BPB. P. మండల్, మండల్ కమిషన్‌కు అధ్యక్షుడిగా ప్రసిద్ధి చెందినాడు.మండల్
కమీషన్ అణగారిన వర్గాల అభ్యున్నతికి కొత్త మార్గాలను తెరిచింది మరియు గొంతులేని
వారి గొంతును అందించింది. మండల్ కమిషన్ ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు విద్యా
సంస్థల్లో ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBCలు) కోసం 27% రిజర్వేషన్లను సిఫార్సు చేసింది. మండల్ కమిషన్ నివేదిక
భారతదేశంలో కుల, తరగతి మరియు సామాజిక న్యాయంపై దేశవ్యాప్త చర్చకు
దారితీసింది మరియు దేశ రాజకీయ మరియు సామాజిక దృశ్యాన్ని మార్చింది
BPమండల్ 1918 ఆగస్టు 25న ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని వారణాసిలో భారతదేశంలోని ఓబీసీలలో
ఒకటిగా పరిగణించబడే బీహార్‌లోని మాధేపురాకు చెందిన యాదవ్ కుటుంబంలో జన్మించారు. BPBPమండల్ తండ్రి రాస్ బిహారీ మండల్ దాత philanthropist. రాస్ బిహారీ మండల్ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ వ్యవస్థాపక
సభ్యుడు మరియు భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమ నాయకుడు. బ్యాంగ్-భాంగ్ ఉద్యమం సమయంలో రాస్
బిహారీ మండల్ భారత్ మాతా కా సందేశ్ అనే పుస్తకాన్ని రాశారు.
BPBP మండల్ పాట్నా విశ్వవిద్యాలయం నుండి విద్యను అభ్యసించారు. సమాజంలోని అణగారిన
మరియు దోపిడీకి గురైన వర్గాల సాధికారత కోసం వాదించిన రామ్ మనోహర్ లోహియా మరియు
జయప్రకాష్ నారాయణ్‌ల సోషలిస్ట్ ఆలోచనల ద్వారా ప్రభావితమయ్యాడు
.BPమండల్ తన రాజకీయ జీవితాన్ని 1941లో ప్రారంభించాడు, BPమండల్ 23 సంవత్సరాల వయస్సులో భాగల్పూర్ జిల్లా కౌన్సిల్ సభ్యుడు అయ్యాడు. BPమండల్ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ తరుపున 1952లో మొదటి సాధారణ ఎన్నికలలో మాధేపురా అసెంబ్లీ స్థానం నుండి పోటీ చేసి, సోషలిస్టు పార్టీకి చెందిన భూపేంద్ర నారాయణ్ మండల్‌ను ఓడించాడు..
బీహార్‌లో వెనుకబడిన తరగతులు ఎదుర్కొంటున్న కుల ఆధారిత వివక్ష మరియు
దౌర్జన్యాలకు (ముఖ్యంగా 1954లో పామా సంఘటన సమయంలో) వ్యతిరేకంగా BPమండల్ తన స్వరాన్ని వినిపించాడు
BPమండల్ ప్రభుత్వం భూసంస్కరణలు చేపట్టాలని, భూమిలేని రైతులకు భూపంపిణీ చేయాలని డిమాండ్‌ చేశారు. BPమండల్ 1967లో కాంగ్రెస్‌ను వీడి లోహియా నేతృత్వంలోని సంయుక్త సోషలిస్ట్ పార్టీ (SSP)లో చేరారు. BPమండల్ SSP అధ్యక్షుడయ్యాడు మరియు మాధేపురా నియోజకవర్గం నుండి లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో
విజయం సాధించాడు. మహామాయ ప్రసాద్ సిన్హా ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు బీహార్‌లో
ఆరోగ్య మంత్రిగా కూడా పనిచేశారు. అయితే, BPమండల్ సైద్ధాంతిక విభేదాలతో లోహియాతో విడిపోయారు మరియు మార్చి 1968లో శోషిత్ దళ్ అనే పేరుతో స్వంత పార్టీని
స్థాపించారు. ఇతర పార్టీల మద్దతుతో BPమండల్ ఫిబ్రవరి 1, 1968న బీహార్‌కి ఏడవ ముఖ్యమంత్రి మొదటి అట్టడుగు కులాల ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు. కానీ
రాజకీయ అస్థిరత కారణంగా కేవలం 30 రోజుల
తర్వాత రాజీనామా చేశాడు..
