ఇస్లాం పై M. N. రాయ్ భావాలు M. N. Roy On the Historical Role of Islam అస్గర్ అలీ ఇంజినీర్ Asghar Ali Engineer , Institute of Islamic Studies,

 

ఎం.ఎన్. రాయ్ ముందు మార్క్సిస్ట్ తరువాత సెక్యులరిస్ట్ మరియు హేతువాదిగా మారాడు. ఎం.ఎన్. రాయ్ ఇస్లాం మరియు ఇస్లామిక్ బోధనల యొక్క ప్రజాస్వామ్య మరియు సమానత్వ స్వభావాన్ని ఎంతో మెచ్చుకున్నాడు.

ఆధునిక ఆలోచనాపరులు, సాహితీవేత్తలు మరియు రచయితలు ఇస్లాం యొక్క ప్రజాస్వామ్య మరియు సమానత్వ స్వభావాన్ని ఎంతో మెచ్చుకున్నారని, కాని ముస్లింలు ఇస్లామిక్ బోధనలకు కట్టుబడి ఉండనందుకు చింతిస్తున్నారు.

ఇస్లాం, ఇతర విషయాలతోపాటు న్యాయం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెప్పింది. ఇస్లాం యొక్క ప్రధాన బోధనలలో న్యాయం ఒకటి. ఇది అన్ని రకాల న్యాయం, సామాజిక, ఆర్థిక మరియు లింగ న్యాయం కు  గొప్ప ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.

ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఒక ఆదర్శప్రాయమైన న్యాయమైన సమాజంగా ఉండవలసిన ఇస్లామిక్ సమాజం త్వరలోనే నిరంకుశ క్రమానుగత సమాజంగా దిగజారింది. మహిళలు తమ ఖురాన్ హక్కులను మరియు సాధారణ ముస్లింలు వారి సామాజిక మరియు రాజకీయ హక్కులను కోల్పోయారు. ఫ్యూడలిజం మరియు భూస్వామ్య విలువలు ఇస్లామిక్ విలువలను అధిగమించాయి. ప్రవక్త(స) మనవడు ఇమామ్ హుస్సేన్ తన బలిదానం ద్వారా ఇస్లామిక్ విలువలను పునరుద్ధరించడానికి చివరి ప్రయత్నం చేసాడు, అయితే అతనిది చివరి నిరసన.

ఎం.ఎన్. రాయ్ యొక్క ఇస్లాం యొక్క చారిత్రక పాత్ర అనే పుస్తకం మొదటిసారిగా 1939లో ప్రచురించబడింది. రాయ్ పశ్చిమ బెంగాల్‌కు చెందిన బ్రాహ్మణ కుటుంబానికి చెందినవారు..

ఎం.ఎన్. రాయ్ చరిత్రలో ఇస్లాం పోషించిన పాత్ర యొక్క ప్రాముఖ్యతను గ్రహించాడు. ఎం.ఎన్. రాయ్ తన పుస్తకం యొక్క పరిచయ అధ్యాయంలో ఇలా వ్రాశాడు " ఈ రోజు భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా హిందువులలో, ఇస్లాం యొక్క చారిత్రక పాత్ర మరియు మానవ సంస్కృతికి అది అందించిన సహకారంపై సరైన అవగాహన లేదు. ఏ ఒక్క ఇస్లామిక్ దేశం కంటే భారతదేశంలో ఎక్కువ మంది ముస్లింలు ఉన్నారు.  శతాబ్దాల ముస్లింల ఉనికి తర్వాత వారు ఒక విపరీతమైన అంశంగా పరిగణించబడ్డారని ఎం.ఎన్. రాయ్ భావించాడు. ఎం.ఎన్. రాయ్ ఇలా అంటాడు, "మహ్మదీయులు పూర్తిగా భారత దేశంలో అంతర్భాగమయ్యారు మరియు వారి పాలన భారతదేశ చరిత్ర యొక్క అధ్యాయాలుగా న్యాయబద్ధంగా నమోదు చేయబడ్డాయి."

ఎం.ఎన్. రాయ్,  ఇస్లాం మరియు ముస్లింల పట్ల పక్షపాతాన్ని విజేతలు మరియు జయించిన వారి మధ్య సంబంధాన్ని ఆపాదించాడు. ఈ దురభిమానం జాతీయ సమైక్యతకు ప్రభావవంతమైన అడ్డంకిగా మారడమే కాకుండా చరిత్ర పట్ల నిష్కపటమైన దృక్కోణానికి అవరోధంగా మారిందని ఎం.ఎన్. రాయ్ చెప్పాడు. ప్రపంచంలోని అధిక శాతం ప్రజలు ఇస్లామిక్ చరిత్ర గురించి చాలా అజ్ఞానంగా ఉన్నారు.

