నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ (1914 - 1944) Noor Inayat Khan (1914 - 1944)

 

నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ భారత సంతతికి చెందిన యుద్ధకాల బ్రిటిష్ సీక్రెట్ ఏజెంట్, స్పెషల్ ఆపరేషన్స్ ఎగ్జిక్యూటివ్ (SOE) ద్వారా నాజీ-ఆక్రమిత ఫ్రాన్స్‌లోకి పంపబడిన మొదటి మహిళా రేడియో ఆపరేటర్. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ను జర్మన్ గూడచారి దళం గెస్టపో అరెస్టు చేసి చివరికి ఉరితీసింది.

నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ 1914న  మాస్కోలో భారతీయ తండ్రి మరియు ఒక అమెరికన్ తల్లికి జన్మించారు. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ 18వ శతాబ్దపు మైసూర్ ముస్లిం పాలకుడు టిప్పు సుల్తాన్ యొక్క ప్రత్యక్ష వంశస్థురాలు. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ తండ్రి సంగీత విద్వాంసుడు మరియు సూఫీ ఉపాధ్యాయుడు. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ తండ్రి తన కుటుంబాన్ని మొదట లండన్‌కు మరియు తరువాత పారిస్‌కు మార్చాడు. అక్కడ నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ చదువుకున్నది. ఫ్రెంచ్ బాగా వచ్చిన నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ మొదట్లో పిల్లల కథలు రాసేది  నాజీల దాడి తరువాత పారిస్ నుండి పారిపోయిన నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ను  ఫ్రెంచ్ బాగా వచ్చిన కారణంగా విన్స్టన్ చర్చిల్ స్పెషల్ ఆపరేషన్స్ కోసం వైర్‌లెస్ ఆపరేటర్‌గా పారిస్‌లో నియమించారు మరియు నవంబర్ 1940లో నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ WAAF (మహిళల సహాయక వైమానిక దళం)లో చేరింది.

అక్టోబరులో, నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ను ఒక ఫ్రెంచ్ మహిళ చేసిన మోసం తో జర్మన్ గెస్టపో అరెస్టు చేసింది. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ తెలివితక్కువగా తన రహస్య సంకేతాల కాపీలను ఉంచుకుంది మరియు జర్మన్లు నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ​​​​ రేడియోను ఉపయోగించి కొత్త ఏజెంట్లను నేరుగా వేచి ఉన్న గెస్టాపో చేతుల్లోకి పంపేలా లండన్‌ను మోసగించగలిగారు. నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ జైలు నుండి తప్పించుకున్నది కానీ కొన్ని గంటల తర్వాత తిరిగి పట్టుబడింది.

నవంబరు 1943లో, నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ను జర్మనీలోని ప్ఫోర్జిమ్ జైలుకు పంపారు, అక్కడ నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ను గొలుసులతో మరియు ఏకాంత నిర్బంధంలో ఉంచారు. పదే పదే చిత్రహింసలు పెట్టినా, ఎలాంటి సమాచారం వెల్లడించేందుకు నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ నిరాకరించింది. సెప్టెంబరు 1944లో, నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ మరియు మరో ముగ్గురు మహిళా SOE ఏజెంట్లు డాచౌ నిర్బంధ శిబిరానికి బదిలీ చేయబడ్డారు, అక్కడ వారు సెప్టెంబరు 13న కాల్చి చంపబడ్డారు.

నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ ధైర్యానికి, నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్‌కు మరణానంతరం 1949లో జార్జ్ క్రాస్ లభించింది

నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో రహస్య బ్రిటిష్ ఏజెంట్‌గా ఫ్రెంచ్ రెసిస్టెన్స్‌లో పోషించిన పాత్రకు ఫ్రాన్స్ స్మారక తపాలా బిళ్ళతో సత్కరించిన ఏకైక భారతీయ సంతతి మహిళ.

నాజీ జర్మనీకి వ్యతిరేకంగా పోరాడిన "ఫిగర్స్ ఆఫ్ ది రెసిస్టెన్స్" గౌరవార్థం ఫ్రెంచ్ పోస్టల్ సర్వీస్, లా పోస్టే, నూర్‌ ఇనాయత్ ఖాన్ ను ఒక స్టాంపుతో సత్కరించింది.  నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్ పై ఉన్న స్టాంపు నూర్‌ ను బ్రిటిష్ మహిళా సహాయక వైమానిక దళం (WAAF) యూనిఫాంలో ప్రదర్శిస్తుంది.

"నూర్ జన్మ శతాబ్దిని పురస్కరించుకుని బ్రిటన్ 2014లో నూర్ ను సత్కరించింది. నూర్ గౌరవార్థం బ్రిటన్ మరియు ఫ్రాన్స్‌లు ఒక స్టాంపును జారీ చేశాయి.

అపారమైన ధైర్యసాహసాలకు గుర్తింపుగా, నూర్ ఇనాయత్ ఖాన్‌కు ఫ్రెంచ్ రెసిస్టెన్స్ మెడల్ మరియు ఫ్రాన్స్ యొక్క అత్యున్నత పౌర గౌరవం, క్రోయిక్స్ డి గుయెర్రే, లభించింది.