ప్రముఖ స్వాతంత్ర సమర యోధుడు ముక్తార్ అహ్మద్ అన్సారి Mukhtar Ahmed Ansari

ముక్తార్ అహ్మద్ అన్సారీ పూర్వీకులు సుల్తాన్ ముహమ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ పరిపాలన కాలం లో భారతదేశానికి వచ్చారు. ఈ కుటుంబం రాజ సైన్యంలో సేవలందించడం మరియు రాజాస్థానం లో గౌరవప్రదమైన పదవులను నిర్వహించినది..వారు యు.పి.లోని ఘాజిపూర్ లో ఉన్న యూసుఫ్పూర్ వద్ద స్థిరపడ్డారు మరియు గౌరవనీయమైన ప్రభుత్వ పదవులను నిర్వహించారు.

డాక్టర్ ముఖ్తర్ అహ్మద్ అన్సారీ (25 డిసెంబర్ 1880 - 10 మే 1936) తూర్పు ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని ఖాజీపూర్ జిల్లా  లోని  మొహమ్మదాబాద్లో  జన్మించారు ముక్తార్ అన్సారి 1896 లో ఘాజీపూర్‌లోని విక్టోరియా హైస్కూల్ నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. తదుపరి అన్సారీ కుటుంబం హైదరాబాదుకు వెళ్లారు. విశ్వవిద్యాలయ చదువు కోసం అన్సారీ హైదరాబాద్‌కు వెళ్లారు, అక్కడ అతని ఇద్దరు సోదరులు నిజాం సేవలో  విశ్వవిద్యాలయ విద్య కోసం పని చేస్తున్నారు.

అన్సారీ మద్రాస్ మెడికల్ కాలేజీ నుండి వైద్య పట్టా పొందారు మరియు నిజాం స్టేట్ స్కాలర్‌షిప్ పై ఇంగ్లాండ్ వెళ్లారు. అతను 1905లో  M.D. మరియు M.S. 1905 లో డిగ్రీలు పొందాడు. 1905 లో అతను M.D. మరియు M.S లో విజయవంతమైన అభ్యర్థుల జాబితాలో అగ్రస్థానంలో నిలిచాడు మరియు  లండన్లోని లాక్ హాస్పిటల్‌లో రిజిస్ట్రార్‌గా నియమించబడిన ఏకైక భారతీయుడు,

1910 లో అన్సారీ ఎడిన్బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి మాస్టర్ ఆఫ్ సర్జరీ (ChM) ను పొందాడు. అతను లండన్ లాక్ హాస్పిటల్ మరియు లండన్లోని చారింగ్ క్రాస్ హాస్పిటల్ లో హౌస్ సర్జన్‌గా పనిచేశాడు. శస్త్రచికిత్స రంగంలో డాక్టర్ అన్సారీ చేసిన అద్భుతమైన సేవలకు గాను ఆయన చేసిన కృషికి గౌరవసూచకంగా అతని పేరుమీద లండన్లోని చారింగ్ క్రాస్ హాస్పిటల్‌లో అన్సారీ వార్డ్ ఉంది.

ఇంగ్లాండ్‌లో డాక్టర్ అన్సారీ లండన్‌ను తరచూ సందర్శించే కొందరు భారతీయ జాతీయ నాయకులతో సన్నిహిత సంబంధాలను పెంపొందించుకోవడం ద్వారా భారత జాతీయ రాజకీయాల పట్ల  ఆకర్షించబడ్డారు. లండన్‌లోనే అతను మోతీలాల్ నెహ్రూ, హకీమ్ అజ్మల్ ఖాన్ మరియు జవహర్‌లాల్ నెహ్రు  కు దీర్ఘకాల మిత్రుడు. డాక్టర్ ముక్తార్ అహ్మద్ అన్సారీ 1910 లో స్వదేశానికి తిరిగి వచ్చారు. హైదరాబాద్ మరియు అతని స్వస్థలమైన యూసుఫ్పూర్ వద్ద కొంతకాలం  గడిపిన తరువాత, అతను తన వైద్య ప్రాక్టిస్ ను డిల్లి లో ప్రారంభించారు.

ఇతను భారత జాతీయవాది మరియు రాజకీయ నాయకుడు. భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమ సమయంలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మరియు ముస్లిం లీగ్ కు  అధ్యక్షుడు అయ్యాడు.

