ముంబై Mumbai

 

 

ముంబై, ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ పాలనలో అభివృద్ధి చెందినప్పటికి  దీర్ఘకాలిక రద్దీ, తీవ్రమైన గృహ సమస్యలు మరియు పేలవమైన పారిశుధ్యానికి నిలయమైనది. 'బాంబే, అన్ని ఇతర పెద్ద నగరాల మాదిరిగానే చాలా తీవ్రమైన గృహ సమస్యను కలిగి ఉంది ఆధునిక కాలం లో కూడా ఈ పరిస్థితి నేటికీ కొనసాగుతోంది.

1896లో విస్తారమైన పొరుగు ప్రాంతాలు ప్లేగు బారిన పడిన తర్వాత బొంబాయి నగరంలో రద్దీని తగ్గించడానికి ట్రస్ట్‌ను స్థాపించారు

ముంబై ఎలా అభివృద్ధి చెందింది అనే దానికి  శతాబ్దాల చరిత్ర ఉంది బొంబాయి ద్వీపసమూహాన్ని ఏర్పరిచిన ద్వీపాలు పదిహేడవ శతాబ్దంలో ఇరుకైనవి కావు. చిత్తడి, వ్యాధితో నిండిన స్థలంలో చేపలు పట్టడం, వరి పెంపకం లేదా కల్లుగీతలో నిమగ్నమైన చెల్లాచెదురుగా ఉన్న సమాజాలు ఉన్నాయని సందర్శకులు నివేదించారు. ప్రధాన ద్వీపంలో మరియు ఒకప్పుడు ముఖ్యమైనదిగా ఉన్న మాహిమ్‌లో నివసించే ప్రజల సమూహాలు ఉన్నాయి, కానీ వాణిజ్యంలో ఎక్కువ భాగం సాల్సెట్‌ Salsette లోనే జరిగింది.

గుజరాత్ సుల్తాన్ నుండి బాంబాయిని స్వాధీనం చేసుకున్న తర్వాత పోర్చుగీసువారు దానిని వివిధ ప్రభావవంతమైన కుటుంబాలకు మరియు జెస్యూట్‌లకు అద్దెకు ఇచ్చారు, కానీ పాలకులు ప్రధానంగా బస్సేన్‌లో తమ స్థావరాన్ని ఏర్పరచుకున్నారు, అక్కడ వారి కోట వాణిజ్య మరియు సైనిక ప్రధాన కార్యాలయంగా ఉంది మరియు మాహిమ్‌లో ఓడల నుండి సుంకాలు వసూలు చేయడానికి వాణిజ్య మరియు కస్టమ్స్ అవుట్‌పోస్ట్ ఉంది. కాథలిక్ చర్చి ద్వారా వేలాది మంది భారతీయులను క్రైస్తవ మతంలోకి మార్చారు. బ్రిటిష్ వారు బొంబాయి లో తమ తొలి గుమస్తాలను మరియు సహాయకులను నియమించుకున్నారు.

ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ బొంబాయిని స్వాధీనం చేసుకున్నప్పుడు పరిస్థితులు మారడం ప్రారంభించాయి. 1860లు మరియు 70లలో రెండవ కంపెనీ గవర్నర్ జెరాల్డ్ ఆంగియర్, ప్రధానంగా గుజరాత్ నుండి వచ్చిన స్థిరనివాసులను అక్కడ స్థావరం ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి ఆహ్వానించినప్పుడు, వలస వచ్చినవారు పూర్తిగా గుజరాతీలు. ఆంగియర్ మరియు అతని వారసులు సూరత్‌ను తమ కేంద్రం గా చేసుకోన్నప్పటికి స్థానిక ఖోజాలు, మెమోన్లు, పార్సీలు మరియు కచ్చలు  సాహసోపేత వ్యాపార స్ఫూర్తిని ప్రదర్శించారు.