ప్రఖ్యాత చరిత్రకారుడు గిబ్బన్‌ను ఉటంకిస్తూ, ఇస్లాం పెరుగుదల మరియు విస్తరణ "ప్రపంచ దేశాలలో అత్యంత గుర్తుండిపోయే విప్లవాలలో ఒకటిగా" పేర్కొన్నాడు. ప్రవక్త(స) అనుచరులు భారతదేశ సరిహద్దులలో, ఒక వైపు మరియు మరోవైపు అట్లాంటిక్ తీరాలలో ఇస్లాం పతాకాన్ని విజయవంతంగా ఎగరవేశారు.

ఎం.ఎన్. రాయ్, తన మార్క్సిస్ట్ నేపథ్యం మరియు పదునైన మేధస్సుతో ఇస్లాం వేగంగా వ్యాప్తి చెందడానికి గల కారణాలను కనుగొన్నాడు. ఎం.ఎన్. రాయ్ ఇలా పేర్కొన్నాడు, "ఇస్లాం పదం యొక్క ఖచ్చితమైన అర్థంలో ఒక మతంగా కాకుండా ఒక రాజకీయ ఉద్యమంగా పెరిగింది. ఇస్లాం దాని ప్రారంభ దశలలో, తప్పనిసరిగా అరేబియా ఎడారిలో నివసించే సంచార తెగల ఐక్యత కోసం పిలుపునిచ్చింది.

ఒకప్పుడు  క్రైస్తవ మతం ఒక సమయంలో ప్రపంచంలోని అణచివేతకు గురైన వారికి ఒక ఆశను ఇచ్చింది, కానీ త్వరలోనే దాని విప్లవాత్మక స్వభావాన్ని కోల్పోయింది మరియు అణచివేత సామ్రాజ్యానికి ఆసరాగా దిగజారింది. ఇప్పుడు నిరీక్షణ మరియు మోక్షం యొక్క సందేశం అరేబియాలోని కారవాన్ వ్యాపారుల నుండి వచ్చింది. కుళ్ళిన అణిచివేతల తో కూడిన వ్యవస్థ  పై ఇస్లాం తిరుగుబాటు మానవాళిని రక్షించింది

ఇస్లాం ధర్మాన్ని అర్థం చేసుకోవడం చాలా అవసరం. ఇది అవినీతి మరియు దోపిడీ వ్యవస్థపై తిరుగుబాటు. ఖురాన్ సందేశం సమాజంలోని ముస్తాదిఫిన్ (బలహీన వర్గాలు) సాధికారత మరియు ముస్తాక్‌బిరిన్ (అహంకారి మరియు శక్తివంతమైన) వారసత్వాన్ని తొలగించడం. ఖురాన్ లో ముస్తాబైన్‌లను ఈ భూమికి వారసులుగా చేస్తానని అల్లాహ్ వాగ్దానం చేశాడు. ఇది ఖురాన్ యొక్క ఈ విప్లవాత్మక సందేశం, ఇది ఎడారి సంచార జాతులకు ప్రపంచాన్ని జయించటానికి మరియు ప్రపంచంలోని రెండు అత్యంత శక్తివంతమైన సామ్రాజ్యాలైన రోమన్ మరియు సస్సానిడ్ సామ్రాజ్యాలను బద్దలు కొట్టడానికి శక్తినిచ్చింది.

ఇస్లామిక్ చరిత్రను పూర్తిగా వక్రీకరించి, ఒక చేతిలో ఖడ్గం, మరో చేతిలో ఖురాన్‌తో దానిని మతోన్మాద ఉద్యమంగా కించపరిచే వారితో ఎం.ఎన్. రాయ్ తీవ్రంగా విభేదించాడు. ముస్లిం విజేతలు, గొప్పతనం, ఉద్దేశ్యం యొక్క స్వచ్ఛత మరియు ఆత్మ యొక్క భక్తితో విభిన్నంగా ఉంటారని ఎం.ఎన్. రాయ్ పేర్కొన్నాడు. వారి ఆశయం స్వార్థం నుండి విముక్తి పొందింది

