భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో ముస్లిం మహిళల పోరాటం మరియు త్యాగాలు : Struggle and scarifies of Muslim women: Muslims in Indian Freedom Struggle

 

భారత జాతీయ ఉద్యమం లో ముస్లిం మహిళల పాత్రను చరిత్రకారులు పూర్తిగా విస్మరించారు. “ఉమెన్ ఇన్ ఇండియాస్ ఫ్రీడమ్ మూవ్‌మెంట్” అనే తన పుస్తకంలో మన్మోహన్ కౌర్ బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా తమ పురుషులతో కలిసి స్వాతంత్ర్య పోరాటం చేసిన వందలాది మంది ముస్లిం మహిళల్లో కేవలం బేగం హజ్రత్ మహల్  మరియు బి-అమ్మ గురించి మాత్రమే ప్రస్తావించారు.

నిజానికి భారత. స్వాతంత్య్ర సంగ్రామంలోనూ, తదనంతర ఉద్యమాల్లోనూ ముస్లిం మహిళలు తమ పురుష  సహచరులతో పాటు ధైర్యంగా పోరాడారు మరియు తీవ్రంగా నష్టపోయారు. ముస్లిం మహిళల మహిళల పాత్ర జాతీయ చరిత్రలో తగినంతగా ప్రదర్శించబడకపోవడం విచారకరం

1857 తిరుగుబాటులో అస్గారీ బేగం (ఖాజీ అబ్దుర్ రహీమ్ తల్లి, థానా భవన్, ముజఫర్‌నగర్ విప్లవకారుడు) బ్రిటిష్ వారితో పోరాడి ఓడిపోయినప్పుడు సజీవ దహనమైంది. అదేవిధంగా ఆంగ్లేయ బలగాల పురోగతిని అడ్డుకున్న హబీబా, రహమీలను పట్టుకుని ఉరితీశారు.

1857లో బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా జరిగిన తిరుగుబాటులో భారతదేశంలోని దాదాపు 225 మంది ముస్లిం మహిళలు తమ ప్రాణాలను అర్పించినట్లు అంచనా.

కనీజ్ సజీదా బేగం (బీహార్), అబాదీ బేగం (M/o మౌలానా ముహమ్మద్ అలీ), అమ్జాదీ బేగం (W/o మౌలానా ముహమ్మద్ అలీ), నిషాత్-ఉన్-నిసా (W/o బేగం హస్రత్ మోహనీ), సాదత్ బానో కిచ్లేవ్. (W/o డా.సైఫుద్దీన్ కిచ్లేవ్), బేగం ఖుర్షీద్ ఖ్వాజా (W/o A.M. ఖ్వాజా), జులేకా బేగం (W/o మౌలానా ఆజాద్), ఖదీజా బేగం మరియు ఖుర్షీద్ సాహిబా అఫ్ ఫ్రాంటియర్ , మెహర్ తాజ్ (D/o ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్) , జుబేదా బేగం దౌదీ (W/o షఫీ దౌదీ, బీహార్ యొక్క ప్రఖ్యాత జాతీయవాది), కనీజ్ సాజిదా బేగం (బీహార్), మునీరా బేగం (W/o మౌలానా మజర్-ఉల్-హక్), అస్మత్ అరా బేగం సుఘ్రా ఖాటూన్ (లక్నో), అమీనా త్యాబ్జీ (W/o అబ్బాస్ త్యాబ్జీ), బేగం సకీనా లుక్మానీ (W/o డా. లుక్మానీ మరియు బద్రుద్దీన్ త్యాబ్జీ కుమార్తె), రెహనా త్యాబ్జీ (D/o అబ్బాస్ త్యాబ్జీ), హమీదా త్యాబ్జీ (షంసుద్దీన్ త్యాబ్జీ మనవరాలు), ఫాతిమా తైబ్ అలీ, సఫియా సాద్ ఖాన్; షఫాత్-అన్-నిసా బీబీ (W/o మౌలానా హబీబ్-ఉర్-రహమాన్ లూథియానా), కుల్సూమ్ సియానీ (W/o డా. జాన్ ముహమ్మద్ సియానీ, రహిమతోలా సియానీ మేనల్లుడు), ఫాతిమా ఇస్మాయిల్ (D/o హాజీ యూసుఫ్ శోభానీ మరియు ఉమర్ సోభానీ సోదరి), బేగం సుల్తానా హయత్ అన్సారీ, జోహ్రా అన్సారీ మొదలైనవారి సేవలను ప్రస్తావించకుండా జాతీయ ఉద్యమ చరిత్ర అసంపూర్ణంగా ఉంటుంది. బెంగాల్ విభజన నుండి భారతదేశ విభజన వరకు అన్ని రాజకీయ ఉద్యమాలలో ముస్లిం మహిళలు  స్వాతంత్ర జండాలను  తమ చేతుల్లో పట్టుకొని పాల్గొన్నారు.

ముస్లిం మహిళలు జాతీయ ఉద్యమంలో జైలు శిక్ష, జరిమానా, లాఠీ ఛార్జ్ లాంటి అనేక బాధలు అనుభవించారు. భారత జాతీయ చరిత్రలో ముస్లిం మహిళల భాగస్వామ్యం తిరస్కరించబడదు మరియు ఉపెక్షింపబడదు..

గాంధీ యొక్క సేకరించిన రచనలు భారతదేశం యొక్క స్వాతంత్ర్య పోరాటానికి ముస్లిం మహిళల అద్భుతమైన సహకారాన్ని తెలియజేస్తాయి

జాతీయ ఉద్యమంలో ముస్లిం మహిళల పాత్రపై  శాంతిమే రే యొక్క “స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం మరియు భారతీయ ముస్లింలు” లేదా P.N. చోప్రా “స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో భారతీయ ముస్లింల పాత్ర”, కాంతా చౌబే యొక్క “ముస్లింలు మరియు భారతదేశంలో స్వాతంత్ర ఉద్యమం” మరియు ముజఫర్ ఇమామ్ యొక్క “జాతీయ ఉద్యమంలో ముస్లింల పాత్ర” మరియు ముస్లింల పాత్రకు సంబంధించి హసన్ ఇమామ్ యొక్క “భారత జాతీయ ఉద్యమం” లాంటి కొన్ని ప్రాంతీయ అధ్యయనాలు ప్రచురించబడ్డాయి. కానీ “జాతీయ ఉద్యమంలో ముస్లిం మహిళల పాత్ర” విషయం విస్తృతమైనది మరియు దానిపై సమగ్ర అధ్యయనం అవసరం.