హైదరాబాద్‌ ఆవిర్భవించి 444 ఏళ్లు పూర్తి చేసుకున్న సందర్భంగా చార్మినార్‌లో ఫొటో ప్రదర్శన Photo display held at Charminar to mark 444 years of Hyderaba

 

 

 (చిత్రం: సియాసత్ పత్రిక సౌజన్యం )

హైదరాబాద్: హిజ్రీ (ఇస్లామిక్) క్యాలెండర్ ప్రకారం నగరం 444 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసుకున్న సందర్భంగా చార్మినార్ వద్ద ఫోటోగ్రఫీ ఎగ్జిబిషన్ జరిగింది. హైదరాబాద్‌ను 1591లో మొహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా స్థాపించారు.  మొహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా హిజ్రీ ప్రకారం 1.1.1000న  (మొహర్రం మొదటి నెల) హైదరాబాద్ స్థాపించాడని  అని కొందరు నమ్ముతున్నారు.

ఈవెంట్‌కు గుర్తుగా స్మారక చిహ్నం గ్రౌండ్ ఫ్లోర్‌లో చార్మినార్ యొక్క అనేక ఆర్కైవల్ చిత్రాలు ప్రదర్శనకు ఉంచబడ్డాయి. ట్విట్టర్ మరియు సోషల్ మీడియాలో హైదరాబాద్ నుండి చాలా మంది వ్యక్తులు తమ స్వంత చిత్రాలను మరియు ఇతర ప్రసిద్ధ చిత్రాలను కూడా పోస్ట్ చేసారు.

హైదరాబాద్‌ను పురస్కరించుకుని చార్మినార్ వద్ద ఫోటో ఎగ్జిబిషన్‌ను డెక్కన్ ఆర్కైవ్ ఇన్‌టాచ్‌ INTACH కు మద్దతుగా నిర్వహించింది. ఇది స్మారక చిహ్నం వద్ద ప్రదర్శించబడుతుంది

 

చాలా మంది ముహర్రం మొదటి రోజున హైదరాబాద్ పునాది తేదీ గురించి చర్చించారు. కొంతమంది ప్రకారం గోల్కొండ రాజవంశం (1518-1687) కు  చెందిన షియా ముస్లిం స్థాపకుడు మొహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా, హైదరాబాద్‌కు పునాదిగా 1591లో చార్మినార్‌ను నిర్మించారు. అంతకు ముందు, అతని కంటే ముందు ముగ్గురు రాజులు నిర్మించిన గోల్కొండ కోట, ప్రాకార-నగరం walled-city గా పనిచేసింది.

మొహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా చార్మినార్‌ను నిర్మించి హైదరాబాద్‌ను మొహర్రం మొదటి రోజున స్థాపించి ఉండరని చాలా మంది వాదన. మొహర్రం నెల, ముఖ్యంగా దాని మొదటి 10 రోజులు, షియా ముస్లింలు (ఇమామ్ అలీ అనుచరులు) శోకం తో గడుపుతారు.. ఇమామ్ అలీ (ప్రవక్త మొహమ్మద్ యొక్క అల్లుడు మరియు బంధువు) కుమారుడు ఇమామ్ హుస్సేన్ మరణం పట్ల వారు సంతాపం వ్యక్తం చేస్తారు. ఇమామ్ హుస్సేన్ క్రీ.శ.680లో ముహర్రం 10వ రోజున తన 72 మంది అనుచరులతో కలిసి కర్బలాలో చంపబడ్డారు.ఈ సంవత్సరం హిజ్రీ క్యాలెండర్ ప్రకారం (గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ 2022తో సమానంగా) ఇస్లాం యొక్క 1444వ సంవత్సరాన్ని సూచిస్తుంది.

గోల్కొండ కోట/చార్మినార్ చరిత్ర:

గోల్కొండ కోట యొక్క మూలాలు 14వ శతాబ్దంలో వరంగల్ డియో రాయ్ రాజు (వరంగల్ నుండి పాలించిన కాకతీయ రాజ్యంలో) మట్టి కోటను నిర్మించినప్పుడు గుర్తించబడ్డాయి. తర్వాత దీనిని 1358 మరియు 1375 మధ్య బహమనీ సామ్రాజ్యం స్వాధీనం చేసుకుంది. తర్వాత దీనిని 1518లో కుతుబ్ షాహీ రాజ్యాన్ని స్థాపించిన సుల్తాన్ కులీ పూర్తి స్థాయి కోటగా అభివృద్ధి చేశారు. చివరి బహమనీ చక్రవర్తి మహమూద్ షా బహమనీ మరణం తర్వాత సుల్తాన్ కులీ రాజు అయ్యాడు. .

