భారత స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో ముస్లిం
స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు ప్రధాన పాత్ర పోషించారు.
భారత స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడిన
ముఖ్యమైన ముస్లిం స్వాతంత్ర్య సమరయోధులను తెలుసుకోవడం చాలా అవసరం.
ముఖ్యమైన ముస్లిం స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు:
1.అబిద్
హసన్ సఫ్రానీ:
భారత
స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు మరియు సుభాష్ చంద్రబోస్ మాజీ సహాయకుడు అబిద్ హసన్ సఫ్రానీ. హైదరాబాద్కు
చెందిన ఇండియన్ నేషనల్ ఆర్మీ (ఐఎన్ఎ) సైనికుడు అబిద్ హసన్ సఫ్రానీ భారతదేశ
స్వాతంత్ర్యంలో పాత్ర పోషించడమే కాకుండా 'జై హింద్' అనే నినాదాన్ని కూడా రూపొందించాడు. 'జై
హింద్' తరువాత
భారత సైన్యం మరియు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు వందనంగా ప్రకటించబడింది.
భారతదేశంలోని
బర్మా నుండి ఇంఫాల్ వరకు పోరాడుతున్న INAతో సఫ్రానీ వెంట ఉన్నారు.భారతదేశం
స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత, అప్పటి ప్రధాన మంత్రి పండిట్ జవహర్ లాల్ నెహ్రూ సఫ్రానీ ను ఇండియన్ ఫారిన్
సర్వీస్ (IFS)లో
చేర్చారు. సఫ్రానీ ఈజిప్ట్, చైనా, స్విట్జర్లాండ్, ఇరాక్, సిరియా, సెనెగల్ మరియు డెన్మార్క్ వంటి అనేక
దేశాలకు పోస్ట్ చేయబడ్డాడు.పదవీ విరమణ తర్వాత, సఫ్రానీ హైదరాబాద్ లోని టోలీచౌకిలోని షేక్పేట్లోని ఒక వ్యవసాయ
క్షేత్రంలో స్థిరపడ్డారు. సఫ్రానీ 1984లో కన్నుమూశారు.
2.మౌలానా
అబుల్ కలాం ఆజాద్:
మౌలానా
ఆజాద్, ఒక
ప్రముఖ ఇస్లామిక్ పండితుడు, రచయిత, విద్యావేత్త మరియు ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య
సమరయోధుడు, 35
సంవత్సరాల వయస్సులో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ యొక్క అతి పిన్న వయస్కుడైన అధ్యక్షుడిగా
ఎన్నికయ్యారు మరియు తరువాత చారిత్రాత్మక ఖిలాఫత్ ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించారు.
స్వాతంత్ర్యం
తరువాత, మౌలానా
ఆజాద్ భారతదేశం యొక్క మొదటి విద్యా మంత్రిగా 10 సంవత్సరాలకు పైగా పనిచేశాడు, ఈ సమయంలో మౌలానా ఆజాద్ దేశం యొక్క ప్రముఖ
ఉన్నత విద్యాసంబంధ సంస్థల (IMAIIM,IIT) కు పునాదులు వేశాడు. మౌలానా ఆజాద్ చేసిన
సేవలకు గుర్తింపుగా, మౌలానా
ఆజాద్ పుట్టిన రోజు నవంబర్ 11ని జాతీయ విద్యా దినోత్సవంగా జరుపుకుంటారు.
3.సిరాజ్-సిరాజ్-ఉద్-దౌలా:
బెంగాల్
నవాబ్ అయిన సిరాజ్-సిరాజ్-ఉద్-దౌలా, వాణిజ్యం పేరుతో భారతదేశంలోకి
ప్రవేశించిన ఇంగ్లీష్ ఈస్టిండియా కంపెనీ ద్వారా దేశ భవిష్యత్తుకు ఎదురయ్యే
ముప్పును ఊహించిన మొదటి భారతీయ రాజు. ఇంగ్లీష్ ఈస్టిండియా కంపెనీ యొక్క దుష్ట పన్నాగాలను
అడ్డుకోవడానికి సిరాజ్-సిరాజ్-ఉద్-దౌలా బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా ప్లాసీ యుద్ధం
లో పాల్గొన్నాడు..
4మీర్
హషీమ్ అలీ ఖాన్:
మీర్
ఖాసిం అలీఖాన్ ఒక యోధుడు నవాబ్, మీర్ ఖాసిం అలీఖాన్ తన రాజ్యానికి భద్రత మరియు బ్రిటీష్ వారిని భారతదేశం
నుండి తరిమివేయడం ద్వారా మాత్రమే తన ప్రజలకు స్వేచ్ఛ మరియు శ్రేయస్సును
అందించగలడనే నమ్మకంతో ఈస్టిండియా కంపెనీకి వ్యతిరేకంగా పోరాడాడు.