ఎం.ఎన్. రాయ్, తన అభిప్రాయాన్ని నిరూపించుకోవడానికి, మొదటి ఖలీఫా అబూ బకర్ తన అనుచరులకు ఇచ్చిన సలహా ఉల్లేఖించాడు- "న్యాయంగా ఉండండి, అన్యాయం ఎప్పటికీ వర్ధిల్లదు, ధైర్యంగా ఉండండి, దయతో ఉండండి; వృద్ధులను, స్త్రీలను, పిల్లలను వధించవద్దు. పండ్ల చెట్లను, ధాన్యాలను, పశువులను నాశనం చేయవద్దు. నీ శత్రువు పట్ల  కూడా నీ మాట నిలబెట్టుకో. ముసలివారిని వేధించవద్దు”

ఎం.ఎన్. రాయ్ ప్రకారం సారాసెన్(ముస్లిం) ఆక్రమణదారులను ప్రజలు  ప్రతిఘటన మరియు విమోచకులుగా స్వాగతించారు. బానిసలు మరియు అణగారిన రైతులు ఈ సాధారణ బెడోయిన్‌లను తమ విమోచకులుగా స్వాగతించారు.

ప్రజలు ప్రతిచోటా సారాసెన్ ఆక్రమణదారులను(ముస్లిములను) విమోచకులుగా స్వాగతించారు. ప్రఖ్యాత ఆచరణాత్మక ఆదేశాల మరియు ఖలీఫ్ పట్ల విధేయతతో వ్యవహరిస్తూ, సారాసెన్ ఆక్రమణదారులు తాము జయించిన ప్రజల సానుభూతిని మరియు మద్దతును సులభంగా పొందారు.

ఇస్లాం బోధనల యొక్క ఈ విప్లవాత్మక లక్షణాన్ని మరియు ప్రారంభ ఇస్లామిక్ చరిత్ర యొక్క చైతన్యాన్ని రాయ్ సులభంగా అర్థం చేసుకోగలిగాడు, ఎందుకంటే అతను స్వయంగా విప్లవకారుడు మరియు వలస పాలన యొక్క నిరంకుశ పాలనకు వ్యతిరేకంగా పోరాడుతున్నాడు మరియు భారతదేశాన్ని న్యాయమైన మరియు ప్రజాస్వామ్య సమాజంగా మార్చాలని కోరుకున్నాడు.

ఆదిమ గిరిజన అరేబియాను అత్యంత శక్తివంతమైన మరియు అత్యంత ఆధునిక సామ్రాజ్యంగా మార్చడంలో ఇస్లాం గొప్ప పాత్ర పోషించింది. ఒకవైపు ఇస్లాం యొక్క విప్లవాత్మక బోధనల కారణంగా మరియు ప్రవక్త మరియు అతని సన్నిహిత సహచరులు అత్యున్నత త్యాగాలు మరియు సరళమైన జీవన విధానం కారణంగా అరేబియాలో ఇది సాధ్యమైంది.

ప్రాచీనకాలం లో  సంపదలు శ్రమించేవారికి మరియు కలిగి ఉన్నవారికి మధ్య అసమానంగా పంచుకోబడతాయి. పురాతన నాగరికత కలిగిన అన్ని దేశాలలో సామాజిక సమానత్వం యొక్క ఆలోచన తెలియదు. శ్రమజీవులు, బానిసలుగా లేదా శూద్రులుగా ధిక్కారం మరియు దోపిడీకి గురయ్యారు. వారిని మనుషులుగా పరిగణించలేదు. ఫారోలు మరియు టోల్మీల యొక్క జయించిన రాజ్యాల పరిపాలనలో, అరబ్ పాలకులు ఆర్ధిక అసమానతలను సరిచేయడo లో  విజయం సాధించాడు. సారాసెన్స్(ముస్లిమ్స్) క్రింద ఆ ప్రాంతాలు అభివృద్ధి చెందినాయి.

అరబ్బులు మరియు ఇతర ముస్లింలు తమ మేధో నైపుణ్యాన్ని ప్రదర్శించారు మరియు వాణిజ్యం మరియు పరిశ్రమలలో కూడా నిమగ్నమై ఉన్నారు. సారాసెన్స్ (కొందరు ఇది సెహ్రానాషిన్ యొక్క వికృత రూపమని సూచిస్తున్నారు అంటే ఎడారిలో నివసించేవారు) ఆక్రమణ యుద్ధాల ద్వారా మాత్రమే కాకుండా వాణిజ్యం మరియు పరిశ్రమల ద్వారా కూడా శ్రేయస్సును కోరుకున్నారు; అరబ్బుల పలన్నలో సైన్స్,సాహిత్యం వాణిజ్యం మరియు పరిశ్రమలు  అభివృద్ధి సాధించినవి..

