరణవాద ఆదర్శాల ద్వారా ప్రేరణ పొందింది. సుఘ్రా బారిస్టర్ సయ్యద్ హుమాయున్ మీర్జాను వివాహం చేసుకుంది. సయ్యద్ హుమాయున్ మీర్జా పేరు మీద హైదరాబాద్‌లోని హుమాయున్ నగర్ ప్రాంతం పేరు పెట్టబడింది.

  సుఘ్రా మీర్జా మహిళలకు సంబంధించిన అనేక పత్రికలకు సంపాదకురాలిగా పనిచేశారు. వాటిలో ‘అల్-నిసా (స్త్రీ), జైబ్-ఉన్-నిసా (మహిళల అలంకరణ)’ ఉన్నాయి. అల్-నిసా పరిశుభ్రత, ఆరోగ్యం, నర్సింగ్ వంటి సామాజిక అంశాలపై వ్యాసాలను ప్రచురించేది  మరియు బాల్య వివాహం మరియు బహుభార్యత్వం వంటి దురాచారాలను విమర్శించింది. అల్-నిసా పత్రిక పాఠకులు దక్కన్ ప్రాంతం, లాహోర్, ఢిల్లీ, లక్నో మరియు అలీఘర్‌లతో సహా బ్రిటిష్ ఇండియా ప్రధాన భూభాగం అంతటా ఉండేవారు..

1913 నాటికి, బేగం సుఘ్రా ‘అంజుమాన్-ఎ-ఖావతీన్-ఎ-ఇస్లాం (ముస్లిం మహిళల సంఘం)’ కార్యదర్శి అయ్యారు. బేగం సుఘ్రా ‘అంజుమాన్-ఎ-ఖావతీన్-ఎ-దక్కన్ (దక్కన్ మహిళల సంఘం)’లో కూడా చేరారు.

బేగం సుఘ్రా మద్రాస్, ఢిల్లీ మరియు ఔరంగాబాద్‌లలో కూడా సంస్థలను ప్రారంభించి బాలికల విద్య, వర్తకాలు మరియు చేతిపనుల బోధన, విద్యా కార్యక్రమాలకు నిధుల సేకరణ, వృత్తి శిక్షణ మరియు మహిళలకు క్రీడా కార్యకలాపాలను నిర్వహించేది.

బేగం సుఘ్రా సామాజిక సంస్కరణల పై వివిధ వార్తాపత్రికలు మరియు పత్రికలకు వ్యాసాలు రాసేవారు. . బేగం సుఘ్రా  తన కాలం నాటి ప్రముఖ ఉర్దూ భాషా రచయిత్రి మరియు స్త్రీ విద్యపై అనేక పుస్తకాలు, 'సఫర్నామాలు‘Safarnamas’ ' లేదా ట్రావెలాగ్స్, నవలలు, చిన్న కథలు, కవిత్వం మరియు వ్యాసాలను రచించారు.

బేగం సుఘ్రా రచనలు

బేగం సుఘ్రా ప్రసిద్ధి చెందిన కొన్ని సాహిత్య రచనలు - సర్గుజిష్ట్-ఎ-హజ్రా Sarguzisht-e-Hajra (1926), మోహిని (1929), ముషీర్-ఎ-నిస్వాన్ యా జోహ్రా Musheer-e-Niswan ya Zohra (1930), రాజ్-ఓ-నియాజ్ Raaz-o-Niyaaz (1933), బీబీ టూరీ కా ఖ్వాబ్ Bibi Toori ka Khwaab (టూరీస్ డ్రీమ్-1952), అవాజ్-ఏ –ఘైబ్ Awaz-e-Ghaib (Voice of the Unknown).  బేగం సుఘ్రా తన ఆలోచనలను వ్రాసింది మరియు చాలా పుస్తకాలను 'హయా' అనే కలం పేరుతో రచించింది.

బేగం సుఘ్ర జాతీయవాది మరియు లౌకిక వాది.హిందూ-ముస్లిం ఐక్యత గురించి రాయడం, స్వదేశీ వస్తువుల వాడకాన్ని ప్రోత్సహించడం, జాతీయ విశ్వవిద్యాలయాలను స్థాపించడం మరియు మాతృభాషలో విద్యను ప్రోత్సహించడం వంటివి  బేగం సుఘ్ర సాధించిన విజయాలు. విజయవంతమైన ఈ కార్యకలాపాలు బేగం సుఘ్ర   ను తన యుగానికి మార్గదర్శకురాలిగా నిలబెట్టాయి.

