14 May 2025

సమకాలీన భారతదేశంలో ముస్లిం మహిళా విద్య Muslim Women’s Education in Contemporary India

 


భారతదేశంలోని ముస్లిం మహిళల  అక్షరాస్యత రేట్లు మరియు పాఠశాల నమోదు పెరుగుతున్నప్పటికీ, నిరంతర సామాజిక-ఆర్థిక సవాళ్లు ఉన్నత విద్య మరియు వృత్తిపరమైన సాధికారత వైపు వారి మార్గంలో అడ్డంకులను సృష్టిస్తూనే  ఉన్నాయి..

2024 గణాంకాల ప్రకారం  భారతీయ ముస్లింలలో మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 79.5%,  ఇది జాతీయ సగటు 80.9% కంటే కొంచెం తక్కువ. ముస్లిం బాలికలలో 77% మాత్రమే ప్రాథమిక విద్యలో చేరుతున్నారు, మరియు ప్రాథమిక విద్య స్థాయిలో వారి డ్రాపౌట్ రేటు  6.4%గా ఉంది అది   జాతీయ సగటు 4.5% కంటే గణనీయంగా ఎక్కువ.

18–23 సంవత్సరాల వయస్సు గల ముస్లిం మహిళల్లో కేవలం 5% మంది మాత్రమే ఉన్నత విద్యను అభ్యసిస్తున్నారు, ఇది జాతీయ స్థాయిలో 8% తో పోలిస్తే గణనీయంగా తగ్గింది. ఉన్నత విద్యాలో ముస్లిం మహిళల  ప్రాతినిధ్యం తగ్గుతుంది. ప్రాథమిక పాఠశాల విద్యార్థులలో ముస్లిం బాలికలు 12.9% ఉన్నారు కానీ కళాశాలల్లో ముస్లిం యువతులు కేవలం 1.7% మాత్రమే ఉన్నారు.

ఈ అసమానతలను ఎదుర్కోవడానికి, భారత ప్రభుత్వం మైనారిటీ విద్యను లక్ష్యంగా చేసుకుని బహుళ పథకాలను అమలు చేసింది. బేగం హజ్రత్ మహల్ నేషనల్ స్కాలర్‌షిప్, మౌలానా ఆజాద్ నేషనల్ ఫెలోషిప్ మరియు పధో పర్దేశ్ వంటి స్కాలర్‌షిప్‌లు ఆర్థిక భారాలను తగ్గించడం మరియు ఉన్నత చదువులను ప్రోత్సహించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.

నయీ మంజిల్, సీఖో ఔర్ కమావో, మరియు నయీ రోష్ని వంటి నైపుణ్య అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు డ్రాపౌట్ రికవరీ, వృత్తి శిక్షణ మరియు నాయకత్వ అభివృద్ధికి మరింత తోడ్పడతాయి. ఈ ప్రయత్నాలు ఆశాజనకంగా కనిపిస్తున్నాయి, కానీ వాటి ప్రభావం ప్రాంతాలు మరియు సామాజిక వర్గాలలో అసమానంగా ఉందని నిపుణుల అబిప్రాయం.

భారత ముస్లిం మహిళలు సాధించిన విజయాలు:

భారతదేశం అంతటా ముస్లిం మహిళలు విద్య, నాయకత్వం మరియు ఆవిష్కరణల ద్వారా తమ లక్ష్యాన్ని, పురోగతిని  సాధిస్తున్నారు. గ్రామీణ అస్సాంలో, నర్గీస్ సుల్తానా సామాజిక-సాంస్కృతిక అడ్డంకులను ధిక్కరించి, ప్రతిరోజూ కిలోమీటర్లు నడిచి పాఠశాలకు వెళ్లి అగ్రశ్రేణి విద్యార్థినిగా ఎదిగింది. మహారాష్ట్రలో, ఆటో డ్రైవర్ కుమార్తె ఆదిబా అనమ్, రాష్ట్ర తొలి ముస్లిం మహిళా IAS అధికారిణిగా ఎన్నికైనది. సలీహా తబస్సుమ్ పీహెచ్‌డీ సంపాదించి అణగారిన వర్గాల మహిళల విద్యా పట్టుదలకు ప్రతీకగా నిల్చినది..

హైదరాబాద్‌లో, అర్మా సహార్ మహిళల కోసం డ్రైవర్ శిక్షణ యాప్‌ను ప్రారంభించగా, మరికొందరు StudentUnion.im మరియు Goodmind.app వంటి ప్లాట్‌ఫామ్‌లను నిర్మించారు, ఆవిష్కరణలను సామాజిక ప్రభావంతో మిళితం చేశారు. ఆపరేషన్ సిందూర్ సమయంలో  భారత సైనిక దళానికి స్పోక్స్ వుమన్ గా వ్యవరించిన  మొదటి మహిళగా కల్నల్ సోఫియా ఖురేషి చరిత్ర సృష్టించారు,

నజ్మా అక్తర్ - AMU పూర్వ విద్యార్థి, కురుక్షేత్ర విశ్వవిద్యాలయం మరియు గ్లోబల్ ఫెలోషిప్‌లు - జామియా మిలియా ఇస్లామియాకు మొదటి మహిళా వైస్ ఛాన్సలర్ అయ్యారు. LSR మరియు SOAS లండన్ గ్రాడ్యుయేట్ అయిన ఇక్ర చౌదరి 2024లో భారత పార్లమెంటుకు ఎన్నికైన అతి పిన్న వయస్కురాలైన ముస్లిం మహిళగా నిలిచారు.

హార్వర్డ్ గ్రాడ్యుయేట్ డాక్టర్ రుహా షాదాబ్ స్థాపించిన లెడ్‌బై ఫౌండేషన్, విద్యను మార్గదర్శకత్వం మరియు వృత్తిపరమైన అభివృద్ధితో జత చేసి ఒక బ్లూప్రింట్‌ను అందిస్తుంది. ముస్లిం మహిళలపై దృష్టి సారించిన భారతదేశపు మొట్టమొదటి ఇంక్యుబేటర్‌గా, LedBy నాయకత్వ శిక్షణ, ఉద్యోగ-సంసిద్ధత కార్యక్రమాలు మరియు నెట్‌వర్క్‌లకు ప్రాప్యతను అందిస్తుంది.ముస్లిం మహిళల వ్యక్తిగత మరియు సమాజ అభ్యున్నతికి విద్య కీలకమని రుజువు చేస్తుంది.

భారతదేశంలో ముస్లిం మహిళలు ఇప్పటికీ పేదరికం, పితృస్వామ్యం మరియు అనేక ప్రతికూలతలను ఎదుర్కొంటున్నారు. భారతదేశంలో ముస్లిం మహిళా విద్య గణాంకాలు మరియు పథకాల ద్వారా మాత్రమే కాకుండా, స్థితిస్థాపకత, విద్యాభివృద్ది ద్వారా ముందుకు సాగుతుంది. భారతదేశం నిజంగా అభివృద్ధి చెందాలంటే, ముస్లిం మహిళలు  విద్యాసాధికారత పొందాలి.

No comments:

Post a Comment