ఇందిరా గాంధీ ఎమర్జెన్సీ పాలనకు వ్యతిరేకంగా వివిధ ప్రతిపక్ష పార్టీల
విలీనంతో ఏర్పడిన జనతా పార్టీ సభ్యుడిగా BPమండల్ 1977లో లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యారు . డిసెంబరు 1978లో ప్రధాన మంత్రి మొరార్జీ దేశాయ్ చేత రెండవ వెనుకబడిన తరగతుల కమిషన్‌కు
ఛైర్మన్‌గా BPమండల్ నియమించబడ్డారు. భారతదేశంలోని సామాజికంగా మరియు విద్యాపరంగా
వెనుకబడిన తరగతులను గుర్తించి, వారి
అభ్యున్నతి కోసం చర్యలను సూచించడానికి ఈ కమిషన్ ఆదేశించబడింది. కమిషన్
వెనుకబాటుతనాన్ని గుర్తించడానికి 11 సామాజిక, ఆర్థిక మరియు విద్యా సూచికలను ఉపయోగించింది మరియు
దేశవ్యాప్తంగా విస్తృతమైన సర్వేలు మరియు అధ్యయనాలను నిర్వహించింది. మండల్ కమిషన్ తన నివేదికను డిసెంబర్ 1980లో సమర్పించింది,
మండల్ కమిషన్
భారతదేశ జనాభాలో 52% మంది OBCలు ఉన్నారని మరియు జీవితంలోని వివిధ రంగాలలో తీవ్రమైన లేమి మరియు వివక్షను
ఎదుర్కొంటున్నారని వెల్లడించింది. షెడ్యూల్డ్ కులాలు (ఎస్సీలు) మరియు షెడ్యూల్డ్
తెగలు (ఎస్టీలు) కోసం ప్రస్తుతం ఉన్న 22.5% రిజర్వేషన్లకు అదనంగా కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు ప్రభుత్వ రంగ
సంస్థల్లో OBCలకు 27% రిజర్వేషన్లు కల్పించాలని మండల్ కమిషన్
సిఫార్సు చేసింది, తద్వారా మొత్తం రిజర్వేషన్ కోటా 49.5%. అయ్యింది. విద్యాసంస్థలు, చట్టసభలు, స్థానిక సంస్థలు, ఇతర రంగాల్లో కూడా ఇదే తరహా రిజర్వేషన్లు అమలు చేయాలని మండల్ కమిషన్ సూచించింది.
ముస్లింలలోని కొంతమంది OBCలు కుల
ఆధారిత వివక్షను ఎదుర్కొంటున్నారని మండల్ కమిషన్ గుర్తించి, వారిని వెనుకబడిన తరగతుల జాబితాలో చేర్చింది. మండల్
కమిషన్ నివేదిక భారతదేశంలో కులం, తరగతి మరియు
సామాజిక న్యాయంపై దేశవ్యాప్తంగా చర్చకు దారితీసిన ఒక మైలురాయి పత్రం. ఏది
ఏమైనప్పటికీ, వామపక్ష మరియు మితవాద పార్టీల మద్దతు ఉన్న సంకీర్ణ
ప్రభుత్వానికి ప్రధానమంత్రిగా V. P. సింగ్
ఆగష్టు 7, 1990న దీని అమలును ప్రకటించే వరకు వరుసగా వచ్చిన
ప్రభుత్వాలు దీనిని పెద్దగా పట్టించుకోలేదు.
ప్రధానమంత్రి V. P. సింగ్ నిర్ణయం ఉన్నత కులాల విద్యార్థులు మరియు రిజర్వేషన్
వ్యతిరేక సమూహాలచే భారీ నిరసనలు మరియు ఆందోళనలను ప్రేరేపించింది, వారు మండల్ కమిషన్ నివేదికను తమ అధికారాలకు ముప్పుగా భావించారు. మండల్ కమిషన్
రిజర్వేషన్ విధానాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ చాలా మంది విద్యార్థులు ఆత్మాహుతి లేదా
హింసకు పాల్పడ్డారు
మండల్ కమీషన్ నివేదిక పట్ల
అగ్రవర్ణాల ప్రతిస్పందన చాలా వరకు ప్రతికూలంగా ఉంది. అనేక అగ్రవర్ణ సమూహాలు
రిజర్వేషన్ విధానాన్ని వ్యతిరేకించాయి మరియు అది తమ హక్కులకు ముప్పుగా భావించాయి.
