ప్రసిద్ద దైరతుల్ మారీఫ్ Iconic Dairatul Maarif

 

 

1888లో, 6వ నిజాం మహబూబ్ అలీ పాషా పాలనలో, దైరతుల్ మారిఫ్‌ను మౌలానా అన్వరుల్లా ఖాన్ ఫరూఖీ, ముల్లా అబ్దుల్ ఖయ్యూమ్ మరియు నవాబ్ ఇమాదుల్ ముల్క్ స్థాపించారు. ఇస్లామిక్ మేధో వారసత్వాన్ని కాపాడటానికి మరియు వ్యాప్తి చేయడానికి దైరతుల్ మారిఫ్‌ ఒక కేంద్రంగా భావించబడింది.

భారతదేశం మరియు ఇస్లామిక్ ప్రపంచం అంతటా నిర్లక్ష్యం చేయబడిన అరబిక్ మాన్యుస్క్రిప్ట్‌లను గుర్తించి, నిజాం క్లాసికల్ అరబిక్ గ్రంథాలను, ముఖ్యంగా ఇస్లామిక్ వేదాంతశాస్త్రం, తత్వశాస్త్రం, సూఫీయిజం మరియు విజ్ఞాన శాస్త్రంతో వ్యవహరించే వాటిని సవరించడం మరియు ప్రచురించడం లక్ష్యంగా దైరతుల్ మారిఫ్‌ ప్రారంభించబడినది..

దశాబ్దాలుగా, దైరతుల్ మారిఫ్ దాని ఖచ్చితమైన పాండిత్యానికి అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాచ్యవాదులు మరియు ఇస్లామిక్ పండితులకు ఒక ఆకర్షణ కేంద్రం గా మారింది.

ఇప్పటివరకు, దైరతుల్ మారిఫ్ సుమారు 800 సంపుటాలుగా 240 శీర్షికలను ప్రచురించింది. వీటిలో కొన్ని-పవిత్ర ఖురాన్ వ్యాఖ్యానాలు, సంప్రదాయ సంప్రదాయాలు మరియు సూత్రాలు, జీవిత చరిత్ర నిఘంటువులు మరియు జీవిత చరిత్రలు, నియమావళి, చట్టం, మాండలికం మరియు సిద్ధాంతం, సూఫీయిజం, చరిత్ర, సాహిత్యం, భాషాశాస్త్రం, వ్యాకరణం, తత్వశాస్త్రం మరియు మెటాఫిజిక్స్, ఖగోళ శాస్త్రం, మధ్యయుగ శాస్త్రాలు, వ్యవసాయం, వైద్యం, జీవావరణ శాస్త్రం మరియు ఇస్లామిక్ న్యాయ శాస్త్రం ఉన్నాయి.

అయితే, ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, దైరతుల్ మారిఫ్ సంస్థ తీవ్రమైన సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంది. దాని కార్యకలాపాలను నిలిపివేయబడినవి.కానీ ఇప్పుడు, ఐకానిక్ ‘దైరతుల్ మారీఫ్’ ప్రొఫెసర్ ఎస్.ఎ. షుకూర్ నాయకత్వంలో, విజయవంతం గా నడపబడుచున్నది. .

ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయ ప్రాంగణంలో ఉన్న ప్రతిష్టాత్మక ఓరియంటల్ రీసెర్చ్ సంస్థ దైరతుల్ మారీఫ్ ఉస్మానియా అరుదైన అరబిక్ మాన్యుస్క్రిప్ట్‌ల ఎడిటింగ్, అనువాదం మరియు ప్రచురణ పూర్తి స్థాయిలో తిరిగి ప్రారంభమయ్యాయి, పరిశోధకులు మరియు పండితుల హృదయాల్లో ఆశను తిరిగి రేకెత్తించాయి.

ప్రస్తుతం జరుగుతున్న ప్రధాన ప్రాజెక్టులలో ఒకటి, షేక్ అల్-ఇస్లాం సయ్యద్ మొహమ్మద్ అల్ హుస్సేనీ, ఖవాజా బందనవాజ్ గేసు దరాజ్ అని ప్రసిద్ధి చెందిన 650 సంవత్సరాల పురాతన సూఫీ క్లాసిక్ అయిన మా'ఆరిఫ్ అల్-అవారిఫ్ యొక్క ఎడిటింగ్ మరియు ప్రచురణ.

