OBC ఉద్యమ చరిత్ర మరియు నేటి రాజకీయ దృశ్యం The history of the OBC movement and today’s political landscape

 

భారతదేశంలో సామాజిక న్యాయం మరియు ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBCలు) హక్కుల కోసం జరుగుతున్న  పోరాటానికి సుదీర్ఘమైన చరిత్ర ఉంది. సామాజిక సమానత్వం, న్యాయం మరియు సాధికారత కోసం వ్యవస్థను సవాలు చేసిన నాయకులు ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBCలు) హక్కుల ఉద్యమాన్ని స్థాపించారు.

డాక్టర్ రామ్ మనోహర్ లోహియా విప్లవాత్మక ఆలోచన నుండి రాహుల్ గాంధీ కుల ఆధారిత జనాభా గణన మరియు దామాషా ప్రాతినిధ్యం కోసం డిమాండ్ల వరకు, ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBCలు)  ఉద్యమం భారత ప్రజాస్వామ్యాన్ని నిరంతరం కొత్త దిశలో నడిపించింది.

డాక్టర్ రామ్ మనోహర్ లోహియాను OBC ఉద్యమానికి సైద్ధాంతిక స్థాపకుడిగా పరిగణిస్తారు. లోహియా సోషలిస్ట్ ఆలోచనాపరుడు, కుల వ్యవస్థ ఉన్నంత వరకు, ప్రజాస్వామ్యం కేవలం ఖాళీ నిర్మాణంగానే ఉంటుందని వాదించారు. లోహియా వెనుకబడిన తరగతులు, మహిళలు మరియు మైనారిటీలకు విద్య మరియు ఉద్యోగాలలో 50 శాతం రిజర్వేషన్ల కోసం వాదించారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ మరియు ప్రభుత్వ వ్యవస్థలో అగ్ర కులాల గుత్తాధిపత్యాన్ని లోహియా తీవ్రంగా విమర్శించారు. లోహియా ప్రసిద్ధ నినాదం: "సంసో నే బంధీ గంత్, పిచ్డా పావే సౌ మే సాథ్," అంటే వెనుకబడిన తరగతులు వారి జనాభా ప్రకారం 60 శాతం ప్రాతినిధ్యం పొందాలి. లోహియా ఆలోచన భవిష్యత్ సామాజిక న్యాయ నాయకులందరికీ మార్గదర్శక వెలుగుగా మారింది.

లోహియా ఆలోచన, దార్శనికతను బీహార్ ముఖ్యమంత్రిగా రెండుసార్లు పనిచేసిన కర్పూరి ఠాకూర్ అమలు చేశారు. 1978లో, కర్పూరి ఠాకూర్ 'కర్పూరి రిజర్వేషన్ ఫార్ములాను' అమలు చేశారు, దీని కింద బీహార్ రాష్ట్రంలో వెనుకబడిన తరగతులకు 26 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించారు. అయితే, కర్పూరి ఠాకూర్ విధానాన్ని ఉన్నత కులాలు వ్యతిరేకించాయి, కర్పూరి ఠాకూర్ సొంత పార్టీ అయిన జనతా పార్టీలోనే వ్యతిరేకత వచ్చింది. కర్పూరి ఠాకూర్ 1979లో OBCలకు మద్దతు ఇచ్చినందుకే ముఖ్యమంత్రి పదవి నుండి తొలగించబడ్డారు, అధికారాన్ని కోల్పోయారు కానీ భారతదేశంలో ఆచరణాత్మక రిజర్వేషన్లను ప్రారంభించిన మొదటి నాయకుడు కర్పూరి ఠాకూర్ అయ్యాడు.

1989లో భారత ప్రధానమంత్రి అయిన విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్ కూడా అదే బాటలో నడిచారు. 1990లో, కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో OBCలకు 27 శాతం రిజర్వేషన్లను ఏర్పాటు చేసిన మండల్ కమిషన్ సిఫార్సులను VP సింగ్ అమలు చేశారు. ఈ నిర్ణయం దేశవ్యాప్తంగా తీవ్ర నిరసనలను ఎదుర్కొంది, ముఖ్యంగా అగ్ర కుల విద్యార్థుల నుండి. అనేక చోట్ల ఆత్మాహుతి సంఘటనలు జరిగాయి. V.P. సింగ్ తీవ్ర రాజకీయ వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొన్నాడు మరియు ప్రధానమంత్రి పదవిని వదులుకోవలసి వచ్చింది. కానీ ఈ ఒక్క నిర్ణయం భారత రాజకీయాల గతిని మార్చివేసింది. కుల ఆధారిత ప్రాతినిధ్యం జాతీయ రాజకీయ సమస్యగా మారింది, మరియు వెనుకబడిన వర్గాలు తమ స్వరాన్ని వినిపించడం ప్రారంభించాయి. వి.పి. సింగ్ తన ప్రభుత్వాన్ని కోల్పోయాడు కానీ సామాజిక న్యాయం చరిత్రలో అమరత్వాన్ని సాధించాడు.