వారు దేశవ్యాప్తంగా, ముఖ్యంగా పట్టణ ప్రాంతాలు మరియు విద్యాసంస్థల్లో పెద్దఎత్తున
నిరసనలు మరియు ఆందోళనలు నిర్వహించారు. వారిలో కొందరు తమ అసమ్మతిని వ్యక్తం
చేసేందుకు ఆత్మాహుతి లేదా హింసకు పాల్పడ్డారు
సుప్రీం కోర్ట్ జోక్యం చేసుకుని, మండల్ కమీషన్ నివేదిక రాజ్యాంగ
చెల్లుబాటును సవాలు చేస్తూ ఇంద్ర సాహ్ని మరియు ఇతరులు దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌ను
విచారించే వరకు మండల్ కమీషన్ నివేదిక అమలుపై స్టే విధించింది. ఇంద్ర సాహ్ని ఒక
న్యాయవాది మరియు సామాజిక కార్యకర్త, మండల్ కమిషన్ నివేదిక ఆధారంగా ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBCలు) రిజర్వేషన్ విధానాన్ని సవాలు చేస్తూ భారత
సుప్రీంకోర్టులో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం (PIL) దాఖలు చేశారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం నివేదికను అమలు చేయడాన్ని వ్యతిరేకించిన
అనేక మందిలో ఇంద్ర సాహ్ని ప్రధాన పిటిషనర్.
రిజర్వేషన్ విధానం రాజ్యాంగం కల్పించిన అవకాశాల సమానత్వ హామీని
ఉల్లంఘించిందని, వెనుకబాటుతనానికి కులం నమ్మదగిన సూచిక కాదని, ప్రభుత్వ సంస్థల సామర్థ్యం ప్రమాదంలో పడుతుందని ఇంద్ర
సాహ్ని వాదించారు. ఇంద్ర సాహ్నీ వర్సెస్ యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియాగా పిలవబడే కేసును
సుప్రీంకోర్టు తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తుల బెంచ్ విచారించింది, ఇది 1992లో తన మైలురాయి తీర్పును వెలువరించింది. కోర్టు OBCలకు రిజర్వేషన్ యొక్క చెల్లుబాటును సమర్థించింది కానీ
కొన్ని షరతులు విధించింది-రిజర్వేషన్ల ప్రయోజనం నుండి "క్రీమీ లేయర్" లేదా OBCలలోని సంపన్న వర్గాలను మినహాయించడం, మొత్తం రిజర్వేషన్‌పై 50% సీలింగ్‌ని సెట్ చేయడం మరియు ప్రమోషన్లలో రిజర్వేషన్‌ను మినహాయించడం వంటి
పరిమితులు.
భారతదేశంలోని కులం, తరగతి మరియు సామాజిక న్యాయం యొక్క సంక్లిష్టమైన మరియు
వివాదాస్పద సమస్యలను తెరపైకి తెచ్చినందుకు మండల్ కమిషన్ కేసులో ఇంద్ర సాహ్ని పాత్ర
ముఖ్యమైనది. మండల్ కమీషన్ పట్ల ఉన్నత కులాల స్పందన భారతదేశంలోని వెనుకబడిన
తరగతులకు సాధికారత కల్పించేందుకు ఉద్దేశించిన సామాజిక న్యాయ ఉద్యమం పట్ల వారి
ఆగ్రహం మరియు ప్రతిఘటనను ప్రతిబింబిస్తుంది.