ఖోజాలు, మెమోన్లు, పార్సీల వ్యాపార సంఘాలు బొంబాయికి వెళ్లడం ప్రారంభించాయి మరియు సమూహాలుగా తరలివెళ్లాయి, వారి స్వంత ఎన్క్లేవ్‌లు - లేదా ఘెట్టోలను సృష్టించాయి. బ్రిటిష్ అధికారులు కోట Fort లో నివాసాలు కలిగి ఉన్నారు మరియు పద్దెనిమిదవ శతాబ్దం నాటికి, పార్సీలు కూడా అక్కడ గుమిగూడారు. భాటియాలు వేర్వేరు ప్రదేశాలలో స్థిరపడ్డారు, కానీ వారిలో చాలా మంది కోట Fort యొక్క ఉత్తర చివరలో, బోహ్రాస్ బజార్ గేట్ దగ్గర ఉన్నారు. అక్కడ ఒక వీధి ఇప్పటికీ బోరా బజార్ అని పిలువబడుతుంది మరియు నేటికీ అక్కడ ఒక భాటియా భవనం ఉంది. కోట సరిహద్దుల వెలుపల భాటియా బాగ్ ఉంది.

పదిహేడవ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో ఇళ్ళు అత్యంత ప్రాథమికమైనవి. పోర్చుగీస్ వారు ఇప్పటికే ఒక శతాబ్దం పాటు అక్కడ ఉన్నారు మరియు పరిపాలన బస్సేన్‌ Bassein లో ఉన్నప్పుడు, చాలా మంది బొంబాయి, మజగావ్, పరేల్ మరియు మాహిమ్‌లలో స్థిరపడ్డారు, అవి ఇప్పుడు కంపెనీ డొమైన్‌లో భాగమయ్యాయి.

బొంబాయి పట్టణం లో ఇంగ్లీష్, పోర్చుగీస్, టోపాజెస్, జెంటూస్, మూర్స్, కూలీ క్రైస్తవులు, చాలా మంది మత్స్యకారులు గందరగోళంగా నివసిస్తున్నారు.

కోట అయిన బొంబాయి పట్టణం దాటి, గ్రామాలు మరియు పొలాలు ఉన్నాయి మరియు 'మస్సాగౌంగ్ (మజగావ్) ఒక గొప్ప మత్స్యకార పట్టణం, ఇది బంబెల్లో అనే చేపలకు ప్రత్యేకంగా ప్రసిద్ధి చెందింది'  ఈ ద్వీపం ఇంకా పూర్తిగా అభివృద్ధి చెందలేదు కానీ ఎక్కువ మంది ప్రజలు ఈ కొత్త స్థావరంలోకి వస్తున్నారు.

పద్దెనిమిదవ శతాబ్దం నాటికి, జనాభా పెరిగింది మరియు సరిహద్దులు స్పష్టంగా మారాయి. యూరోపియన్ క్వార్టర్ తూర్పున ఫోర్ట్ నుండి నేటి క్రాఫోర్డ్ మార్కెట్ వరకు మరియు పశ్చిమాన మెట్రో సినిమా ఉన్న ధోబీ తలావ్ - లేదా ఫ్రామ్జీ కవాస్జీ ట్యాంక్ - వరకు విస్తరించి ఉంది.

యూరోపియన్ క్వార్టర్‌లోని మౌలిక సదుపాయాలు ఇతర ప్రాంతాల కంటే చాలా ఉన్నతంగా ఉన్నాయి.  రోడ్లు విశాలంగా, ఫుట్‌పాత్‌లు వెడల్పుగా ఉన్నాయి, మైదానాలు విశాలంగా ఉన్నాయి మరియు వాస్తుశిల్పం, విక్టోరియన్ లేదా ఆర్ట్ డెకో అయినా, అందంగా ఉన్నాయి. 1950ల నుండి చాలా తక్కువ కొత్త నిర్మాణాలు జరిగాయి.

1930ల-50ల కాలంలో మెరైన్ డ్రైవ్ మరియు ఆధునిక అపార్ట్‌మెంట్ భవనాలు నిర్మించబడ్డాయి. ఇరవయ్యవ శతాబ్దం ప్రారంభంలో పోర్ట్ ట్రస్ట్ ద్వారా తిరిగి స్వాధీనం చేసుకున్న బల్లార్డ్ ఎస్టేట్, సొగసైన ఎడ్వర్డియన్ భవనాలను కలిగి ఉంది, దాదాపు అన్నీ వాణిజ్యపరంగా ఉన్నాయి మరియు బ్రిటిష్ వారి ఉన్నత స్థాయి ప్రణాళికను మరోసారి చూపిస్తుంది.