1898 లో, మద్రాసులో విద్యార్థిగా ఉన్నప్పుడు ఆనంద మోహన్ బోస్ అధ్యక్షత వహించిన  ఆల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ సమావేశాలకు అన్సారీ  హాజరయ్యారు,1927 లో, మద్రాసులో జరిగిన అల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ సమావేశానికి సెషన్స్ అన్సారీ అధ్యక్షత వహించారు

డాక్టర్ అన్సారీ 1916 లక్నో ఒప్పందం యొక్క చర్చలలో ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాడు మరియు 1918 మరియు 1920 లలో ముస్లిం లీగ్ అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు. ఖిలాఫత్ కు సమర్ధనగా ఆయన చేసిన డిమాండ్ కారణంగా ఆయన 1918 ముస్లింలీగ్  అధ్యక్ష ప్రసంగాన్ని ప్రసంగం ప్రభుత్వం నిషేధించింది.

అతను ఖిలాఫత్ ఉద్యమానికి బహిరంగంగా మద్దతుదారుడు, మరియు బాల్కన్ యుద్ధాల సమయంలో గాయపడిన టర్కిష్ సైనికులకు చికిత్స చేయడానికి భారత వైద్య బృందానికి నాయకత్వం వహించాడు. ఈ మిషన్ ముస్లిం నాయకులచే నిర్వహించబడినప్పటికీ, అంతర్జాతీయ అవగాహనను ప్రోత్సహించడం మరియు ప్రోత్సహించడం ద్వారా భారతదేశాన్ని ప్రపంచ పటంలో ఉంచడానికి భారత జాతీయ నాయకులకు మార్గం సుగమం చేసింది.

1920 లో, అతను ఆల్ ఇండియా ముస్లిం లీగ్ యొక్క నాగ్పూర్ సెషన్ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు; అప్పుడు మౌలానా అబుల్ కలాం ఆజాద్‌తో అధ్యక్షుడిగా అఖిల భారత ఖిలాఫత్ కమిటీ ఉంది.

1920 లో నాగపూర్ లో అల్ ఇండియా కాంగ్రెస్, ముస్లిం లీగ్, అఖిల భారత ఖిలాఫత్ కమిటీ మూడు సంస్థల సంయుక్త సమావేశం జరిగింది. ముస్లిం లీగ్‌తో పాటు, డాక్టర్ అన్సారీ కాంగ్రెస్‌లో కూడా ఉన్నత పదవిలో ఉన్నారు, దాదాపు తన రాజకీయ జీవితమంతా ఆయన దాని వర్కింగ్ కమిటీ సభ్యుడు. 1920, 1922, 1926, 1929, 1931 మరియు 1932 సంవత్సరాల్లో ఆయన ప్రధాన కార్యదర్శిగా, 1927 లో అధ్యక్షుడిగా (మద్రాస్ సెషన్) ఉన్నారు.

1920లలో ముహమ్మద్ అలీ జిన్నా కు దూరం అయి డాక్టర్ అన్సారీ మహాత్మా గాంధీ మరియు కాంగ్రెస్ పార్టీకి దగ్గరయ్యారు. డాక్టర్ అన్సారీ 1927 సెషన్లో AICC ప్రధాన కార్యదర్శిగా మరియు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడిగా అనేక పదవులలో  పనిచేశారు.

ఇంగ్లాండ్ లో ఉన్నత వైద్య విద్య చదివిన కారణoగా డాక్టర్ అన్సారీకి భారతదేశంలోని బ్రిటిష్ బ్యూరోక్రసీ తో మంచి సంభందాలు ఉండేవి. ప్రభుత్వ నిర్ణయాల గురించి ముందుగానే తెలుసుకొని నాన్-కొఆపరేషన్  రోజులలో భారత నాయకులను అప్రమత్తం చేయగలిగాడు.

1921 నుండి 1935 వరకు, అన్సారీ వియన్నా, పారిస్, లూసర్న్ మరియు లండన్ల  లోని  ప్రఖ్యాత యూరాలజిస్టులతో కలసినారు.  తన జీవితంలో చివరి దశాబ్దంలో, అన్సారీ 700 పైగా గ్రాఫ్టింగ్ ఆపరేషన్లు చేసాడు, అతను Regeneration of Man అనే పుస్తకాన్ని ప్రచురించాడు, దానిని మహాత్మా గాంధీకి అంకితమిచ్చాడు.