నవంబర్ 1992లో, సుప్రీంకోర్టు
తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తుల బెంచ్ కొన్ని మార్పులతో మండల్ కమిషన్ నివేదికను
సమర్థిస్తూ తన తీర్పును వెలువరించింది. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 16(4) ప్రకారం కుల ప్రాతిపదికన రిజర్వేషన్లు అనుమతించబడతాయని
కోర్టు తీర్పునిచ్చింది, ఇది ఏ వెనుకబడిన తరగతి పౌరులకైనా రిజర్వేషన్లు
కల్పించడానికి రాజ్యాని(state)కి అధికారం ఇస్తుంది. వెనుకబడిన తరగతుల జాబితాను, రిజర్వేషన్ ప్రమాణాలను ఎప్పటికప్పుడు సమీక్షించి
సవరించాలని కోర్టు ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది. సామాజిక న్యాయం సాధించాలంటే
రిజర్వేషన్ ఒక్కటే సాధనం కాదని, వెనుకబడిన
తరగతుల వారికి స్కాలర్‌షిప్‌లు, హాస్టళ్లు, కోచింగ్‌లు వంటి ఇతర చర్యలు అందించాలని కోర్టు
సూచించింది.
OBCలలో 'క్రీమీ లేయర్' అనేది ఇతర వెనుకబడిన తరగతులకు చెందిన సంపన్నులు మరియు బాగా చదువుకున్న
సభ్యులను సూచించే పదం, వీరు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు విద్యా సంస్థల్లో OBCలకు 27% రిజర్వేషన్ కోటా ప్రయోజనాల నుండి మినహాయించబడ్డారు.
'క్రీమీ లేయర్' భావనను 1971లో సత్తనాథన్ కమిషన్ ప్రవేశపెట్టింది మరియు 1992లో ఇంద్ర సాహ్నీ కేసులో సుప్రీంకోర్టు సమర్థించింది. 'క్రీమీ లేయర్'ని నిర్ణయించే ప్రమాణాలు ఆదాయం, ర్యాంక్ మరియు హోదాపై ఆధారపడి ఉంటాయి.
OBC అభ్యర్థుల తల్లిదండ్రులు. ‘క్రీమీ లేయర్’ కోసం ప్రస్తుత ఆదాయ పరిమితి రూ. సంవత్సరానికి 8 లక్షలు, ఇది చివరిసారిగా 2017లో సవరించబడింది. అయితే, ఆదాయ పరిమితిని పెంచాలని లేదా పూర్తిగా మినహాయించాలని
డిమాండ్‌లు ఉన్నాయి, అలాగే భూమి, విద్య మరియు వృత్తి వంటి ఇతర అంశాలను ప్రమాణాలలో చేర్చాలని డిమాండ్‌లు
వచ్చాయి. ‘క్రీమీలేయర్’ ప్రమాణాలను సవరించే అంశం ఏళ్ల తరబడి పెండింగ్‌లో ఉందని, పార్లమెంట్ సమావేశాల్లో పలువురు ఎంపీలు లేవనెత్తారు.
ముగింపు:
మండల్ కమిషన్ నివేదిక అమలు వల్ల
ములాయం సింగ్ యాదవ్, లాలూ
ప్రసాద్ యాదవ్, నితీష్
కుమార్, మాయావతి
మొదలైన వెనుకబడిన తరగతుల ఆకాంక్షలు మరియు ప్రయోజనాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించే కొత్త
రాజకీయ పార్టీలు మరియు నాయకులు పుట్టుకొచ్చారు. ఇది కొత్త సామాజిక ఉద్యమాలు మరియు
కూటముల ఆవిర్భావానికి దారితీసింది.
సామాజిక న్యాయం మరియు ప్రజాస్వామ్యం
కోసం భారతదేశం యొక్క అన్వేషణలో మండల్ కమిషన్ నివేదిక ఆశాజనక చిహ్నంగా మారింది. B. P. మండల్ తన
నివేదికను అమలు చేయకముందే ఏప్రిల్ 13, 1982న మరణించారు.
B. P. మండల్ అణగారిన మరియు దోపిడీకి గురవుతున్న
ప్రజానీకానికి అండగా నిలిచిన ధైర్యం, దృఢ విశ్వాసం కలిగిన వ్యక్తి. B. P. మండల్ భారతదేశ
సామాజిక నిర్మాణం మరియు రాజకీయాలలో సమూలమైన పరివర్తన యొక్క అవసరాన్ని ముందుగానే
ఊహించిన దార్శనికుడు. B.
P. మండల్ మరింత సమగ్రమైన మరియు సమానత్వ సమాజం కోసం వాదించిన సంస్కర్త.
లక్షలాది మంది ప్రజలు తమ హక్కులు, గౌరవం కోసం పోరాడేలా స్ఫూర్తిని నింపిన నాయకుడు. B. P. మండల్ ఒక లెజెండ్.