ఇస్లామిక్ ఆధ్యాత్మికతలో ఒక మహోన్నత వ్యక్తి అయిన అల్ హుస్సేనీ రచన ‘మా'ఆరిఫ్ అల్-అవారిఫ్’ ఖురాన్ మరియు హదీసుల వెలుగులో సూఫీయిజం సూత్రాలను అన్వేషిస్తుంది. ఇప్పటికే రెండు సంపుటాలు ప్రచురించబడ్డాయి మరియు మరిన్ని త్వరలో ప్రచురింపబడతాయి.  

మరో అద్భుతమైన ప్రయత్నం ఏమిటంటే, ఖవాజా బందనవాజ్ గేసు దరాజ్ రాసిన బలమైన సూఫీ ఆధారాలతో ఖురాన్‌పై వివరణాత్మక వ్యాఖ్యానం అయిన ‘ముల్తఖత్ అల్-తఫ్సీర్‌’ను సవరించడం. 2,000 పేజీల ‘ముల్తఖత్ అల్-తఫ్సీర్‌’ను మాన్యుస్క్రిప్ట్‌ను దైరతుల్ మారీఫ్ లండన్‌లోని భారత కార్యాలయం నుండి సంస్థ కొనుగోలు చేసింది. ‘ముల్తఖత్ అల్-తఫ్సీర్‌’ పది సంపుటాలలో ప్రచురించబడుతుందని భావిస్తున్నారు, వాటిలో ఐదు ఇప్పటికే సిద్ధంగా ఉన్నాయి.

ఈ తఫ్సీర్ దైవిక ప్రేమ, అంతర్గత శుద్ధీకరణ మరియు వెల్లడి యొక్క సూఫీ అర్థాలపై దృష్టి సారించే లోతైన ఆధ్యాత్మిక మరియు నైతిక ప్రతిబింబాలతో ఖురాన్ ఆయతులను  కవర్ చేస్తుంది. ఇది చిష్తీ సంప్రదాయం యొక్క తఫ్సీర్, తసావుఫ్ మరియు బోధనా శాస్త్రాల ఏకీకరణను భారతీయ సందర్భంలో ప్రతిబింబిస్తుంది.

‘దైరతుల్ మారిఫ్‌’ సంస్థలో మార్మడ్యూక్ పిక్తాల్ ఖురాన్ అనువాదం ముద్రణలో ఉపయోగించిన లిథోగ్రాఫిక్ రాగి పలకలు  భద్రపరచబడినవి. ఇస్లాం మతంలోకి మారిన బ్రిటిష్ వ్యక్తి పిక్తాల్, ది మీనింగ్ ఆఫ్ ది గ్లోరియస్ ఖురాన్ అనే గ్రంథాల తొలి ఆంగ్ల అనువాదాలలో ఒకదాన్ని రూపొందించాడు. నిజాం కాలంలో ఆయనకు హైదరాబాద్‌తో బలమైన సంబంధం ఉంది.

గతంలో ఐదు దశాబ్దాల క్రితం దైరతుల్ మారిఫ్‌ ను సందర్శించిన ప్రముఖులలో  అప్పటి సౌదీ పెట్రోలియం మంత్రి జాకి యమాని ఒకరు. “నేను కేవలం దైరతుల్ మారిఫ్‌ను సందర్శించడానికి హైదరాబాద్‌కు వచ్చాను’ అని జాకి యమాని వ్యాఖ్యానించారు. ఆ ప్రకటన ఈ సంస్థ యొక్క ఔన్నత్యాన్ని తెలియజేస్తుంది”

‘దైరతుల్ మారిఫ్’ సంస్థ  సంప్రదాయాన్ని పాండిత్యంతో కలపడానికి మరియు రాబోయే తరాలకు ఇస్లామిక్ మేధో వారసత్వాన్ని కాపాడటానికి ప్రయత్నించున్నది. .

 

సేకరణ:ముహమ్మద్ అజ్గర్ అలీ.