బేగం సుఘ్ర భారతదేశంలో విస్తృతంగా పర్యటించి, తన యూరప్‌ పర్యటనలలో అనేక దేశాలలో ప్రసిద్ధ వ్యక్తులను కలుసుకొంది బేగం సుఘ్ర మహాత్మా గాంధీ, కస్తూర్బా గాంధీ, డాక్టర్ రాజేంద్ర ప్రసాద్, పండిట్ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ, షా మరియు ఇరాన్ రాణి, డాక్టర్ రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్, విజయ లక్ష్మీ పండిట్, సరోజినీ నాయుడు మరియు అనేక మంది ప్రముఖులను కలుసుకుంది.

బేగం సుఘ్ర తన కవితలు, పుస్తకాలు మరియు లేఖల ద్వారా తన భావాలను వ్యక్తం చేసింది. బేగం సుఘ్ర 1923లో, రాయల్ ఆసియాటిక్ సొసైటీ ఆఫ్ లండన్‌లో సభ్యురాలిగా చేరింది. బేగం సుఘ్ర ఐదు ట్రావెల్‌లాగ్‌లను రాశారు, వాటిలో మూడు 1914 మరియు 1918 మధ్య భారతదేశంలో చేసిన ప్రయాణాలను వివరించినారు. నమోదు చేస్తాయి. 1915లో ఇరాక్ మరియు 1924లో యూరప్ గుండా బేగం సుఘ్ర చేసిన ప్రయాణాలు కూడా వివరించబడినవి. .

బేగం సుఘ్ర దేశీయ ప్రయాణ పుస్తకాలు సామాజిక చైతన్యం మరియు సంస్కరణవాద ఆలోచనలపై ఎక్కువ దృష్టి పెడతాయి. బేగం సుఘ్ర అంతర్జాతీయ ప్రయాణ పుస్తకాలు సామాజిక సమస్యలను చర్చిస్తూనే సందర్శించిన దేశాల గురించి వ్యక్తిగత పరిశీలనలను వివరిస్తాయి. ఎక్కువగా అన్వేషిస్తాయి.

1926లో ప్రచురించబడిన ప్రయాణ పుస్తకం 'సఫర్నామా-యి యురాప్'లో, బేగం సుఘ్ర ఇంగ్లాండ్, జర్మనీ, ఫ్రాన్స్ మరియు స్విట్జర్లాండ్‌లకు తన ప్రయాణాలను వివరించింది మరియు టర్కీ సుల్తాన్ అబ్దుల్‌మెజిద్ II యొక్క అతిథిగా జెనీవాలో గడిపిన సమయం గురించి ప్రస్తావించబడినది..

మదరసా-ఎ-సఫ్దారియా

సుఘ్రా బేగం 1934లో మదరసా-ఎ-సఫ్దారియా, స్థాపించారు, అప్పటి నుండి హైదరాబాద్‌లోని అత్యల్ప సామాజిక-ఆర్థిక తరగతి కుటుంబాలలో జన్మించిన ఆడపిల్లలకు ఉచిత విద్యను అందించడమే మదరసా-ఎ-సఫ్దారియా లక్ష్యం. అనేక మంది దేశీయ మరియు విదేశీ ప్రముఖులు మదరసా-ఎ-సఫ్దారియా ను సందర్శించారు.

మదరసా-ఎ-సఫ్దారియా వేగంగా పురోగతి సాధించి, ఉర్దూ మరియు ఇంగ్లీష్ మీడియం స్థాయిలలో బాలికల విద్యలో ఉన్నత ప్రమాణాలను సాధించింది.

బేగం సుఘ్ర అనాథలు మరియు నిరుపేద కుటుంబాల నుండి వచ్చిన బాలికలకు స్కాలర్‌షిప్‌లను అందించడానికి తన ఆస్తిని సఫ్దారియా పాఠశాల నిర్వహణ కోసం విరాళంగా ఇచ్చినది.

అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయానికి నిధులను సేకరించడంలో, 1908 ముసి వరదల సమయంలో ప్రభావితమైన వారికి సహాయం అందించడంలో మరియు పర్షియాలో భూకంప బాధితులకు సహాయం చేయడం లో  బేగం సుఘ్ర విశేష కృషి చేసినారు.

హైదరాబాద్‌లో మొట్టమొదటి మహిళా కార్యకర్తలలో ఒకరిగా, బేగం సుఘ్ర మహిళల హక్కులు మరియు వారి విద్య కోసం దృఢంగా నిలిచింది. బేగం సుఘ్ర చూపిన ధైర్యం మరియు దృక్పథం భవిష్యత్ తరాలకు మార్గం సుగమం చేసింది

 

బేగం సుఘ్ర హైదరాబాద్ చరిత్రలో ఒక ప్రముఖ వ్యక్తిగా నిలిచినది