5.హైదర్
అలీ:
హైదర్
అలీ, ఈస్టిండియా
కంపెనీ దక్షిణ భారతదేశంలో విస్తరణ యొక్క బ్రిటిష్ ఆశయాలకు వ్యతిరేకంగా అలుపెరగని పోరాటం
చేసి 'దక్షిణ
భారతదేశపు నెపోలియన్'గా
ప్రసిద్ధి చెందారు.
6.టిప్పు
సుల్తాన్:
'మైసూర్
టైగర్' టిప్పు
సుల్తాన్, బ్రిటీష్
సామ్రాజ్య సేనల విస్తరణ కు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన మైసూర్ పాలకుడు మరియు
ఈస్టిండియా కంపెనీకి వ్యతిరేకంగా ఐక్యంగా పోరాడాలని తన తోటి దేశస్థులకు మరియు
స్థానిక పాలకులకు న పిలుపునిచ్చాడు.
7.సయ్యద్
మీర్ నిసార్ అలీ:
భారతదేశంలో
బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన తిరుగుబాటు చరిత్రలో వహాబీ ఉద్యమం ముఖ్యమైనది
మరియు దీని నాయకుడు టిటు మీర్. అతని అసలు పేరు సయ్యద్ మీర్ నిసార్ అలీ,వహాబీ ఉద్యమం . భారతదేశ స్వాతంత్ర్య
పోరాటంలో అనేక ఉద్యమాలకు ప్రేరణగా నిలిచింది.
8.హాజీ
షరియతుల్లా:
భారత
స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో అనేక మంది విప్లవకారులకు స్ఫూర్తిగా నిలిచిన ఫరాజీ
ఉద్యమానికి మిలిటెంట్గా నాయకత్వం వహించినది హాజీ షరియతుల్లా
9.గులాం
రసూల్ ఖాన్:
ఆంధ్రప్రదేశ్లోని
కర్నూలు నవాబు గులాం రసూల్ ఖాన్ ఈస్టిండియా కంపెనీ అధికారులలో భయాందోళనలు సృష్టించాడు.
10మౌలానా
పీర్ అలీ ఖాన్
మౌలానా
పీర్ అలీఖాన్ బ్రిటీష్ సైనిక దళానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడారు, మాతృభూమి విముక్తి కోసం త్యాగం చేయడం
తన దేశంపై ఉన్న ప్రేమకు నిదర్శనమని ప్రకటించారు.
11.మౌల్వీ
అహ్మదుల్లా షా ఫైజాబాది:
మౌల్వీ
అహ్మదుల్లా షా ఫిజాబాదీ బ్రిటిష్ శిబిరాల్లో భయాందోళనలు సృష్టించాడు. 1857 మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్ధంలో, మౌల్వీ అహ్మదుల్లా షా ఈస్టిండియా
కంపెనీ దళాలకు వ్యతిరేకంగా పోరాడాడు మరియు వారిపై అనేక విజయాలను నమోదు చేశాడు.
12.షేక్
బిహారీ సాహెబ్:
బ్రిటీష్
సామ్రాజ్యాన్ని విస్తరించడమే ఏకైక లక్ష్యం అయిన జనరల్ డల్హౌసీ యొక్క 'డాక్ట్రిన్ ఆఫ్ లాప్స్' ను షేక్ బిఖారీ సాహెబ్ వ్యతిరేకించాడు.
స్వాతంత్య్రాన్ని ప్రేమించే స్వదేశీ పాలకులకు మద్దతుగా నిలిచి విదేశీ పాలకులకు
వ్యతిరేకంగా పోరాడారు.
13అజీముల్లా
ఖాన్
అజీముల్లా
ఖాన్ 1857
మొదటి స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో వ్యూహకర్తగా ప్రసిద్ధి చెందారు.మొదటి స్వాతంత్య్ర
సంగ్రామం దాదాపుగా ఓడిపోయే పరిస్థితిని ఎదుర్కొన్నప్పుడు అజీముల్లా ఖాన్ నానా
సాహెబ్, హజారత్
మహల్ మరియు ఇతరులతో కలిసి నేపాల్ అడవులకు వెనుదిరిగాడు. అజీముల్లా ఖాన్ అక్టోబర్ 1859లో మరణించాడు, బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా
పోరాడటానికి ఆర్థిక మరియు సైనిక సహాయాన్ని పొందేందుకు ప్రయత్నాలు చేస్తున్నాడు.
14. మహ్మద్
భక్త్ ఖాన్:
మహ్మద్
బఖ్త్ ఖాన్ కమాండర్-ఇన్-చీఫ్ బాధ్యతను చేపట్టడం ద్వారా, ఈస్టిండియా కంపెనీ యొక్క దళాలకు
వ్యతిరేకంగా 1857 నాటి
భారతదేశం యొక్క మొదటి స్వాతంత్ర్య యుద్ధం యొక్క హీరోలు మరియు హీరోయిన్లకు నాయకత్వం
అందించాడు.మొఘల్ చక్రవర్తి బహదూర్ షా జాఫర్ కమాండర్-ఇన్-చీఫ్గా నియమించబడిన
తర్వాత మహ్మద్ భక్త్ ఖాన్ దళాలను క్రమబద్ధీకరించాడు.
భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొన్న స్వాతంత్ర్య సమరయోధులందరికీ
భారతీయులందరూ నివాళులర్పించాలి
15. ఖాన్ బహదూర్ ఖాన్:
రోహిల్ఖండ్ పాలకుడు ఖాన్ బహదూర్
ఖాన్ మాతృభూమిని విముక్తి చేయడానికి బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా పోరాడాడు.ఈస్ట్
ఇండియా కంపెనీ అందించే చాలా ఉన్నతమైన అధికారిక పదవిని తిరస్కరించిన ఖాన్ బహదూర్
ఖాన్ 70
సంవత్సరాల వయస్సులో బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేసాడు. ఖాన్ బహదూర్
ఖాన్ 31 మే, 1857న రోహిల్ఖండ్
రాజధాని బరేలీలో స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించాడు.
16. బహదూర్ షా జాఫర్:
చివరి మొఘల్ చక్రవర్తి బహదూర్ షా
జాఫర్ మొదటి స్వాతంత్ర్య సమరానికి నాయకత్వం వహించాడు, ఇది బ్రిటిష్
వారిపై భారతదేశ ప్రజలలో ఆగ్రహానికి చిహ్నంగా చరిత్రలో గుర్తించబడింది.1862 నవంబర్ 7న జైలులో తుది
శ్వాస విడిచారు.
17. మహ్మద్ షేర్ అలీ:
బ్రిటీష్ వ్యతిరేక స్ఫూర్తికి
ప్రతిరూపమైన మహమ్మద్ షేర్ అలీ 1842లో ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్లో ఉన్న పెషావర్లో జన్మించారు. మహమ్మద్
షేర్ అలీ తన చిన్న వయస్సులో బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా లేచిన వహాబీ ఉద్యమం నుండి
ప్రేరణ పొందాడు. మహమ్మద్ షేర్ అలీ కుటుంబం 1863లో పెషావర్ నుండి అంబాలాకు వలస వచ్చింది. మహమ్మద్ షేర్
అలీకి 1868 ఏప్రిల్ 2న మరణశిక్ష
విధించబడింది.
18.బేగం హజ్రత్ మహల్:
బేగం హజ్రత్ మహల్ 1857 తిరుగుబాటులో
ప్రముఖ మహిళ. కంపెనీ సేనలు,
బేగం
సేనల మధ్య భీకర యుద్ధం జరిగింది. ఓటమి అనివార్యమైనప్పుడు, బేగం హజ్రత్ మహల్
నానా సాహిబ్ పేష్వా వంటి సహ-విప్లవ నాయకులతో కలిసి నేపాల్ అడవులకు వెనుదిరిగారు.బేగం
హజరత్ మహల్ తన రాజ్య స్వాతంత్ర్యం కోసం తన చివరి శ్వాస వరకు పోరాడింది. బేగం హజరత్
మహల్ 1879 ఏప్రిల్ 7న నేపాల్లోని
ఖాట్మండులో మరణించింది.
19.మౌల్వీ సయ్యద్ అల్లావుద్దీన్
మౌల్వీ సయ్యద్ అల్లావుద్దీన్
ఆధ్యాత్మిక నాయకుడు. మౌల్వీ సయ్యద్ అల్లావుద్దీన్ బ్రిటిష్ ఆధిపత్యానికి
వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేయమని దక్షిణ భారతదేశంలోని బలమైన రాచరిక రాష్ట్రాలలో
ఒకటైన నిజాం రాజ్య ప్రజలను ప్రోత్సహించాడు. బ్రిటీష్ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా
జరిగిన ప్రత్యక్ష పోరాటంలో అగ్రగామిగా నిలిచారు. మౌల్వీ సయ్యద్ అల్లావుద్దీన్ పూర్వ
నిజాం సంస్థానానికి రాజధాని అయిన హైదరాబాద్కు చెందినవాడు. 1857లో భారతదేశ మొదటి
స్వాతంత్ర్య యుద్ధం ప్రారంభమైన వెంటనే అల్లావుద్దీన్ తన తిరుగుబాటు కార్యకలాపాలను
తీవ్రతరం చేశాడు.బ్రిటీష్ బలగాలు 28 జూన్ 1859న మౌల్వీ అల్లావుద్దీన్ను అరెస్టు చేసి అండమాన్లోని
సెల్యులార్ జైలుకు పంపాయి. ఖైదీగా 25 సంవత్సరాల దుర్భర జీవితాన్ని గడిపిన తరువాత, మౌల్వీ సయ్యద్
అల్లావుద్దీన్ 1884లో
మరణించాడు.
No comments:
Post a Comment