ప్రవక్త ముహమ్మద్ (p.b.u.h.) చివరి ప్రసంగం The Last Sermon Of Prophet Muhammad (p.b.u.h.)

ఈ ఉపన్యాసం మక్కాలోని మౌంట్ అరాఫత్ ఉరానా లోయలో 10 A.H. (క్రీ.శ. 623) ధుల్-హిజ్జా తొమ్మిదవ రోజున ఇవ్వబడినది. ఇది హజ్ వార్షిక ఆచారాల సందర్భం. దీనిని వీడ్కోలు తీర్థయాత్ర అని కూడా అంటారు.

ప్రవక్త (స) అల్లాహ్‌ను స్తుతించి, కృతజ్ఞతలు తెలిపిన తర్వాత ఈ మాటలతో ప్రారంభించారు:

" ప్రజలారా! నా మాటలను శ్రద్దగా అలకించండి, ఎందుకంటే ఈ సంవత్సరం తర్వాత నేను మీ మధ్య మరలా ఉంటానో లేదో నాకు తెలియదు. కాబట్టి, నేను చెప్పేది జాగ్రత్తగా వినండి మరియు ఈ రోజు ఇక్కడ లేని వారికి నా ఈ మాటలను తెలియజేయండి."

" ప్రజలారా! మీరు ఈ నెలను, ఈ రోజును, ఈ నగరాన్ని పవిత్రంగా భావించినట్లే, ప్రతి ముస్లిం యొక్క ప్రాణాలను మరియు ఆస్తులను పవిత్రమైనవిగా  భావించండి.  మీకు అప్పగించిన వస్తువులను వారి నిజమైన యజమానులకు తిరిగి ఇవ్వండి. ఎవరినీ బాధపెట్టవద్దు మరియు  మీరు భాధపడవద్దు.  మీరు నిజంగా మీ ప్రభువును కలుస్తారని గుర్తుంచుకోండి మరియు మీ ప్రభువు మీ పనులను లెక్కిస్తాడని గుర్తుంచుకోండి."

"వడ్డీ తీసుకోవద్దని అల్లా మిమ్మల్ని నిషేధించాడు, కాబట్టి ఇకపై అన్ని రకాల వడ్డీలు మాఫీ చేయబడతాయి. మీ మూలధనం మీవద్దే  ఉంచబడుతుంది తద్వారా  మీరు ఎటువంటి అసమానతలను కలిగించరు లేదా బాధపడరు.  అన్ని వడ్డీలు వదులుకోవాలి అని అల్లా తీర్పు ఇచ్చాడు మరియు అబ్బాస్ ఇబ్న్ 'ఆల్-ముత్తలిబ్‌  వడ్డీ అంతా మాఫీ చేయబడినది. ."

"అజ్ఞాన కాలంలో జరిగిన హత్యల రక్తపరిహారం కూడా అంతం చేయబడినది. మనలో మొట్టమొదటి వ్యక్తి రక్త పరిహారం దేన్నేయితే నేను అంతమొందిస్తున్నానో అది రబీయా ఇబ్న్ హారిస్ కుమారునిది."

"ఓ పురుషులారా! అల్లాహ్ నిషేధించిన వాటిని అనుమతించడానికి మరియు అల్లాహ్ అనుమతించిన వాటిని నిషేధించడానికి అవిశ్వాసులు క్యాలెండర్‌ను తారుమారు చేయడంలో మునిగిపోతారు. అల్లాహ్ వద్ద నెలల సంఖ్య పన్నెండు. వాటిలో నాలుగు పవిత్రమైనవి, అవి వరుసగా ఉన్నాయి. జుమాదా మరియు షాబాన్ నెలల మధ్య అవి  ఉన్నాయి..."

"మీ ధర్మం  యొక్క భద్రత కోసం షైతాను పట్ల జాగ్రత్త వహించండి. షైతాను మిమ్మల్ని పెద్ద విషయాలలో తప్పుదారి పట్టించగలడనే ఆశను కోల్పోయాడు, కాబట్టి చిన్న విషయాలలో షైతానుని అనుసరించకుండా జాగ్రత్త వహించండి."

"ప్రజలారా, మీ స్త్రీలకు సంబంధించి మీకు కొన్ని హక్కులు ఉన్నాయి, కానీ వారికి కూడా మీపై హక్కులు ఉన్నాయి. మీరు వారిని అల్లాహ్ పట్ల  నమ్మకంతో మరియు అల్లాహ్  అనుమతితో మాత్రమే మీ భార్యలుగా తీసుకున్నారని గుర్తుంచుకోండి. వారు మీ హక్కుకు కట్టుబడి ఉంటే అప్పుడు వారికి మీరు ఇచ్చే ఆహారం మరియు దుస్తులు ధరించే హక్కు ఉంది. మీ మహిళలతో మంచిగా ప్రవర్తించండి మరియు వారితో దయగా ఉండండి, ఎందుకంటే వారు మీ భాగస్వాములు మరియు నిబద్ధతతో కూడిన సహాయకులు. మీరు ఇష్టపడని వారితో వారు స్నేహం చేయకపోవడం మీ హక్కు. అలాగే ఎప్పుడూ అన్యాయంగా ఉండకూడదు."