శ్రేయస్సు మరియు మేధో కార్యకలాపాలు ముస్లిం పరాక్రమంపై ప్రభావం చూపాయి మరియు 1258లో బాగ్దాద్‌ను మంగోల్ సమూహాలు విజయం పొందినవి. అరబ్బులు, మృదువైన జీవితం మరియు విలాసవంతమైన జీవనానికి అలవాటు పడ్డారు మరియు  చంగేజీ సమూహాలకు బలి అయ్యారు.కాల్పులు జరిపారు.

ఇస్లాం మరియు యుద్ధం కలిసి సాగుతుందనే అపోహను కూడా రాయ్ ప్రతిఘటించాడు. ఇస్లాం అంటే శాంతిని నెలకొల్పడం. ప్రపంచంలో శాంతిని నెలకొల్పడమే ఇస్లాం  లక్ష్యం. భూమిపై శాంతి, తక్షణ ప్రాముఖ్యత మరియు గొప్ప పర్యవసానమని రాయ్ చెప్పారు. శాంతియుత పరిస్థితుల్లో అరేబియా వ్యాపారుల వాణిజ్యం వృద్ధి చెందుతుంది

మధ్యయుగ ప్రపంచం యొక్క అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం యొక్క ప్రధాన ధమనులు ఇస్లాంను స్వీకరించిన మరియు సారాసెన్ సామ్రాజ్యంలో ఐక్యమైన దేశాల గుండా నడిచాయని రాయ్ పేర్కొన్నాడు.సిరియా, మెసొపొటేమియా, పర్షియా మరియు ఆక్సస్ అంతటా ఉన్న భూభాగాలను స్వాధీనం చేసుకున్న తరువాత, అరబ్బులు చైనా వాణిజ్యాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు మరియు ఉత్తర ఆఫ్రికా మరియు స్పెయిన్‌లోని తమ డొమైన్ గుండా చివరికి పశ్చిమ ఐరోపా మార్కెట్‌లకు చేరుకోన్నారు. ఎనిమిదవ నుండి పదకొండవ శతాబ్దాల మధ్య, ఆచరణాత్మకంగా భారతదేశం మరియు చైనా మధ్య మొత్తం వాణిజ్యం ఒక వైపు, మరియు మరోవైపు,  ఐరోపా, అరబ్బులు చేశారు. వేలాది మంది వ్యాపారులు తమ కార్వాన్‌లతో విలువైన సరుకులను ఎక్కించుకుని ప్రయాణించారు.

ఎం.ఎన్. ప్రకారం వ్యాపారులను హింసించి, వారిపై భారీ పన్నులు విధించినట్లు కాకుండా ఇస్లాం వ్యాపారాన్ని ప్రోత్సహించిందని పేర్కొన్నాడు. అందువల్ల ఇస్లాం ఫ్యూడల్ రాచరికానికి వ్యతిరేకంగా ప్రగతిశీల శక్తులను సూచిస్తుంది. ఈ విధంగా ఇస్లాం ప్రపంచ వాణిజ్యాన్ని ప్రోత్సహించడంలో గొప్ప సహాయాన్ని అందించింది మరియు అరేబియాలోనే కాకుండా ఇతర దేశాలలో కూడా వాణిజ్యం ద్వారా కలిసి శాంతి మరియు శ్రేయస్సు కోసం మార్గం సుగమం చేసింది.

ఇస్లాం యుద్ధాన్ని కాదు శాంతిని ప్రోత్సహిస్తున్నదని రాయ్ పదే పదే నొక్కి చెప్పాడు. అది ఖురాన్ లేదా ఖడ్గాన్ని అందించిందనే ప్రచారాన్ని ఆయన ఖండించారు. వాస్తవానికి, ప్రత్యామ్నాయాలు అందించబడ్డాయి అని ఆయన చెప్పారు. అది: ఖురాన్‌ను అంగీకరించండి లేదా సారాసెన్ విజేతకు నివాళులర్పించండి!. ప్రత్యామ్నాయాలు ఏవీ అంగీకరించనప్పుడు మాత్రమే యుద్ధం చేయబడినది. అరబ్ వ్యాపారి యొక్క ఆర్థిక ప్రయోజనం, విచక్షణారహిత రక్తపాతానికి విరుద్ధమైనది. వాణిజ్య మార్గాలు ఉన్న భూములను స్వాధీనం చేసుకుని, సమైక్య రాజ్య ఆధిపత్యం కిందకు తీసుకురావాలి. స్వాధీనం చేసుకున్న ప్రజలు కొత్త మతాన్ని అంగీకరించినట్లయితే, వస్తువు బాగా  అమ్మబడుతుంది.

