బుల్లెహ్ షా 1680 – 1757

 

బుల్లెహ్ షా ను సయ్యద్ అబ్దుల్లా షా ఖాద్రీ అని కూడా పిలుస్తారు. బుల్లెహ్ షా  17వ శతాబ్దం ADలో భారతదేశానికి చెందిన ప్రఖ్యాత సూఫీ సెయింట్. కులం, మతం  అడ్డంకులకు అతీతంగా ప్రేమ, ఆధ్యాత్మిక సందేశాన్ని బుల్లెహ్ షా వ్యాప్తి చేశాడు. బుల్లెహ్ షా పంజాబీ ముస్లిం సూఫీ కవి, మానవతావాది మరియు తత్వవేత్త. బుల్లెహ్ షా మొదటి ఆధ్యాత్మిక గురువు షా ఇనాయత్ ఖాదిరి, లాహోర్‌కు చెందిన సూఫీ ముర్షిద్ (ఉపాధ్యాయుడు). బుల్లెహ్ షా పంజాబీ కవిత్వం యొక్క వివిధ రూపాలను వ్రాసాడు, అయితే బుల్లెహ్ షా కవితలలో ఎక్కువ భాగం పంజాబీ, సింధీ మరియు సరైకి కవితల శైలి కాఫీ రూపం లో ఉంటాయి.

బుల్లెహ్ షా 1680 ADలో ఉచ్ గలానియన్‌లో జన్మించాడు. బుల్లెహ్ షా తండ్రి షా ముహమ్మద్ దర్వేష్, అరబిక్ మరియు పర్షియన్ భాషలలో మంచి జ్ఞానాన్ని మరియు పవిత్ర ఖురాన్‌పై మంచి అవగాహన ఉన్న  జ్ఞానవంతుడైన వ్యక్తి. బుల్లెహ్ షాకు 6 నెలల వయస్సు ఉన్నప్పుడు బుల్లెహ్ షా తల్లిదండ్రులు పాకిస్తాన్‌లోని మలక్వాల్‌కు వెళ్లారు. బుల్లెహ్ షా తండ్రికి తరువాత పాకిస్తాన్‌లోని కసూర్‌కు ఆగ్నేయంగా 50 మైళ్ల దూరంలో ఉన్న పండోక్‌లో ఉద్యోగం వచ్చింది. బుల్లెహ్ షా మౌలానా మొహియుద్దీన్ నుండి విద్యను కూడా పొందాడు.

బుల్లెహ్ షా ధార్మిక గురువు ప్రసిద్ధ సూఫీ సెయింట్, షా ఇనాయత్ ఖాదిరి. బుల్లెహ్ షాకు కూడా సమర్థులైన ఉపాధ్యాయులు మంచి విద్యను అందించారు. ఇస్లాం మరియు సూఫీయిజంపై అందుబాటులో ఉన్న సాహిత్యాన్ని అధ్యయనం చేయడం వలన బుల్లెహ్ షాకు దేవుని వైపుకు మార్గనిర్దేశం చేయగల పీర్ (ఆధ్యాత్మిక గురువు)ని వెతకాలనే కోరిక కలిగింది.

బుల్లెహ్ షా సమకాలికులు “హీర్ రంజా” తో ఖ్యాతి పొందిన పంజాబీ కవి వారిస్ షా మరియు సింధీ సూఫీ కవి అబ్దుల్ వహాబ్‌. షా హుస్సేన్, సుల్తాన్ బహు మరియు షా షరాఫ్ వంటి కవులు స్థాపించిన పంజాబీ కవిత్వం యొక్క సూఫీ సంప్రదాయాన్ని బుల్లెహ్ ఆచరించాడు. పీర్ కోసం బుల్లెహ్ షా అన్వేషణ అతన్ని హజ్రత్ ఇనాయత్ షా వద్దకు తీసుకువెళ్లింది. హజ్రత్ ఇనాయత్ షా ఖాదిరీ ఆర్డర్‌కు చెందిన సూఫీ సెయింట్.