" ప్రజలారా! నేను చెప్పేది శ్రద్ధగా వినండి, అల్లాహ్‌ను ఆరాధించండి, ఐదు పూటల ప్రార్థనలు చేయండి, రంజాన్ మాసంలో ఉపవాసం ఉండండి మరియు జకాత్‌ ఇవ్వండి. మీకు ఆర్థిక స్థోమత ఉంటే హజ్ చేయండి."

"మానవజాతి అంతా ఆదాము సంతానము. అరబ్‌కు, అరబ్ కానివారిపై లేదా అరబ్ కానివారికి, అరబ్‌పై ఎలాంటి ఆధిక్యత లేదు; అలాగే దైవభక్తి మరియు మంచి చర్యల  ద్వారా తప్పితే శ్వేతజాతీయుడికి, నల్లజాతియుడిపై లేదా నల్లజాతీయుడికి, శ్వేతజాతీయులపై ఎలాంటి ఆధిక్యత లేదు. ప్రతి ముస్లిం, ఇతర  ముస్లింకు సోదరుడని మరియు ముస్లింలు అందరు  ఒకే సోదరభావాన్ని కలిగి ఉంటారని తెలుసుకోండి. ఉచితంగా మరియు ఇష్టపూర్వకంగా ఇవ్వబడినంత వరకు తోటి ముస్లింకు చెందినది ఏది మరో ముస్లింకు చట్టబద్ధం కాదు."

" కాబట్టి మీకు మీరే అన్యాయం చేసుకోకండి. ఏదో ఒక రోజు మీరు అల్లాకు,  మీ పనులకు సమాధానం ఇస్తారని గుర్తుంచుకోండి. కాబట్టి జాగ్రత్త, నేను పోయిన తర్వాత ధర్మమార్గం నుండి తప్పుకోవద్దు.."

" ప్రజలారా! గుర్తించుకోండి. నా తర్వాత మరే ప్రవక్త ఉండడు. అలాగే మీ తరువాత మరే సమాజం లేదు. కాబట్టి ప్రజలారా! మీ కోసం దేన్నయితే నేను వదలి వెడుతున్నానో దాన్ని మీరు గనుక దృడంగా పట్టుకొని ఉంటె ఇక మీదట మీరు ఏ మాత్రం మార్గాన్ని తప్పలేరు. అది అల్లాహ్ గ్రంధం మరియు  సున్నత్. " 

"నా మాటలు వినే వారందరూ నా మాటలను ఇతరులకు మరియు వారు ఇతరులకు పంపుతారు మరియు నా మాటలను నేరుగా వినే వారి కంటే చివరివారు నా మాటలను బాగా అర్థం చేసుకోగలరు."

"ఓ అల్లాహ్, నా సాక్షిగా ఉండు. నేను నీ సందేశాన్ని నీ ప్రజలకు తెలియజేశాను అని "

ఈ ఉపన్యాసంలో భాగంగా, ప్రవక్త(స) వారికి అల్లాహ్ నుండి అప్పుడే వచ్చిన ఒక ద్యోతకం పఠించారు మరియు అది దివ్య ఖురాన్‌ యొక్క అంతిమ భాగం:

"ఈ నాడు అవిశ్వాసులు మీ ధర్మం గురించి పూర్తిగా ఆశలు వదులుకొన్నారు. కనుక మీరు వారికి భయపడకండి.  నాకు భయపడoడి. ఈనాడు నేను మీ ధర్మాన్ని మీ కొరకు పరిపూర్ణం చేశాను. మీ పై నా అనుగ్రహాన్ని పూర్తి చేసాను. మీపై  నా అనుగ్రహాన్ని పూర్తి చేసాను. మీకోరకు ఇస్లాం ను మీ ధర్మంగా అంగీకరించాను. (సూరా 5, అయా 3)

మహా ప్రవక్త(స) గారి పలుకుల్ని అక్కడ గుమిగూడిన పదివేల మందికి పైగా ప్రజలకు రబియా బిన్ ఉమయ్యా బిన్ ఖల్ఫ్  (RA) ఉచ్చస్వరంతో వినిపించనారంబించారు. ప్రవక్త(స) తన ఉపన్యాసం ముగిసే సమయానికి, " ప్రజలారా, నేను నా సందేశాన్ని మీకు నమ్మకంగా అందించానా?"అని అడిగారు  "ఓ అల్లాహ్! అవును!" అనే బలమైన సమ్మతి శబ్దం వేల మంది యాత్రికుల నుండి వచ్చినది  మరియు "అల్లాహుమ్మా నామ్" అనే శక్తివంతమైన పదాలు లోయ అంతటా ప్రతిద్వనించినవి.. ఇది విన్న మహా ప్రవక్త(స) తన చూపుడు వేలు పైకెత్తి ఇలా అన్నారు : "ఓ అల్లాహ్ నేను నీ సందేశాన్ని మీ ప్రజలకు తెలియజేశాను అని సాక్ష్యం ఇవ్వండి."

మూలం: The Last Sermon Of Prophet Muhammad(SAW) https://www.iium.edu.my › deed › articles › the last sermon