కాంగ్రెస్ సోషలిస్టు పార్టీ - ఒక వారసత్వ జ్ఞాపకం Remembering the Inheritance of the Congress Socialist Party

 

పాట్నాలో మే 17, 1934న భారత సోషలిస్టు ఉద్యమ పితామహుడు ఆచార్య నరేంద్ర దేవ్  అధ్యక్షతన, కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ (CSP) స్థాపన సమయంలో రెండు లక్ష్యాలు స్పష్టంగా ఉన్నాయి: దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సాధించడం. దేశం మరియు సోషలిస్టు వ్యవస్థను స్థాపించే దిశగా వ్యవస్థీకృత ప్రయత్నాల వేగాన్ని పెంచడం. ఈ రెండు లక్ష్యాలను సాధించడానికి, నిజమైన సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక స్ఫూర్తిని బలోపేతం చేయడం

1934 అక్టోబరు 21-22 తేదీలలో ముంబయిలో జరిగిన మొదటి అఖిల భారత కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ సమావేశంలో, సోషలిస్టు సమాజాన్ని సృష్టించే దిశలో వివరణాత్మక కార్యక్రమం యొక్క రూపురేఖలు ఆమోదించబడినప్పుడు, JP ఇలా అన్నారు: “కాంగ్రెస్‌లో మా పని నిజమైన సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక సంస్థగా అభివృద్ధి చెందే విధానం రూపొందించడం గా ఉంది. ."

కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ (CSP)  వ్యవస్థాపకులు మార్క్సిజం మరియు గాంధీయిజం మధ్య ఫలవంతమైన సంభాషణ ద్వారా సోషలిస్టు వ్యవస్థను రూపొందించడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ ఏర్పాటును గాంధీ వ్యతిరేకించారు. కానీ కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ (CSP) వ్యవస్థాపక నాయకులు గాంధీని ద్వేషించలేదు. గాంధీ మరణించే వరకు కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ (CSP) –కాంగ్రెస్ ఇద్దరి మధ్య సంబంధం మరియు సంభాషణ కొనసాగింది. ఆ తర్వాత కూడా ఈ ధోరణి కొనసాగింది.  

కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ స్థాపనపై వ్యాఖ్యానించిన JP, “గాంధిజం దాని పాత్రను పోషించింది. అది మనల్ని మరింత ముందుకు తీసుకువెళ్లదు, అందుకే మనం సోషలిజం భావజాలంతో ముందుకు అడుగు వెయ్యాలి మరియు మార్గనిర్దేశం చేయాలి”-

JPసర్వోదయ ఉద్యమంలో చేరారు, మరియు లోహియా గాంధీయిజం యొక్క విప్లవాత్మక వివరణను అందించారు. స్వాతంత్య్రానంతరం, అదే స్ఫూర్తితో, డాక్టర్ అంబేద్కర్‌తో సంభాషణ కొనసాగించారు.  అయితే చర్చలు జరుగుతుండగానే  దురదృష్టవశాత్తు డాక్టర్ అంబేద్కర్‌ మరణించారు.

కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ CSP వ్యవస్థాపక నాయకులు మార్క్సిస్టులు, కానీ వారు అంతర్జాతీయ కమ్యూనిస్ట్ ఉద్యమంలో పనిచేస్తున్న కమ్యూనిస్టులు మాత్రమే కాదు. కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ CSP వ్యవస్థాపక నాయకులు స్వాతంత్ర్య పోరాటం లో పాల్గొన్నారు; శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం మరియు 'క్విట్ ఇండియా' ఉద్యమం సమయంలో చాలా కాలం జైళ్లలో గడిపారు. నిజమైన సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక స్ఫూర్తికి స్వేచ్ఛ (దేశం, సమాజం మరియు వ్యక్తి) అవసరం అని కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ CSP వ్యవస్థాపక సభ్యులు స్పష్టం చేశారు.

బాహ్య ఆదేశాలను అనుసరించే సోషలిజం మరియు ఏకపక్ష పాలన యొక్క నియంతృత్వం నుండి పుట్టిన 'విప్లవాత్మక' ప్రజాస్వామ్యం కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ CSP వ్యవస్థాపక నాయకులకు ఆమోదయోగ్యం కాదు. స్వాతంత్య్రానంతరం కాంగ్రెస్ నుండి విడిపోయి సోషలిస్ట్ పార్టీని ఏర్పాటు చేయాలనే నిర్ణయం ప్రజాస్వామ్యం మరియు పార్లమెంటరీ వ్యవస్థను బలోపేతం చేసే దిశలో చాలా విస్తృతమైన పరిణామాలను కలిగి ఉంది.