హజ్రత్ ఇనాయత్ షా,  బుల్లెహ్ షాను ఖాదిరీ శాఖ లో ప్రవేశపెట్టాడు. బుల్లెహ్ షా తన గురువు హజ్రత్ ఇనాయత్ షా నుండి ప్రవహించే దైవిక ఆనందంలో మునిగిపోయాడు. బుల్లెహ్ షా తన కవితా వాగ్ధాటి ద్వారా సామాన్య ప్రజల హృదయానికి చేరువయ్యారు. బుల్లెహ్ షా భారతదేశంలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ మరియు గౌరవనీయమైన సూఫీలలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు, బుల్లెహ్ షా తన గురువుపై ప్రేమ ద్వారా సత్యాన్ని గ్రహించాడు.

బుల్లెహ్ షా కవితలు :

బుల్లెహ్ షా కవితలలో కొన్ని హిందీ చలన చిత్రాలలో ఉపయోగించబడినవి.

1973లో“బాబీ” చిత్రంలో  నరేంద్ర చంచల్ పాడిన   పాట “బేషక్ మందిర్ మస్జిద్ తోడో, బుల్లె షా యే కహతా “అనే బుల్లెహ్ షా కవిత తో ప్రారంభమవుతుంది. "తేరే ఇష్క్ నచయా"తో సహా బుల్లెహ్ షా యొక్క కొన్ని కవితలు 1998 చలనచిత్రం దిల్ సేలో "చయ్యా చయ్య" మరియు "తయ్యా తయ్యా"తో సహా బాలీవుడ్ చలనచిత్ర పాటలలో ఉపయోగించబడ్డాయి.. 2002 చిత్రంలో "తేరే ఇష్క్ నచయా" షహీద్-ఇ-ఆజం మరియు 2010లో వచ్చిన రావన్ చిత్రంలో "రంఝా రంఝా".  పాటలో బుల్లెహ్ షా కవిత్వం ఉంది. 2008 బాలీవుడ్ చలనచిత్రం, ఒక  బుధవారం A Wednesday "బుల్లే షా, ఓ యార్ మేరే" అనే పాటను కలిగి ఉంది. 2014లో, బాలీవుడ్ సౌండ్‌ట్రాక్ ఆల్బమ్ టోటల్ సియాపా కోసం అలీ జాఫర్ "చల్ బులేయా" గా పాడాడు.2016 బాలీవుడ్ చలనచిత్రాలు "సుల్తాన్" మరియు “ఏ దిల్ హై ముష్కిల్‌”లలో "బుల్లేయా" అనే పాట ఉంది, ఇది బుల్లెహ్ షా కవితకు సంక్షిప్తంగా ఉంది.బుల్లెహ్ షా యొక్క కవిత్వం 2015 చలనచిత్రం “వెడ్డింగ్ పుల్లావ్‌”లో కూడా ఉపయోగించబడింది. సలీం-సులైమాన్ స్వరపరిచారు. బుల్లెహ్ షా కవిత్వం ఆధారంగా "హున్ కిస్ థీన్" అనే పాట పంజాబీ యానిమేషన్ చిత్రం ఛార్ సాహిబ్జాదే: రైజ్ ఆఫ్ బందా సింగ్ బహదూర్‌లో కూడా ప్రదర్శించబడింది.

బుల్లెహ్ షా ఇతర ప్రముఖ కవితలు:

• మక్కే గయా, గల్ ముక్దీ నహీన్

• బుల్లెయా కి జన మైన్ కౌన్

• మైన్  జానా జోగి దే నాల్

• బాస్ కర్జీ హున్ బాస్ కర్జీ

• ఘర్యాలీ డియో నికల్ ని

• ఏక్ నుక్తా యార్ పర్హయ ఏ

బుల్లెహ్ షా యొక్క కవిత్వం సూఫీయిజం యొక్క నాలుగు దశల ద్వారా అతని అతీంద్రియ ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణాన్ని హైలైట్ చేస్తుంది: షరియత్ (మార్గం), తారీఖత్ (పరిశీలన), హకిఖత్ (సత్యం) మరియు మర్ఫత్ (యూనియన్).

బుల్లెహ్ షా యొక్క రచనలు బుల్లెహ్ షా ను తన చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచంలోని సామాజిక సమస్యలకు పరిష్కారాలను అందిoచే, అదే సమయంలో దేవుని కోసం వెతికే  మానవతావాదిగా సూచిస్తాయి.