కౌన్సిల్ లో ప్రవేశించే అంశం పై  డాక్టర్ అన్సారీ గాంధీజితో కలిసి ఉన్నారు.డాక్టర్ అన్సారి   పండిట్ మోతీలాల్ నెహ్రూ మరియు విఠల్‌భాయ్ పటేల్ వంటి ప్రముఖులతో మంచి వ్యక్తిగత సంభంధాలు కలిగి ఉన్నారు

ఉన్నత విద్య కోసం జామియా మిలియా ఇస్లామియా, న్యూ డిల్లి మరియు బెనారస్ లోని కాశీ విద్యాపిత్ వంటి స్వతంత్ర జాతీయ సంస్థల స్థాపనపై ఆయన ఎంతో ఆసక్తి చూపారు. 1920 అక్టోబర్ 29 న జామియా మిలియా ఇస్లామియా స్థాపించినప్పటి  నుంచి దానికి డాక్టర్ అన్సారీ యొక్క మద్దతు ఉంది. జామియా మిలియా ఇస్లామియా విశ్వవిద్యాలయ వ్యవస్థాపకులలో ఆయన ఒకరు.  1928 లో దాని మొదటి ఛాన్సలర్ హకీమ్ అజ్మల్ ఖాన్ మరణం తరువాత ఆయన దాని ఛాన్సలర్‌గా ఎన్నికై 1936 వరకు ఛాన్సలర్‌గా కొనసాగాడు

అన్సారీ డిల్లి లో దారుస్ సలాం లేదా శాంతి నివాసం అని పిలువబడే పెద్ద పాలరాయి భవనంలో నివసించేవారు.. మహాత్మా గాంధీ డిల్లి సందర్శించినప్పుడు తరచూ ఈ భవనం లో అతిథిగా ఉండేవారు. కాంగ్రెస్ రాజకీయ కార్యకలాపాలకు ఈ ఇల్లు స్థావరం గా ఉండేది. శ్రీమతి అన్సారీ డిల్లి లో  మహిళల అభ్యున్నతిపై చాలా ఆసక్తి చూపించారు.

మరణం:

అన్సారీ 1936 లో ముస్సోరీ నుండి డిల్లి కి వెళ్లే మార్గంలో రైలులో గుండెపోటుతో మరణించాడు. అతన్ని డిల్లి లోని జామియా మిలియా ఇస్లామియా విశ్వవిద్యాలయ ప్రాంగణంలోనే ఖననం చేశారు.

ఖ్యాతి/లెగసి

·        1980 అతని గౌరవార్ధం స్టాంప్ జారి చేయబడినది.

·        అన్సారీ మనముడు  ముక్తార్ అన్సారీ మౌ నియోజకవర్గం నుండి ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర శాసనసభలో గౌరవ సభ్యుడు. 2017 లో జరిగిన ఎన్నికల్లో బీఎస్పీ టికెట్‌పై విజయం సాధించారు.

·        పూర్వ ఉప రాష్ట్రపతి మొహమ్మద్ హమీద్ అన్సారీ, డాక్టర్ అన్సారీ సోదరుడి మనవడు.

·        పాత డిల్లి లోని దర్యాగంజ్ లో అన్సారీ రోడ్ కలదు.

·        న్యూ డిల్లి లో ఎయిమ్స్ సమీపంలో అన్సారీ నగర్ కలదు.

డాక్టర్ ఎం. ఎ. అన్సారీ I.N.C. సెషన్, 1927, మద్రాస్ అద్యక్ష ప్రసంగం నుండి కొన్ని వ్యాఖ్యలు  - "భారతదేశం విస్తారమైన నిర్బంధ శిబిరంగా మార్చబడింది మరియు విదేశాలలో ఉన్న అనేక మంది భారతీయులు విజయవంతంగా లాక్ అవుట్ చేయబడ్డారు. ఆరోగ్యం, వ్యాపారం లేదా ప్రయాణ ప్రయోజనాల కోసం కూడా గౌరవనీయ పౌరులు భారతదేశం విడిచి వెళ్ళకుండా నిరోధించారు. ”