అంతర్జాతీయ
మహిళా దినోత్సవం మార్చ్8
మహిళా
సాధికారికత: మహిళా ప్రాతినిద్యం
IPU యొక్క తాజా ‘విమెన్ ఇన్ పార్లమెంట్ 2023’ నివేదికలో రువాండా అగ్రస్థానంలో ఉంది. దీనికిగాను 52 దేశాల్లోని పార్లమెంటులను లెక్కలోనికి తీసుకోవడం జరిగింది.
IPU ప్రపంచ ర్యాంకింగ్లో ఛాంబర్ ఆఫ్ డిప్యూటీస్లో 61.3% మహిళా పార్లమే౦టేరియన్స్ తో రువాండా అగ్రస్థానంలో కొనసాగుతుండగా, క్యూబా మరియు నికరాగ్వా వరుసగా 55.7% మరియు 53.9% స్థానాలను కలిగి ఉండగా, UAE ఐదవస్థానం లో ఉంది. అండోరా, మెక్సికో మరియు యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ సమానత్వం కలిగి ఉన్నాయి.. ”అని నివేదిక పేర్కొంది.
కొత్తగా ఎన్నికైన లేదా నియమించబడిన పార్లమెంటరీ ఛాంబర్లలో మహిళలు 27.6% మంది ఎంపీలుగా ఉన్నారు, అదే దేశాల్లోని మునుపటి స్థానాలతో పోలిస్తే మహిళల స్థానాలు మొత్తం 1.4 శాతం పెరిగాయని నివేదిక పేర్కొంది.
"2023లో జరిగిన ఎన్నికలు మరియు నియామకాల ఆధారంగా మహిళా ఎంపీల ప్రపంచ నిష్పత్తి 26.9%కి చేరుకుంది. ఇది సంవత్సరానికి 0.4 శాతం పాయింట్ల పెరుగుదలను సూచిస్తుంది. 2021 మరియు 2020 ఎన్నికల్లో మహిళా ఎంపీల సంఖ్య 0.6 శాతం పెరిగింది" అని గ్లోబల్ నివేదిక సూచించింది.
కొన్ని దేశాల్లో మహిళల హక్కులపై ఎదురుదెబ్బల(లింగ వివక్షత) మధ్య పలువురు ప్రముఖ మహిళలు ఇటీవల రాజకీయాలను విడిచిపెట్టారని నివేదిక ఎత్తి చూపింది.
అమెరికాలో, నివేదిక ప్రకారం, ఎన్నికైన లేదా నియమించబడిన మొత్తం MPలలో 42.5% మంది మహిళలు ఉన్నారు, ఇది అత్యధిక ప్రాంతీయ శాతం. అమెరికా ప్రాంతం ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా 35.1% మహిళల ప్రాతినిధ్యాన్ని కలిగి ఉన్న ప్రాంతంగా తన దీర్ఘకాల స్థానాన్ని కొనసాగిస్తోంది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా, పార్లమెంట్ మహిళా స్పీకర్ల వాటా 23.8%కి పెరిగింది (1.1 శాతం పాయింట్లు).
కంబోడియా మరియు కోట్ డి ఐవోర్ మొదటిసారిగా మహిళా స్పీకర్లను ఎన్నుకున్నారు.
మహిళా కోటా కలిగి ఉన్న 43 పార్లమెంట్ ఛాంబర్లు సగటున 28.8% మహిళా ఎంపీలను ఎన్నుకున్నాయి, కోటాలేని దేశాల్లో 23.2% మహిళా ఎంపీలను ఎన్నుకున్నాయి.
2023 ఎన్నికలలో 3.9 శాతం పాయింట్ల పెరుగుదలతో సబ్-సహారా ఆఫ్రికా అన్ని ప్రాంతాలలో అత్యధిక అభివృద్ధిని నమోదు చేసింది.
కోటాల ద్వారా ప్రారంభించబడిన బెనిన్, ఈశ్వతిని మరియు సియెర్రా లియోన్లలో అత్యధిక మహిళా స్థానాలు వచ్చాయి.
ఇక ఇండియా విషయానికి వస్తే:
రాజ్యాంగం (నూట ఇరవై ఎనిమిదవ సవరణ) బిల్లు, 2023 సెప్టెంబర్ 19, 2023న లోక్సభలో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఈ బిల్లు లోక్సభ మరియు రాష్ట్ర శాసనసభలలో మొత్తం సీట్లలో మూడింట ఒక వంతు మహిళలకు రిజర్వ్ చేయడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. ఇదే విధమైన బిల్లును 2008లో రాజ్యసభలో ప్రవేశపెట్టగా, రెండేళ్ల తర్వాత సభ ఆమోదించింది. 2014లో 14వ లోక్సభ రద్దయిన తర్వాత అది ముగిసిపోయింది..
·
లోక్ సభ లో 78 మంది (15%)
మరియు రాజ్య సభ లో 24(13%) మంది మహిళా పార్లమెంటేరియన్స్ ఉన్నారు.
·
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో మహిళ MLAలు
14 (8%)మంది, మహిళా MLCలుగా 7గురు(13%)
ఉన్నారు.
·
తెలంగాణా రాష్ట్రం లో 10 మంది(12%) మహిళా MLAలు
ఎన్నికైనారు.
· తెలంగాణా రాష్ట్రం లో 5 మంది (9%)మహిళా MLCలు కలరు.
▪ లోక్సభలో మహిళా ప్రాతినిధ్యం మొదటి లోక్సభలో 5% నుండి ప్రస్తుత
లోక్సభలో 15%కి
పెరిగింది.
▪ స్వీడన్ మరియు నార్వే మరియు దక్షిణాఫ్రికా వంటి
స్కాండినేవియన్ దేశాలు తమ జాతీయ చట్టసభలలో 45% కంటే ఎక్కువ మహిళా ప్రాతినిధ్యాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.
*జపాన్ 10%, భారతదేశం కంటే
వెనుకబడి ఉంది.
▪ ప్రస్తుతం, లోక్సభ ఎంపీలలో 15% మరియు రాజ్యసభ ఎంపీలలో 13% మహిళలు.
▪ లోక్సభలో 10 సీట్ల కంటే ఎక్కువ ఉన్న పార్టీలలో, 42% BJD ఎంపీలు మరియు 39% TMC ఎంపీలు మహిళలు.
*రాజ్యసభలో, INC ఎంపీలలో 17% మంది మహిళలు.
▪ TMC మరియు BJD అత్యధిక సంఖ్యలో మహిళా అభ్యర్థులను నిలబెట్టాయి. 10 లేదా అంతకంటే
ఎక్కువ మంది ఎంపీలు ఉన్న పార్టీల్లో పురుషులతో సమానంగా మహిళలు కూడా గెలిచే అవకాశం
ఉంది.
▪ ఏ రాష్ట్రంలోనూ అసెంబ్లీలో 20% కంటే ఎక్కువ
మహిళా ప్రాతినిధ్యం లేదు. ఛత్తీస్గఢ్లో అత్యధికంగా 18% మహిళా
ఎమ్మెల్యేలు ఉన్నారు. హిమాచల్
ప్రదేశ్లో కేవలం ఒక మహిళా ఎమ్మెల్యే ఉన్నారు మరియు మిజోరాంలో ఎవరూ లేరు.
▪ పురుషులు మరియు మహిళలు ఇద్దరూ లోక్సభకు 75% కంటే ఎక్కువ
హాజరు కలిగి ఉన్నారు.
▪ పురుషులు మరియు మహిళా శాసనసభ్యుల విద్యార్హతలలో
గణనీయమైన తేడా లేదు.
No comments:
Post a Comment