ఇంతకుముందు, సుల్తాన్ కులీ బహమనీ సామ్రాజ్యం (1347-1518) క్రింద తిలాంగ్ (తెలంగాణ) యొక్క కమాండర్ మరియు తరువాత గవర్నర్‌గా ఉన్నారు, దాని రెండవ రాజధాని బీదర్‌లో ఉంది. హమదాన్‌కు చెందిన సుల్తాన్ కులీ బహమనీ సామ్రాజ్యంలో గవర్నర్ స్థాయికి ఎదిగాడు. ఈ సమయంలో అతనికి  కోట ఇవ్వబడింది, అతను  దానిని గోడలతో కూడిన నగరంగా అభివృద్ధి చేయడం ప్రారంభించాడు. ఇది చివరికి గోల్కొండ కోట అని పిలువబడింది (తెలుగు గొల్ల-కొండ లేదా గొర్రెల కాపరుల కొండ నుండి ఈ పేరు వచ్చింది).

గోల్కొండ కోటలో 87 బురుజులు మరియు ఎనిమిది ద్వారాలు ఉన్నాయి, వీటిలో కొన్ని సైన్యం నియంత్రణలో ఉన్నందున సాధారణ ప్రజలకు అందుబాటులో లేవు. ఇది దక్కన్ యొక్క అత్యంత అజేయమైన కోటలలో ఒకటిగా నమ్ముతారు. 1687లో హైదరాబాద్‌ను ముట్టడించినప్పుడు మొఘల్ చక్రవర్తి ఔరంగజేబు సైన్యాన్ని ఎనిమిది నెలల పాటు కుతుబ్ షాహీ సైన్యం నిలువరించినది. చివరకు ఔరంగజేబు విజయం సాధించి కుతుబ్ షాహీ పాలనను ముగించాడు మరియు చివరి గోల్కొండ రాజు అబుల్ హసన్ తానా షాను బందీగా తీసుకున్నాడు.

చార్మినార్ నిర్మాణం:

చార్మినార్ హైదరాబాద్ యొక్క పునాది స్మారక చిహ్నం. 1591లో నిర్మించబడింది, ఇది కుతుబ్ షాహీ (లేదా గోల్కొండ) రాజవంశం యొక్క నాల్గవ పాలకుడు మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షాచే నగర స్థాపనకు గుర్తుగా నిర్మించబడింది. చార్మినార్‌కు ముందు, గోల్కొండ కోట ఒక ప్రాకార నగరం, ఇక్కడ నుండి మొదటి ముగ్గురు కుతుబ్ షాహీ రాజులు పాలించారు.

హైదరాబాదు స్థాపించిన తరువాత,గోల్కొండ  కోట చివరికి సైనిక బ్యారక్‌గా మార్చబడింది. ఔరంగజేబు కుతుబ్ షాహీ రాజ్యంపై దాడి చేసిన తర్వాత 1687లో చివరి కుతుబ్ షాహీ-మొఘల్ యుద్ధం కూడా ఇక్కడ నుంచే జరిగింది. ఎనిమిది నెలల సుదీర్ఘ యుద్ధం తర్వాత ఔరంజేబ్ విజయం సాధించాడు, ఆ తర్వాత మొత్తం కుతుబ్ షాహీ ప్రాంతం మొఘల్ భూభాగంలోకి తీసుకురాబడింది.

తరువాత పాలించిన నిజాంలు (అసఫ్ జాహీ రాజవంశం), నిజానికి ఉన్నత స్థాయి మొఘల్ కమాండర్లు. మొదటి నిజాం, మీర్ ఖమ్రుద్దీన్ ఖాన్, 1724లో ఆ స్థానాన్ని పొందాడు మరియు దక్కన్ (నిజాం భూభాగం) రాజధానిగా ఉన్న ఔరంగాబాద్ నుండి పాలించాడు. అతని తండ్రి మరియు తాత 1687లో గోల్కొండ మరియు మొఘల్ రాజవంశాల మధ్య జరిగిన చివరి యుద్ధంలో హైదరాబాద్‌ను నాశనం చేసిన మొఘల్ సైన్యంలో భాగం.

 

మూలం:   Siasat.com