ఖురాన్ ప్రజలు తమ మతాన్ని అనుసరించడానికి పూర్తి స్వేచ్ఛను ఇస్తుంది "విశ్వాసం విషయంలో ఎటువంటి బలవంతం లేదు" అని ఖురాన్ స్పష్టంగా చెబుతోంది. అవిశ్వాసులకు కూడా వారు చేసే పనికి అల్లాహ్‌కు జవాబుదారీగా ఉంటారని హెచ్చరించిన తర్వాత వారి స్వంత మార్గంలో ఆరాధించే స్వేచ్ఛ ఇవ్వబడింది. ఇస్లాం, ప్రజలు వారి వారి విశ్వాసాలను కొనసాగించడానికి స్వేచ్ఛను ఇవ్వడమే కాకుండా, అల్లా ప్రపంచంలోని అన్ని ప్రజలకు మరియు దేశాలకు ప్రవక్తలను లేదా మార్గదర్శకులను పంపినట్లు కూడా ప్రకటించింది. అందువలన అది ఇతర మతాల సత్యాన్ని కూడా అంగీకరించింది. ఖురాన్ ఇప్పటికే ఉన్న సత్యాన్ని ధృవీకరించడానికి వచ్చానని నొక్కి చెప్పింది.

ఇస్లాంను M.N.రాయ్ మరింత నిష్పక్షపాతంగా అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించినట్లు తెలుస్తుంది. ఇస్లాం యొక్క చారిత్రక పాలనను నిష్పక్షపాతంగా ప్రదర్శించడం ద్వారా M.N.రాయ్ గొప్ప సేవను అందించాడు. రాయ్ మార్క్సిస్ట్ మరియు హేతువాది (అతను తన మార్క్సిస్ట్ అభిప్రాయాలను త్యజించినప్పటికీ) మతాన్ని విశ్వసించేవాడు కాదు, అయితే ఇతరులతో పోలిస్తే ఇస్లాం యొక్క చారిత్రక నియమాన్ని మరింత నిష్పాక్షికంగా అర్థం చేసుకునే నిజాయితీ అతనికి ఉంది. అలాగే, అతను ఇస్లాంను మరింత ప్రగతిశీలమైన, సమతావాదం మరియు అందరికీ న్యాయం చేసేదిగా భావించాడు.

భారతదేశంలోని M.N.రాయ్ సమకాలీనులు ఇస్లాం పట్ల అత్యంత పక్షపాతంతో ఉన్నారు మరియు దానిని మతోన్మాదులు మరియు యుద్ధవాదుల మతంగా ఖండించారు. ఈ నేపథ్యంలో M.N.రాయ్ ఇస్లాం మరియు దాని చారిత్రక పాత్రను పక్షపాతం లేని మనస్సుతో చూశాడు మరియు తన పుస్తకం Historical Role of Islam లో ఐరోపా పునరుజ్జీవనం అనేది   గ్రీకు పరిజ్ఞానాన్ని భద్రపరిచి, అవెరోస్ ద్వారా ఐరోపాకు అందించిన అరబ్బుల ద్వారానే సాద్యమైనదని కూడా వివరించాడు..

    "ఇస్లాం అత్యంత కఠినమైన ఏక-ఆస్తిక మతం" అనే నిర్ణయానికి రాయ్ వచ్చాడు. ఇస్లాం గురించి మరియు దాని చారిత్రక పాలన గురించి రాయ్ చెప్పే ప్రతిదానితో ఎవరూ ఏకీభవించకపోవచ్చు, కానీ అతను చెప్పేది చాలా విలువైనది మరియు ఈనాటికీ ప్రబలంగా ఉన్న ఇస్లాం పట్ల పక్షపాతాలతో పోరాడుతుంది.

తెలుగు  సేత: ముహమ్మద్ అజ్గర్ అలీ,