మండల్ తరంగం తర్వాత, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ బీహార్‌లో OBC రాజకీయాలను దృఢంగా చేపట్టారు. కర్పూరి ఠాకూర్ మరియు లోహియా ఆలోచనల ద్వారా ప్రభావితమై, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ మండల్ విధానాన్ని అట్టడుగు స్థాయిలో అమలు చేసే నాయకుడయ్యాడు. లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ యాదవులు మరియు ఇతర వెనుకబడిన కులాలను శక్తివంతమైన రాజకీయ సమూహంగా మార్చాడు. లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ తరచుగా "బిహారీ కో ఇజ్జాత్ చాహియే, బిజ్లి పానీ బాద్ మే దేఖ్ లెంగే" అని చెబుతాడు, అంటే మొదట గౌరవం, తరువాత అభివృద్ధి. లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ కాలంలో, బీహార్  రాష్ట్ర యంత్రాంగంలో వెనుకబడిన తరగతుల ప్రాతినిధ్యంలో గణనీయమైన పెరుగుదల ఉంది, వారు కేవలం లబ్ధిదారులు మాత్రమే కాదు, అధికారానికి హక్కుదారులుగా మారారు.

దాదాపు అదే సమయంలో, కాన్షీరామ్ ఒక ప్రత్యేకమైన సంఘటిత ఉద్యమాన్ని నిర్మిస్తున్నాడు. సాధారణంగా దళితుల నాయకుడిగా పరిగణించబడుతున్నప్పటికీ, కాన్షీరామ్ ప్రారంబించిన 'బహుజన' ఉద్యమంలో OBCలు మరియు మైనారిటీలు కూడా ఉన్నారు. BAMCEF మరియు బహుజన సమాజ్ పార్టీ (BSP) ద్వారా, కాన్షీరామ్ SCలు, STలు, OBCలు మరియు మైనారిటీలను బలమైన కూటమిగా మార్చాడు. కాన్షీరామ్ నినాదం: "బహుజన హితయే, బహుజన సుఖయే", అంటే మెజారిటీ వెనుకబడిన వర్గాల సంక్షేమం మరియు శ్రేయస్సు.

అధిక సంఖ్యలో ఉన్నవారు అధికారంలో ఉండాలని కాన్షీరామ్ అన్నారు. కాన్షీరామ్ నిరసనను అధికార రాజకీయాలుగా మార్చడానికి పునాది వేశారు మరియు మాయావతి మరియు అఖిలేష్ యాదవ్ వంటి వారు ఉత్తర భారతదేశంలో OBCలను మరింత బలోపేతం చేశారు, దాదాపు ఇరవై సంవత్సరాలు ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ప్రభుత్వాలను ఏర్పాటు చేశారు.

ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, రాహుల్ గాంధీ జాతీయ రాజకీయాల్లో సామాజిక న్యాయ ఎజెండాను పునరుద్ధరించడానికి ప్రయత్నించారు. గతంలో కాంగ్రెస్ కుల ఆధారిత రిజర్వేషన్లపై పూర్తిగా స్వరం వినిపించనప్పటికీ, రాహుల్ గాంధీ. 'భారత్ జోడో యాత్ర' సమయంలో మరియు పార్లమెంటులో, కుల ఆధారిత జనాభా గణనను డిమాండ్ చేశాడు. రాహుల్ గాంధీ. నినాదం: “జిత్నీ ఆబాది, ఉత్నా హక్” అంటే ప్రాతినిధ్యం ఒక కుల జనాభాకు అనులోమానుపాతంలో ఉండాలి. న్యాయవ్యవస్థ, మీడియా మరియు ప్రభుత్వ సంస్థలలో అగ్ర కులాల ఆధిపత్యాన్ని రాహుల్ గాంధీ. ప్రశ్నించారు మరియు ప్రైవేట్ రంగం మరియు న్యాయవ్యవస్థలో కూడా అనులోమానుపాత ప్రాతినిధ్యం కోసం వాదించారు. కాంగ్రెస్‌ను OBCలు, దళితులు మరియు మైనారిటీలకు ప్రాతినిధ్యం వహించే పార్టీగా నిలబెట్టడానికి రాహుల్ గాంధీ. ప్రయత్నిస్తున్నారు.