సోషలిస్టు నాయకులకు, ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియలో పాల్గొనడం ఒక వ్యూహం కాదు. అది త్వరలో స్వాతంత్ర్యం పొందబోతున్న భారత దేశ  సామాజిక మరియు ఆర్థిక వాతావరణంలో దళితులు, ఆదివాసీలు, వెనుకబడిన వర్గాల, మహిళలు, పేదలు  మరియు ముస్లింల చురుకైన రాజకీయ-సాంస్కృతిక-మేధోపరమైన భాగస్వామ్యం ద్వారా, సోషలిజం వైపు పురోగమించే దశ.

కాంగ్రెస్ తన లక్ష్యాలను సాధించిన తర్వాత గాంధీ భావించినట్లు  కాంగ్రెస్ నాయకులు కాంగ్రెస్ ను రద్దు చేయలేదు; కానీ సోషలిస్ట్ నాయకులు, ఒక ప్రారంభ సంకోచం తర్వాత, కాంగ్రెస్ నుండి తమకు  తాము విడిపోయారు. రెండు దశాబ్దాల సుధీర్ఘ పోరాటం తర్వాత కాంగ్రెస్‌ పాలనకు గండి కొట్టడంలో కొంతమేర విజయం సాధించారు. జెపి నేతృత్వంలోని ఎమర్జెన్సీ వ్యతిరేక పోరాటంతో  ప్రజాస్వామ్యాన్ని పునఃస్థాపన చేయడంలో  విజయం సాధించారు.  గత మూడు దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్న నియో-ఇంపీరియా-లిజం దాడిని  హెచ్చరించిన  మొదటి సోషలిస్టు నాయకుడు మరియు ఆలోచనాపరుడు కిషన్ పట్నాయక్.

ప్రస్తుత భారత రాజకీయాల్లో పాల్గొంటున్న సోషలిస్టులు రెండు లక్ష్యాలకు కట్టుబడి ఉండాలి: నయా-సామ్రాజ్యవాద దాడి నుండి మన స్వాతంత్ర్య రక్షణ మరియు సోషలిస్టు సమాజ స్థాపన. 1934లో కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ స్థాపనతో పాటు పునాది వేయబడిన భారత సోషలిస్టు ఉద్యమం తో అనుబంధం కలిగి ఉండటం ద్వారా ఈ పని చేయవచ్చు

ఈ సంకల్పం మరియు చొరవ లేకుండా మే 17, 2017న పాట్నాలో జరిగే కాంగ్రెస్ సోషలిస్ట్ పార్టీ CSP ప్రతిపాదిత 82వ పునాది-దినోత్సవ వేడుక కేవలం ఉత్సవం మాత్రమే. అటువంటి ఉత్సవ ప్రోగ్రామ్ వెనుక కొంత నిజమైన సెంటిమెంట్ ఉన్నప్పటికీ, చాలా ప్రతికూలతలు ఉన్నాయి.

కాంగ్రెస్, బీజేపీలతోనే కాకుండా అన్నా హజారే, కేజ్రీవాల్-సిసోడియా, రామ్‌దేవ్-శ్రీశ్రీ, వి.కె.సింగ్ వంటి వారితో చేతులు కలిపిన వారందరూ సోషలిస్టులే. ఇది కొత్త తరానికి పూర్తిగా ప్రతికూల సందేశాన్ని పంపుతోంది. సోషలిస్టు ఉద్యమానికి యువత స్పష్టమైన మద్దతుగా రాకపోవడానికి ఇదే కారణం.

చాలా మంది రాజకీయ నాయకులు సోషలిజం పేరుతో తమ వ్యక్తిగత రాజకీయ వ్యాపారాన్ని నిర్వహిస్తున్నారని యువకులు భయపడుతున్నారు. ఈ రాజకీయ నాయకుల వ్యక్తిగత రాజకీయ వ్యాపార౦ సహజంగానే, నయా-సామ్రాజ్యవాదం యొక్క పట్టును బలపరిచే నయా-ఉదారవాదం ముసుగు లో నడుస్తుంది.

ఈ తరుణంలో, లోహియా మరణానంతరం ప్రముఖ హిందీ కవి సర్వేశ్వర్ దయాళ్ సక్సేనా రాసిన కవితలోని మొదటి పంక్తులు గుర్తుంచుకోవాలి:

చూడండి, వారి స్టాక్ ఎలా పెరుగుతుందో!

విముక్తిని వాగ్దానం చేసిన వారే   దాని ఖరీదు అడుగుతున్నారు ...

 

మూలం: మెయిన్ స్ట్రీమ్, VOL LV No 23 న్యూఢిల్లీ మే 27, 2017

రచయిత: ప్రేమ్ సింగ్-

ప్రేమ్ సింగ్ ఢిల్లీ యూనివర్సిటీలో హిందీ బోధిస్తున్నాడు. ప్రేమ్ సింగ్ సిమ్లాలోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్‌డ్ స్టడీ మాజీ ఫెలో మరియు ప్రస్తుత సోషలిస్ట్ పార్టీ (భారతదేశం) అధ్యక్షుడు.

అనువాదం: ముహమ్మద్ అజ్గర్ అలీ.