OBC ఉద్యమం కేవలం విధానం లేదా రాజకీయాల గురించి కాదు, త్యాగం, ప్రతిఘటన మరియు సమానత్వం కోసం పోరాటాల కథ. లోహియా దార్శనికతను అందించాడు, కర్పూరి ఠాకూర్ దానిని అమలు చేసి అధికారాన్ని కోల్పోయాడు, V.P. సింగ్ దానిని జాతీయ స్థాయిలో అమలు చేసి తొలగించబడ్డాడు, లాలూ మరియు కాన్షీరామ్ దానిపై బలమైన రాజకీయ నిర్మాణాన్ని నిర్మించారు మరియు ఇప్పుడు రాహుల్ గాంధీ దానిని కొత్త యుగంలోకి తీసుకెళ్లడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు.

ఈ వారసత్వం, ఈ పోరాటం కేవలం రాజకీయ అధికారం గురించి కాదు, పదవులు/స్థానాల గురించి, దీని కోసం చాలా మంది నాయకులు మూల్యం చెల్లించారు. ఈ ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడం ఇప్పుడు అన్ని రాజకీయ పార్టీలు మరియు సామాజిక న్యాయం కోసం పోరాడుతున్న వారి బాధ్యత. మన ప్రజాస్వామ్యం నిజంగా కొన్నింటికి మాత్రమే కాకుండా మొత్తం సమాజానికి సేవ చేస్తుంది.

ప్రస్తుతం, OBC లకు 27 శాతం రిజర్వేషన్లు ఉన్నాయి. కుల ఆధారిత జనాభా గణన నిర్వహిస్తే, వివరణాత్మక సమాచారం లభిస్తుంది. OBC జనాభా 60 శాతం ఉంటే, ప్రభుత్వం రిజర్వేషన్లను 27 శాతం నుండి 60 శాతానికి లేదా అంతకంటే ఎక్కువకు పెంచాల్సి ఉంటుంది. సుప్రీంకోర్టు రిజర్వేషన్లపై 50 శాతం పరిమితిని విధించింది మరియు ప్రభుత్వం దానిని కూడా మార్చవలసి ఉంటుంది.

కుల ఆధారిత జనాభా గణనను సరిగ్గా నిర్వహిస్తే, ఉన్నత కులాల నుండి ఎంత మంది వ్యక్తులు మరియు వెనుకబడిన తరగతుల నుండి ఎంత మంది ప్రభుత్వ విభాగాలలో పనిచేస్తున్నారో మనం తెలుసుకుంటాము. అదేవిధంగా, ఎంత మందికి ఇళ్ళు ఉన్నాయి, ఎంత మందికి భూమి ఉంది వంటి ఇతర వివరాలు బయటపడతాయి, ప్రభుత్వం ఈ సమాచారాన్ని బహిరంగంగా ప్రకటించాలి. మరియు కుల గణన ఆధారంగా, వెనుకబడిన తరగతులకు ఉద్యోగాలు ఇవ్వడమే కాకుండా, దేశంలోని ఇతర వనరులను కూడా న్యాయమైన రీతిలో పంపిణీ చేయాలి.

ముస్లింలు తమ జనాభాకు అనుగుణంగా ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో ఎప్పుడూ ప్రాతినిధ్యం పొందలేదు, లేదా అసెంబ్లీలు మరియు పార్లమెంటులో వారికి ఉనికి లేదు, మరియు వారు విద్యా రంగంలో కూడా వెనుకబడి ఉన్నారు కాబట్టి, నిజాయితీగల డేటా ముందుకు వస్తే, ముస్లింలు గణనీయంగా ప్రయోజనం పొందుతారు. జనాభా లెక్కింపు నిజాయితీగా జరగాలంటే, దేశానికి ఖచ్చితమైన డేటాను అందించాలంటే, అన్ని ప్రతిపక్ష పార్టీలు, సంస్థలు మరియు పౌర సమాజ సభ్యులు ఇప్పటి నుంచే తమ ప్రయత్నాలను ముమ్మరం చేయాలి.

ఈ ఉద్యమం కేవలం గత వారసత్వం కాదు, నేటి సమాజం యొక్క అతి ముఖ్యమైన అవసరం, మరియు దానిని ముందుకు తీసుకెళ్లడం మన సమిష్టి బాధ్యత.